Medicatie inhaleren is flink verbeterd op Goeree-Overflakkee
Dat valt in de praktijk nog niet mee. Onderzoek wijst uit dat 70 procent van de patiënten met astma of COPD de medicatie niet goed gebruikt. Verkeerd inhaleren zorgt ervoor dat de vereiste dosis niet op de juiste wijze binnen komt, wat veel minder of geen effect heeft. Sommige apparaatjes moet je schudden voor gebruik, andere juist niet. Bij sommige moet je krachtig inhaleren, bij andere diep en rustig. De lichaamshouding tijdens het gebruik heeft ook effect.
Heldere afspraken
Een goede werking valt of staat niet alleen met het kiezen van de juiste medicatie – een spray, een poeder of een inhalator – maar ook met een goede ex- en inhaleerinstructie. Huisartsen, longartsen en apothekers op Goeree-Overflakkee onderkenden dat en spraken eerder dit jaar af om tot een eenduidige werkwijze te komen op het gebied van inhalatiemedicatie. De samenwerking heeft geleid tot heldere afspraken over de keuze en het voorschrijven van inhalatiemedicatie én de instructie aan de patiënt.
De patiënt krijgt in het eerste jaar vier of vijf keer instructie. Dat gebeurt de eerste en de derde keer bij de apotheek en de tweede en de vierde keer bij de praktijkondersteuner van de huisarts of de longverpleegkundige. Een vijfde instructie is facultatief.
Om de communicatie te verbeteren is bovendien een formulier bedacht waarop alle instructies zijn vermeld en waarop per instructie ruimte is om te vermelden wat er goed gaat bij het inhaleren, inclusief de voorbereiding en wat er direct daarna moet gebeuren. De patiënt neemt dit formulier steeds mee naar de diverse instructies, zodat er sprake is van een heldere overdracht tussen zorgverleners.
Vijf stappen
Farmaceutisch consulent Kim Vervloed van BENU-apotheek in Dirksland en Ineke Spruijt, praktijkondersteuner van huisarts Graafland, eveneens in Dirksland, werken nu bijna driekwart jaar volgens de nieuwe werkwijze. Ze zijn er enthousiast over. "Je werkt volgens een schema en volgt vijf stappen. Zo kunnen wij goed volgen hoe het gaat en dit aan elkaar doorgeven", vertellen Vervloed en Spruijt, die per keer ongeveer tien tot vijftien minuten kwijt zijn aan een contactmoment met een patiënt. "Op die manier zitten we op één lijn en praten we over hetzelfde."
Te hard of te zacht inhaleren, vergeten te schudden voor gebruik, een verkeerde lichaamshouding – dat komt door de instructies veel minder voor, zo is de ervaring van de farmaceutisch consulent en de praktijkondersteuner van de huisarts. "Gaat het niet naar wens, dan kunnen we sneller tot verbetering komen. We herhalen de instructie en leggen uit wat het belang is van een goed gebruik. Soms blijkt dat er een ander apparaat nodig is. Soms gaat het maar om kleine aanpassingen om een veel beter resultaat te bereiken." De praktijkondersteuner breidt de instructie zo nodig uit met adviezen over de leefstijl van de patiënt.
Kim Vervloed en Ineke Spruijt spreken over een enorme verbetering. Wel zouden ze graag zien dat het formulier – nu nog een stuk papier – een digitale vorm krijgt. Het lijkt erop dat het niet lang meer zal duren voordat dat er is.
