Ethiek: Twin Towers
Laat ik beginnen met het aangrijpende van dergelijke aanslagen. Er zijn heel veel mensen door omgekomen, verspreid over de hele wereld. Vooral in de moslimlanden zelf traden er veel aanslagen op. Het is ook begrijpelijk dat er op deze aanslagen wordt gereageerd. Het gaf grote beroering bij regeringen en in de samenleving. Sedert 9-11 is eigenlijk het onderwerp terreur niet meer van de maatschappelijke agenda verdwenen. Naast andere zaken zoals misdaad, woningnood, klimaat en immigratie, heeft ook terreur voortdurende aandacht. Bij elke aanslag komt dit ook weer prominent in beeld. De media geven er soms dagenlang aandacht aan en daardoor wordt ook de angst voor dergelijke dingen breed gevoed. Als er de komende maanden ergens in de westerse wereld weer een aanslag zou plaatsvinden, wat we natuurlijk niet hopen, dan heeft dat grote gevolgen voor ons denken en voor de informatie die we erover ontvangen. Eigenlijk leven we permanent met de gedachte dat het zo kan toeslaan. Dit geeft aan dergelijke aanslagen een bijzonder karakter.
Een ander punt is de reactie van overheden en regeringen op dergelijke aanslagen. Het maatschappelijk besef wordt krachtig door de terreur gevoed. We zien daarom dat overheden nogal ingrijpende maatregelen nemen. Na 9-11 kwam er een complete oorlog tegen de terreur op gang. De westerse wereld deed een inval in Irak en voerde ook een oorlog in Afghanistan. Hoe we ook over dergelijke oorlogen denken, het heeft zeker niet opgeleverd wat er gehoopt werd. Het Midden-Oosten is door dergelijke invallen nog instabieler geworden. En helaas hebben de westerse troepen zich moeten terugtrekken uit Afghanistan. In Syrië en Jemen is het ook zeer onrustig en gevaarlijk, in sommige delen. En inmiddels laat ook de Islamitische Staat weer van zich horen. Kortom, de situatie in het Midden-Oosten was al niet optimaal, maar het lijkt er door de jarenlange oorlogen niet echt beter op te worden. Achteraf gezien hadden we destijds, in 2001, wat beter na moeten denken. Terreur is iets anders dan een oorlog. Bij terreur, die uiteraard ook heel erg is, gaat het om machtelozen die tot alles in staat zijn. Terreur voorkom je niet door een groot leger in te zetten, maar door opsporing, politiewerk, geheime diensten en andere zaken. Vooral speciale eenheden van leger en politie hebben hier een taak. Misschien hebben we die les voor de toekomst geleerd.
Tenslotte nog een punt. Het leek even na 9-11 dat onze manier van leven ter discussie kwam te staan. We zouden worden overvallen door islamitische terreur en onze vrijheden zouden op korte termijn tot het verleden behoren. Dergelijke zaken zijn echter volstrekt niet juist gebleken. Keer op keer blijkt dat aanslagen wel erg zijn, maar dat die onze rechtsstaat niet wezenlijk aantasten. Het zijn momenten van bezinning, maar geen aantastingen van onze maatschappelijke orde. Het is goed om dat steeds vast te houden. Wat dat betreft is de groeiende macht van bijvoorbeeld China een veel wezenlijker gevaar dan terreur. Nogmaals, terreur is erg en moet bestreden worden. Maar wel op een goede en voorzichtige manier. Tenslotte nog een laatste punt. We weten dat de Heere regeert. Die wetenschap geeft rust als we terugdenken aan 9-11. Het geeft trouwens ook rust als we de geschiedenis overzien. Het is een lijn die steeds meer duidelijk wordt. Het koninkrijk van God breekt baan in deze zondige wereld. En dat houdt niets en niemand tegen. Het gaat voort, totdat de Koning ervan terugkomt. Die belijdenis, die de kerk reeds eeuwen uitspreekt, is een ware troost in een moeilijke tijd.
Ds. W. Visscher