Ethiek: Crematie
Crematie of lijkverbranding staat op gespannen voet met de christelijke gedachte van begraven. We begraven onze doden omdat we geloven in de wederopstanding van het lichaam en omdat de Heere Jezus na zijn sterven begraven werd. Begraven is dus een goede Bijbelse gedachte die christenen door de loop der eeuwen hebben voorgestaan. Het is daarom wel opmerkelijk dat ook kerkmensen over het algemeen minder moeite lijken te hebben met lijkverbranding. Dat zijn dingen die te denken geven. Maar laat ik over de toename van lijkverbranding een paar dingen mogen opschrijven.
In de eerste plaats zien we dat de ontkerkelijking en ook de secularisatie meer en meer toeneemt in ons land. We leven inmiddels in een door en door geseculariseerd land. We kunnen dat zien in allerlei concrete zaken. Denk aan de winkels open op zondag, de abortuspraktijk, de euthanasiepraktijk, de hulp bij zelfdoding, de huwelijksmoraal, de gebruiken rond het einde van het leven. Ook in de politiek zien we dat de christelijke partijen in de brede zin van het woord tot een kleine minderheid zijn geworden. Overal kunnen we de concrete doorwerking van de secularisatie waarnemen. Bovendien zal deze ontwikkeling zich voortzetten. Luisteren we goed dan is de vorming van een nieuwe regering mede zo moeilijk omdat sommige partijen een krachtige seculiere agenda willen uitvoeren en dat geeft de nodige vragen. Partijen als de VVD en D66 zijn sterk seculier en staan open voor veel ingrijpende veranderingen. Het afschaffen van betaald christelijke onderwijs zou zomaar een realiteit kunnen worden. Min of meer verplichte vaccinatie is een ander delicaat onderwerp. En zo is er veel meer te noemen.
In de tweede plaats merken we ook dat alle veranderingen invloed hebben op ons denken. Jaren geleden werd het ongehuwd samenwonen nog getypeerd met woorden als ‘hokken’, wat beslist geen positieve gedachten opriep. Vandaag de dag is het heel anders. Veel jongeren gaan eerst een poosje samenwonen of hebben helemaal niets met het gewone burgerlijke huwelijk. Ook het denken in kerkelijke kring wordt anders. Ik herinner me nog dat ruim 50 jaar geleden crematie hele nare gedachten opriep. Ergens in Den Haag was een crematorium waar lijken werden verbrand. Als kind, geboren in 1955, vond ik dat een hele ingrijpende gedachte. Vandaag de dag vind ik dergelijke dingen nog steeds ingrijpend en in strijd met de Bijbel, maar bij elk bezoek aan de begraafplaats loop ik langs het crematorium. Het wordt min of meer een gewoon onderdeel van ons leven. We zien het ook rond de opening van winkels op zondag. Het wordt ook min of meer een herkenbaar patroon in de samenleving. Mensen doen het vrij algemeen en daarom kan de ernst ervan minder worden beseft. Trouwens nog iets. Hoe moeten we omgaan met kinderen die los raken van de kerk en bij sterven hun dierbaren laten cremeren. In heel wat families komt dit concreet aan de orde. Mag een moeder een kind dat de kerk heeft verlaten en bij overlijden gecremeerd wil worden naar deze gebeurtenis? Het zijn hele lastige vragen die niet zomaar met algemene waarheden beantwoord kunnen worden.
Ten slotte nog iets. We leven in een seculier land. Graag zouden we al die dingen die in strijd zijn met Gods Woord willen verbieden. Maar zou dat ook wel mogelijk zijn? Dat is een hele lastige zaak. Kijk, veel mensen willen hun lichaam laten verbranden. Het is iets wat breed leeft in de samenleving. Aan de andere kant is er de boodschap van Gods Woord. Het is best een hele ingrijpende opdracht om dit Woord vandaag de dag concreet gestalte te geven. Laten we daarom voor mensen in de politiek die ons vertegenwoordigen veel bidden. Ze hebben veel wijsheid nodig en staan soms voor moeilijke keuzes.