"Op de open dag van de HAS werd het me duidelijk: dít wil ik doen"
Na het havo op de RGO ging Arno Bedrijfskunde & Agri-Foodbusiness studeren aan de Hogere Agrarische School (HAS) in Den Bosch. "In de eerste twee jaar volg je lessen in verschillende vakken, zoals logistiek, recht en bedrijfseconomie. Allemaal hebben ze een agrarische insteek. Daarnaast hebben we ook veel projecten gehad, waarbij bedrijven bezocht worden." Het derde jaar bestaat uit twee stages, normaal gesproken een in het binnen- en de ander in het buitenland. Maar helaas ging de buitenlandstage door corona niet door. "Erg jammer, ik was van plan om naar Amerika te gaan. Maar het is niet anders. Wellicht komt dat nog een keer."
Bedrijfsplannen
Hij laat zich dus niet uit het veld slaan. De eerste stage liep hij in Flevoland, waar hij actief was op de pootgoedafdeling bij een aardappelbedrijf. De tweede opdracht had meer een financiële focus, de Oude-Tongenaar hielp onder meer bij het opstellen van bedrijfsplannen. Momenteel zit Arno in het vierde jaar van zijn studie, die hij af moet sluiten met een afstudeeropdracht. "Over een maand komen allerlei bedrijven met hun vraagstukken naar de HAS. Het is nog een grote verrassing welke bedrijven uit de Agri & Food-sector dat zijn."
"Vooraf heb je kunnen aangeven welke sector je het meest aanspreekt. Want er zit natuurlijk een heel verschil tussen bedrijven in de veehouderij, akkerbouw en tuinbouw." Zijn eerdere stages waren commercieel of financieel gericht. "Dat vond ik allebei erg leuk. Dus ik denk dat ik weer zoiets zoek." Daarna wacht de vervolgstap, iets waar hij nog over twijfelt. "Ergens ben ik wel aan werken toe, maar een andere optie is om nog een master op de universiteit te gaan doen." Momenteel is hij zich daarop aan het oriënteren, door het bezoeken van open dagen.
In je eentje
Maar eerst even terug naar het begin. Hoe is hij überhaupt verzeild geraakt in de agrarische wereld? Hij lacht en wijst om zich heen. "Dat is niet zo moeilijk. Van jongs af aan hielp ik al mee met het wieden en aardappels rooien. Op een familiebedrijf lopen privé en zakelijk door elkaar heen." Arno kreeg het dus met de paplepel ingegoten. Toch was hij nog niet meteen heel enthousiast over een toekomst in de landbouw. "Pas op een open dag bij de HAS werd het me echt duidelijk: dit is het, dit wil ik doen. En daar heb ik absoluut geen spijt van gehad, ik heb er tot nu toe een hartstikke mooie tijd beleefd."
Gedurende zijn opleiding lag de focus vooral op de zakelijke kant van de Agri-Food sector en het akkerbouwbedrijf. Daarnaast heeft Arno ook veel plezier in de werkzaamheden gedurende het seizoen. Wel geeft hij eerlijk toe dat hij niet dagelijks op een tractor zou willen zitten. Waarom niet? Daar moet de jonge Oude-Tongenaar even over nadenken. Zijn moeder schiet te hulp. "Juist het sociale aspect trekt je aan in het werk hè?" Gelijkt valt Arno haar bij. "Ja, dat is wel mooi verwoord. Ik krijg er wel energie van om met mensen te spreken, ik wil graag contacten in het werk. Dat heb je minder als je in je eentje op een tractor zit."
Sterke sector
De agrarische sector is momenteel volop in beweging, denkend aan bijvoorbeeld de recente boerenprotesten. Hoe kijkt hij daarnaar? Hij aarzelt even. "Ik kan me voorstellen dat het ontzettend moeilijk is als je je familiebedrijf door de vingers voelt glippen, omdat je hart hebt voor je bedrijf. Alle regels zorgen wel voor uitdagingen." Is er toekomst voor de agrarische sector? Heel beslist: "Zeker zit er toekomst in. Voedsel zal altijd nodig blijven. Dat is nu zo, maar blijft ook in de toekomst. Zeker op Flakkee hebben we een sterke sector, met veel gedreven ondernemers."
Even gaat het gesprek over politiek, en over of er een kloof is tussen stad en platteland. En over de ontwikkelingen binnen de sector. "Er speelt inderdaad veel. Bijvoorbeeld als het gaat om regels rondom gewasbescherming; verschillende middelen gaan vroeg of laat afvallen. Ook worden de investeringen steeds groter. Terwijl die zichzelf op termijn wel terug moeten verdienen. Daarnaast zie je dat boeren op zoek zijn naar nieuwe of andere manieren om hun bedrijfsvoering in te richten. Dat is wel interessant om te zien."
Blikveld verbreden
Om daadwerkelijk wat meer van de agrarische wereld te zien, wil Arno graag een tijdje buiten de deur werken. Zijn blikveld verbreden, zogezegd. Misschien wil hij, samen met zijn broer Tim, het familiebedrijf wel overnemen. Hij benadrukt het ‘misschien.’ "Eerst wil ik mezelf nog verder ontwikkelen. Hoe of wat, dat weet ik nog niet precies. Maar er valt nog veel te leren. Ik ben ervan overtuigd dat je moet doen waar je goed in bent en waar je gelukkig van wordt. Dus daar ben ik naar op zoek", besluit hij lachend.