Afbeelding
Foto: © Sam Fish

Een kijkje bij de grote grazers van Goeree-Overflakkee

Het is ook niet de bedoeling dat mensen dicht in de buurt komen, het zijn ten slotte in het wild levende dieren. En dat maakt hun gedrag onvoorspelbaar. Ilona Noorlander (39) is boswachter bij Staatsbosbeheer en zorgt voor het kuddebeheer in de zuidwestelijke delta. En daar horen de Hellegatsplaten ook bij. “Dat doe ik inmiddels al 15 jaar en het verveelt geen moment. Het blijft bijzonder om die dieren te zien lopen.”

Wilde dieren

Op de Hellegatsplaten bij Ooltgensplaat leeft een van de drie grootste kuddes gehouden vee die in bezit zijn van Staatsbosbeheer. De andere twee zijn de Slikken van Flakkee en rondom het Lauwersmeer. “We hebben hier zo’n honderd heckrunderen rondlopen en dertig fjordenpaarden”, vertelt Ilona. “Die zijn allemaal verplicht geregistreerd. Dat doen we door middel van oormerken bij de runderen en chip en paspoort bij de paarden.”

De kudde heckrunderen wordt expres op een constant getal gehouden. “Sinds 2016 zijn alle stieren gecastreerd”, vertelt Ilona. “Sindsdien zijn er dus ook geen kalfjes meer bijgekomen. Op die manier zorgen we er op dit moment voor dat de kudde niet te groot wordt. Maar we laten de kudde niet uitsterven, hoor. Een kudde van honderd heckrunderen is een goed aantal om het gebied open te houden. Als door natuurlijke uitval, zoals ouderdom, de populatie heckrunderen te laag wordt, kunnen we dieren vanaf de Slikken van Flakkee overbrengen naar de Hellegatsplaten.” Bij de fjordenpaarden loopt op de Hellegatsplaten wel het hele jaar een hengst in de kudde.

Onderhoud

Het doel is om het gebied open te houden en variatie in het landschap te creëren. “Om dat doel te behalen hebben we grote grazers ingezet”, legt Ilona uit. “Dankzij de inzet van de runderen en de paarden heeft het gebied een rijkdom aan verschillende planten. Zelfs zeldzame. Daarnaast is het ook een waar vogelparadijs.”

De dieren vragen weinig onderhoud. “We controleren de dieren wel bijna dagelijks”, laat Ilona weten. “We houden hun conditie en gezondheid in de gaten. De runderen zijn verplicht geregistreerd. We checken daarom ook of ze hun oormerken nog hebben. In aanloop naar de jaarlijkse controle geven we ze wat hooi op vaste locaties in het terrein. Daar kunnen we ze uiteindelijk ook behandelen en bijvoorbeeld het oormerk terug aanbrengen.”

Ze maakt wel duidelijk dat ze verder niet bijgevoerd worden. “Ze hebben genoeg eten op het terrein zelf, ze komen in de verste verte niets tekort. Het bijvoeren is puur een lokmiddel om beide kuddes bij elkaar te krijgen om te kijken of alles in orde is.”

Zelf kijken

Als onderdeel van de vogelboulevard zijn er op de Hellegatsplaten drie vogelkijkhutten en een uitkijktoren gerealiseerd. Op die manier kunnen bezoekers het gebied toch beleven en ervaren op een mooie manier. “Met een beetje geluk zie je de kuddes ook nog voorbij trekken. Prachtige dieren zijn het.”

Ilona Noorlander