Afbeelding

Serie monumenten deel 2: Koperen naald moest Middelharnis meer aanzien geven

De entree van de gemeente Middelharnis moest een duidelijk herkenningspunt krijgen, vonden ze bij de gelijknamige gemeente. Dus moest er een markant kunstwerk komen. In een vakblad werd een oproep geplaatst welke kunstenaar zich geroepen voelde om aan deze wens te voldoen. Er kwamen zeventig reacties binnen, waaronder die van kunstenaar Van de Wind uit Den Helder. Deze had eerder een kunstobject gemaakt voor bij de Tweede Kamer in Den Haag. Uiteindelijk koos de verantwoordelijke commissie voor zijn ontwerp.

Verticaliteit

Om het Eilanden-Nieuws te citeren: "Het beeld is geconstrueerd uit roodkoperen plaat waarin een ronding is aangebracht. Door het buigen is het mogelijk om met een relatief dunne plaat, koperplaat van 1 cm dikte, een monumentaal beeld te maken. Het kunstwerk is tien meter hoog en één meter breed als je het van de zijkant bekijkt. Naar boven toe loopt het vanuit een deel van de ellips naar één punt. Het heeft een associatie met een gevouwen of opgerold blad. Het koper zal door oxidatie een groene kleur krijgen. De binnenzijde van het beeld is afgeschermd met een lak, waardoor de roodkoperen kleur zichtbaar blijft."

"De ranke en slanke, maar ook poëtische uitstraling van het beeld, en de helderheid van de groene oxidatiekleur zullen een tegenbeeld vormen met de omgeving. De verticaliteit van het beeld en de landschapsinrichting zorgen ervoor dat het beeld zowel een accent als een rustpunt in de omgeving is. De sculptuur zal werken als een teken, en zal ook in de avond en nacht een grote herkenbaarheid hebben. Door de hoogte ervan zal het opvallend zijn en daardoor de plek markeren."

90.000 gulden

Wat het precies moest voorstellen, daar liet de Van de Wind zich niet over uit. De een zag het als een seviërablad, waarmee de ineenvlechting van de woonkernen Middelharnis en Sommelsdijk verbeeld werd. Anderen zagen een gewoon koperen naald, of het uiteinde van een vulpen. Maar ook een opgerold acanthusblad behoorde tot de mogelijkheden. De keuze van de gemeente Middelharnis om een kunstwerk te plaatsen in de buitenruimte was niet toevallig. Eerder had de gemeenteraad gevraagd om meer aandacht te besteden aan beeldende kunst. Uit dezelfde tijd komen ook de obelisken bij de bibliotheek.

Het kunstwerk kostte 90.000 gulden. Dat was inclusief verlichting, zodat “het markante van Middelharnis’ entree niet teloorgaat zodra het donker wordt’’, schreef het Eilanden-Nieuws in die tijd. Op dinsdag 24 oktober 2000 werd het kunstwerk onthuld. De heer J. Jessurun, voormalig voorzitter van de Raad voor Cultuur, verrichte de openingshandeling. Dit betrof het planten van een es, wat tegelijkertijd weer het startschot was voor de start van het nieuwe landschapsplan. Toen de naald geplaatst werd, was de omgeving nog wat kaal, en daar meest verandering in komen.

Nieuw gebouw

De tijd stond echter niet stil en Middelharnis breidde steeds verder uit. In 2013 verrees er een nieuw gebouw van de Rabobank aan de Langeweg. Daarvoor moest de koperen naald wijken. Het kunstwerk werd van zijn oorspronkelijke plek bij de entree van Middelharnis verplaatst naar het Haveneind in Sommelsdijk. Dat een kunstwerk dat de statuur van Middelharnis aan moest geven uiteindelijk in Sommelsdijk belandt, daarvan zal de ironie niemand ontgaan...


Het eiland kent een rijke historie. Door de eeuwen heen wordt Goeree-Overflakkee gekenmerkt door landbouw en visserij. Verspreid in het landschap liggen knusse, pittoreske dorpjes met in het centrum een oude dorpskerk. Maar het eiland is ook getekend door verschillende rampen, zoals de Tweede Wereldoorlog en de watersnoodramp van 1953. Om bepaalde herinneringen in stand te houden, zijn in de loop der jaren allerlei verschillende monumenten opgericht. In deze serie staan we stil bij sommige daarvan. Dit keer deel 2, de koperen naald van Middelharnis.