Ellen Hoogervorst (Foto: Qphoto).
Ellen Hoogervorst (Foto: Qphoto).

Van lange wachtlijst naar lege kamers

De eerste coronagolf hakte erin bij CuraMare. Met name in woonzorgcentrum Nieuw Rijsenburgh kreeg men het zwaar te verduren, maar ook de ouderen en het verplegend personeel in de andere verpleeghuizen op het eiland hadden het zwaar. Hoogervorst: “We zaten aan de voorkant in de eerste golf, we moesten daardoor alles zelf uitvinden. Als ik nu terugkijk, dan zijn we de tweede en derde golf goed doorgekomen.” Dat was volgens Hoogervorst een combinatie van goed preventief beleid en een dosis geluk. “We hebben veel geleerd van de eerst golf en hebben die kennis kunnen toepassen. We konden ons personeel goede instructies meegeven en we waren heel alert op alle ziekteverschijnselen. We hebben nog een kleine uitbraak gehad in de Geldershof, maar die was gelukkig snel op zijn retour.”

Ook het vaccineren van de meeste bewoners droeg hieraan bij, weet Hoogervorst. “Er was een hoge bereidheid onder zowel cliënten als het personeel om zich te laten vaccineren en 95 tot 96 procent van de bewoners is gevaccineerd. We weten niet precies hoeveel medewerkers zijn ingeënt, maar mijn indruk is dat de vaccinatiebereidheid ook bij het personeel groot was.”

Crisisopname

Nu zijn de woonzorgcentra al een flink aantal weken coronavrij en draait de verpleeghuismotor steeds beter. Toch is een ander probleem aan de oppervlakte gekomen. Ouderen die zorg nodig hebben en hiervoor eigenlijk naar het verpleeghuis moeten, zien een (tijdelijke) verhuizing niet zitten en blijven liever thuis wonen. Met alle gevolgen van dien en dat baart zorgen. “We zijn bij CuraMare voor zo lang mogelijk thuis wonen”, benadrukt Hoogervorst. “Maar aan te lang thuis wonen kleven wel degelijk risico’s. We zien dat het leidt tot meer crisisopnames, met alle gevolgen van dien. Mensen kloppen pas bij ons aan als ze in slechte conditie zijn. Dat had in veel gevallen voorkomen kunnen worden.”

Een duidelijke oorzaak weet Hoogervorst niet, wel zijn er uiteraard vermoedens. Afgaande op de verhalen die ze hoort, zijn er volgens de bestuurster van CuraMare drie mogelijke factoren die meespelen in de terughoudendheid van ouderen: het idee dat het thuis veiliger is, dat men in het verpleeghuis niets mag of kan en de angst om bij een nieuwe golf opgesloten te zitten.

Verkeerd beeld

“Thuis is het in principe ook veiliger, maar alleen zolang je geen bezoek ontvangt”, aldus Hoogervorst. “Ouderen lijken echter bang dat ze eerder besmet raken omdat ze in relatief grote groepen bij elkaar wonen. Maar alle woonzorgcentra zijn al een flink aantal weken coronavrij.” Ouderen die niet naar het verpleeghuis willen of durven, hebben ook vaak een verkeerd beeld van de werkelijkheid, al dan niet door verhalen die ze hebben gehoord. Hoogervorst: “Ze denken dat er niets mag en men is bang dat bij een nieuwe golf de verpleeghuizen weer op slot gaan. Dat laatste gaat wat ons betreft echt nooit meer gebeuren. En in onze verpleeghuizen zijn veel sociale activiteiten al weer opgestart in een tijd dat zoiets in bijvoorbeeld buurthuizen nog niet aan de orde was.”

Nieuwe situatie

Hoe het ook zij, veel ouderen die zorg nodig hebben, laten het verpleeghuis dus links liggen. Na de eerste golf stonden maar liefst zestig kamers leeg, die grotendeels weer bezet zijn. Maar toch heeft CuraMare nog altijd tien tot vijftien kamers leeg staan. “Dat zijn we niet gewend”, bekent Hoogervorst. “Normaal hebben we te maken met lange wachtlijsten, dus dit is echt nieuw voor ons.” Mensen zeggen overigens niet alleen nee omdat ze niet naar het verpleeghuis durven. “Soms is het niet de locatie waar ze graag willen wonen, anderen kiezen ervoor om langer thuis te blijven wonen, ook al staan ze op de wachtlijst.”

Het is dus niet zo dat de woonzorgcentra nog grotendeels op slot zitten, integendeel. “Wat jij en ik thuis mogen, dat mogen onze bewoners ook.” Bewoners mogen nu vier mensen per dag ontvangen, verdeeld over twee keer twee mensen. Daar is discussie over, erkent Hoogervorst. “Met name mantelzorgers zijn het hier niet mee eens. We kijken nu of we die regel misschien toch kunnen loslaten.”

Terug

Er wordt nadrukkelijk gezocht naar mogelijkheden om de welzijnsactiviteiten door te kunnen laten gaan, wat inmiddels ook volop gebeurt (zie kader, red.). Hoogervorst: “De restaurants zijn bijvoorbeeld weer open voor de bewoners. Dat kan goed en veilig en dat is zeker niet bij alle woonzorgcentra in Nederland het geval. Personeel draagt nog wel mondmaskers, maar de meeste beperkingen hebben we losgelaten. We willen snel weer terug naar hoe het was, want het welzijn van de cliënten staat voorop.”