Ethiek: Formatie
Er zijn vanaf de Tweede Wereldoorlog verschillende kabinetten geformeerd. Vooral de formatie van het eerste kabinet Van Agt heeft heel lang geduurd, omdat er eerst geprobeerd werd om met de linkse partijen, die flink hadden gewonnen in de verkiezingen, een kabinet te vormen. Uiteindelijk lukte dat niet en sloot het CDA met de VVD een kabinet Van Agt 1. Dit kabinet heeft de rit gewoon uitgezeten, hoewel het niet zo heel erg veel heeft betekend. De problemen waar ons land toen mee te maken had, overheidsschuld en een stagerende economie, werden niet krachtig aangepakt. Jaren later, onder premier Lubbers, werd een duidelijke crisisaanpak zichtbaar en behoort Lubbers ongetwijfeld tot één van de beste premiers die Nederland heeft gehad in de 20e eeuw. De huidige formatie gaat echter niet echt vlot en het is maar de vraag wanneer deze afgerond zal zijn en er een nieuw kabinet gevormd is. Dat zal dan waarschijnlijk, alle grootspraak ten spijt, wel onder leiding staan van onze huidige premier Rutte. De VVD heeft nu eenmaal de meeste zetels in de Tweede Kamer en voor een formatie gelden de meeste stemmen. Zo werken de dingen nu eenmaal in Den Haag. Formeren is Kamerzetels tellen.
Er wordt in de media nogal bezorgd gesproken en geschreven over de lange duur van de formatie. Dat kan een punt zijn, maar laten we beginnen met de nuchtere vaststelling dat ons land op dit moment ook gewoon geregeerd wordt. Weliswaar met een demissionair kabinet, maar besluiten die genomen worden moeten een meerderheid hebben in de Tweede Kamer. Dus er gebeuren geen rare dingen en bovendien werken de ambtenaren gewoon door, zodat de dingen die gebeuren moeten echt wel hun voortgang hebben. De praktijk leert dat het uitblijven van een missionair kabinet niet echt een probleem is. Bovendien is de agenda voor de komende jaren wel duidelijk. De formateur heeft het over transitie, inclusiviteit en globalisering, maar ieder weet dat de echte problemen ergens anders liggen. In de eerste plaats is er de afwikkeling van de coronacrisis. Tot op heden heeft het kabinet daar ruim 80 miljard euro voor uitgegeven. Die zullen dus in de komende jaren weer terugverdiend moeten worden. Bovendien is er de rekening en afwikkeling van de toeslagenaffaire, die ook in de miljarden gaan lopen. Daar komt dan nog bovenop de problemen in Groningen met de gaswinning en mogelijk andere zaken rond falend overheidsbeleid. En zo zijn er nog heel wat zaken die in Den Haag op de plank liggen en die veel zullen vergen in de komende jaren. Het is nog echt niet duidelijk wie uiteindelijk de (financiële) pijn zullen moeten dragen. En of er dan ook nog veel ruimte overblijft voor allerlei beleid wat veel geld kost, maar weinig oplevert, is maar zeer de vraag. Kortom, er zal de komende tijd een forse aanslag worden gedaan op onze portemonnee en dat is geen beleid waar de handen makkelijk voor op elkaar zullen komen. Het is echter wel nodig. Daarom is het niet verkeerd om nog maar eens goed na te denken wie er gaat regeren en hoe dat wordt aangepakt.
Bij dit alles mag ook gerust de vraag naar boven komen Wie er boven deze dingen staat. We hebben in de achterliggende periode ervaren dat één enkel virus de hele wereld in rep en roer kan brengen. Allerlei voornemens moesten worden herzien. We hebben dingen meegemaakt die we nooit hadden kunnen denken. Het was alsof de hemel even aan heel de wereld liet zien hoe beperkt we zijn en dat we de toekomst niet in eigen hand hebben. We weten eigenlijk niet goed wat er volgend jaar zal gebeuren. Daarom is het goed dat de tijd wordt genomen om rustig na te denken. Laten christenen voor dit land en deze wereld bidden. Dat is de meest krachtige dienst die we aan de samenleving kunnen bewijzen. Ook vandaag is er een God in de hemel Die alles regeert en de geschiedenis van deze wereld bepaalt. Dit wetenschap geeft rust in moeilijke tijden.