Het vruchtbare poëziejaar 2020
Of de publicatiestroom te maken heeft met corona, valt niet te zeggen. Al verschenen de bundels, op die van Magda Haan na, stuk voor stuk in pandemietijd. “Het is toeval, denk ik”, zegt Niels Snoek. “Er zijn dichters bij de Reizende Dichters die puur voor zichzelf schrijven. Er zijn er die heel nu en dan een bundel uitgeven. En er zijn er ook die dat regelmatig doen of hun gedichten publiceren via websites.”
Frouke Bienefelt
‘Moedig op zoek’ is de eerste bundel van Frouke Bienefelt. Hij verscheen in het jaar dat ze haar vijfenzeventigste verjaardag vierde. In de bundel staan vijfenzeventig gedichten, soms met een illustratie: één gedicht voor elk levensjaar. Ook het gedicht waarmee ze de Rabobank Cultuurprijs won, ‘Naar het licht’, is in ‘Moedig op zoek’ afgedrukt.
“Vanaf het begin in 2008 was zij actief bij De Reizende Dichters en als de gemeente Goeree-Overflakkee ooit een eilanddichter had benoemd – zoals vele steden een stadsdichter hebben en streken een streekdichter – dan zou Frouke vast de eerste zijn geweest om deze functie te bekleden”, schrijft Niels Snoek in het voorwoord van de bundel. “Zij schuwt het niet om bij diverse gebeurtenissen gelegenheidsgedichten te schrijven. Enkele daarvan zijn hier opgenomen. Naast ‘natuurlijk’ gedichten over de natuur en observaties van mensen. Veel gedichten hebben meerdere lagen – lezen dus en vooral herlezen!”
hoe kan je troosten
als je in golven van verdriet
gelijk de vloed
voor het ongrijpbare
wijken moet
vind maar een weg
bij zoveel pijn
in dagen
die haast niet te dragen zijn
vind mij
en neem je tijd
al is de dag een nacht
de nacht een dag
laat mij er voor je zijn
© Frouke Bienefelt
Magda Haan
Magda Haan, al vele jaren actief bij de Reizende Dichters, dicht al bijna twintig jaar en publiceerde ook enkele bundels. ‘Zeewind’ is een uitgave van uitgeverij De Wilg, die zich specialiseert in poëzie. In deze bundel brengt Magda Haan gedachten en gevoelens onder woorden die vooral voortvloeien uit haar bezoekjes aan het strand.
ankerplaats
weemoed waait door mijn haar
terwijl mijn blote voeten
kortdurende sporen achterlaten
zilte wervelingen op het strand
de zee schuimt in wolkenvlokken
verdroogd wier en wrakhout
grillig maar wonderschoon
steeds weer dezelfde wereld
hetzelfde zand, maar andere kijk
de zee schuimt in wolkenvlokken
een ankerplaats
ook bij een verloren leven
geef aan het end
dit eiland aan mij mee
© Magda Haan
Fred Hoogervorst
‘Het vertrek van de trekvogel’ is een postume bundel. Fred Hoogervorst overleed in november 2019. Op zijn sterfbed gaf hij zijn zoon Paul toestemming om nog niet gepubliceerde gedichten in een laatste dichtbundel te vatten.
“Als groot vogelliefhebber heeft hij deze bundel, in de lijn van zijn eerdere bundels, ‘Het vertrek van de trekvogel’ gegeven”, schrijft Paul Hoogervorst in zijn voorwoord. “Op 21 november 2019 hield Fred in huiselijke kring zijn laatste voordracht van de gedichten voor ‘De trekvogel’. Op 23 november begon hij zijn eigen vlucht. Vele jaren heeft Fred met veel liefde en plezier gedichten geschreven, samen met zijn vrienden en vriendinnen van het dichterscollectief De Reizende Dichters.”
Aan woorden voorbij
armen om jou heen
huid tegen huid
gevoelens spreken zich
woordloos uit
tijd staakt,
op dit moment
besef ik opnieuw
wat jij voor mij bent.
© Fred Hoogervorst
Annette van Riel
Van Annette van Riel verscheen dit jaar de gedichtenbundel ‘Groeien in bewustwording’. In haar voorwoord legt ze uit wat de lezer kan verwachten: “In de winter van mijn leven ben ik sterk bezig met bewustzijn. Creativiteit bracht mij daartoe. Werken met kleuren, schrijven van gedichten. Het kunnen zeggen IK BEN gaf mij zelfvertrouwen en een diep gevoel van dankbaarheid.”
Stilte
De stilte roept
'waar ben je nou'
ik heb je wat te zeggen
ik weet het wel
mijn lijf beweegt
het hoofd zit vol
gedachten slaan op hol
waarvan ik denk
dat moet gezegd
een ieder zal het weten
dan toch die leegte in
en zie wat gaat gebeuren
mijn voeten verzwaren
als getrokken naar beneden
mijn hoofd is stil
stilte
blijf heel dicht in mij
© Annette van Riel
Niels Snoek
‘Onder alle omstandigheden’ is een selectie uit de gedichten die Niels Snoek schreef in de jaren 2017, 2018 en 2019. Een thema, zoals andere bundels van deze dichter, ontbreekt in deze bloemlezing. “De gedichten gaan over wat mij bezighoudt”, zegt Snoek.
Met een verwijzing naar de cover van de bundel, schrijft Frank Mommersteeg in zijn voorwoord van ‘Onder alle omstandigheden’: “Relaxed in je bootje op de Grevelingen, ook al is er geen wind. Het beeld van stil liggen, stil zitten, stilstand, dringt zich visueel op, en maakt ook nieuwsgierig naar wat de binnenkant te bieden heeft. Het dobberen, het drijvend zachtjes op en neer gaan, is dat wat de eenzame zeiler – die de dichter zelf zou kunnen zijn – aan het denken zet, bezielt? Dobberen betekent ook dubben, weifelen, de vraag welke kant ga ik op? Het is de vraag die het leven ons voortdurend stelt. ‘Wat zal ik ontmoeten / als ik eindelijk stil sta.’ Maar als je letterlijk geen kant op kan, omdat de wind ontbreekt, wat dan? Ook al is het windstil, keren kan, maar dan in je zelf. Inkeer dus, ‘struinend door het glooiend laagland / van de ziel’ – zoals de dichter het zelf in een van zijn gedichten omschrijft. Hoe kan je dat beter, dieper, wezenlijker doen dan door af te dalen in de taal zelf.”
missen
dit kan niet missen
de geur van jouw kijken
de vleug van voorbij gaan
jouw aanwezig gemijmer
dat opstijgt in de wolken
zich hecht aan de regen
die neerdaalt als bloemen
in wit, blauw en lila
de tuin herschept
tot een wonderboeket
van duizendvoudig geluk
ik kan jou niet missen
© Niels Snoek
Alle dichtbundels zijn uitgegeven door Pumbo, behalve die van Magda Haan. Ze zijn te bestellen via het mailadres van de Reizende Dichters: oogo@cultuurpleingo.nl. De bundel van Frouke Bienefelt is ook verkrijgbaar bij de Bruna in Ouddorp en boekhandel Van der Boom in Sommelsdijk.
