College krijgt geen éénduidig kader van raad om bezuinigingsdocument op te stellen
Onder leiding van voorzitter Eijkenduijn, konden de raadsfracties suggesties aandragen op welke beleidsvelden en posten wel of juist niet bezuinigd zou kunnen worden en ook waar eventueel meer inkomsten te verwerven zijn. Het was de bedoeling dat ook bewoners online hun zegje konden doen, maar dat bleek opnieuw te hoog gegrepen. Niemand had zich via e-mail of in de chat gemeld. En aan het eind van de klankbordmeeting constateerde burgemeester Grootenboer dat zij diverse zoekrichtingen had opgemerkt, maar dat zij niet één groot kader had ontdekt. De rode draad was dat maatregelen/hogere lasten de inwoners niet treffen, zeker de kwetsbaren, maar hoe lastig is dat. Samenvattend was het vooral een bijeenkomst in het licht van verkenning. Een eerste stap om in deze moeilijke opgave van grof naar fijn te gaan werken.
Door Jaap Ruizeveld
"We moeten de begroting meer duurzaam in evenwicht brengen", formuleerde portefeuillehouder Feller de aanpak. Zonder taboes of remmingen gingen de woordvoerders van de politieke partijen aan de slag. Maar vrijblijvend kon dat ook weer niet, omdat er bij voorbaat al een flink aantal kanttekeningen moesten worden meegewogen. Wat voor cijfers rollen er uit de Herijking van het Gemeentefonds? Hoe zit het met de toegezegde hogere compensatie van het rijk voor het Sociaal Domein (lees vooral Jeugdzorg)? Wat zijn de gevolgen van de kabinetsformatie en wat is de taakstelling vastgoed en bedrijfsvoering? Voeg daar aan toe de bestaande PM-posten zoals Gebiedsontwikkeling Middelharnis/Sommelsdijk, toekomstige ontwikkeling van de zwembaden en het Fort in Ooltgensplaat. En in welk jaar kan wel geïnvesteerd worden in het project Kaai-Schelpenpad te Dirksland? En waar liggen verdienmogelijkheden?
Waar iets halen?
In de inleiding was dit onder hoofdstuk 'Niet wettelijk' geformuleerd. Waar was een ton of meer te halen? De bibliotheek op de scholen afschaffen, die juist vrij recent is ingevoerd? Verenigingsgebouwen in kernen sluiten als er geen sportzaal is en de gewenste voorzieningen elders onderbrengen? Eilandmarketing en de GO-bus een tandje lager zetten? Of bezuinigen op onderhoud van wegen en onkruidbestrijding? Of als optie al een zwembad sluiten? Meer opbrengsten halen in de belastingsector? In een totaalpakket wellicht de OZB iets verhogen, zeker ook op termijn de Toeristenbelasting, en wellicht kijken naar fasegewijs de Afvalstoffenheffing verhogen. Maar er is net met een nieuw systeem gestart en of dat nu zo slim is? En dan de hondenbelasting. Die gaat zeker verdwijnen op het eiland, maar vermoedelijk nu nog even niet. Met al die mogelijkheden, onzekerheden van het rijk en onmogelijkheden op het bord, konden de woordvoerders hun eerste signalen afgeven. Geen beslissingen waren nodig en zoals gemeld, zonder enig taboe, was er ruimte voor een statement.
De insteek leverde ook nog enkele cijfers op die al eerder aan het college waren voorgelegd. Zo hoorde Heintjes (VKGO) bijvoorbeeld op zijn vraag dat op jaarbasis er voor gebiedsontwikkeling Oude- en Nieuwe-Tonge 3 ton beschikbaar is. Een korte willekeurige greep uit items van de partijen. PvdA: Nieuwbouw gemeentehuis is niet aan de orde. Er is ruimte voor een hogere toeristenbelasting. Samen optrekken. Niet bezuinigen op mensen en geen inzet meer van de Enecogelden. VKGO: Blijf af van de subsidies, geen extra belastingverhoging. Bezorgd dat voorzieningen zouden moeten verdwijnen, terwijl er Eneco-geld op de bank staat. Leven wij niet op te grote voet? EVV: Absoluut niet bezuinigen op cultuur, sport, bibliotheek. Aandacht voor grote investeringen, nieuwe zwembaden in de wachtstand. Laat Eilandmarketing concreet dingen doen. Stel de ambities bij naar een gewone schaal. CU: Sport, cultuur, bibliotheek ongemoeid laten. Niet bezuinigen op dienstverlening, attentie voor de items onderwijsbijdragen en peuterland. Tandje minder zou kunnen bij Smart Water en eventueel OZB verhogen en daarbij naar draagkracht kijken.
Aandelen Stedin
CDA: voorzieningen in kernen moeten blijven als verenigingsgebouwen (zonder sportzaal) zouden moeten sluiten. Kapitaalstorten voor aankoop gewone aandelen Stedin met garantie van 3 procent rente. Groep Zwerus: Smart Water, weg er mee. Mismanagement Eilandmarketing. Twee ton eraf. Bezuinigen op gemeentelijke organisatie. Te veel externe inhuur. Zwembad De Staver sluiten. ABB: Eilandmarketing kost te veel geld, Smart Water ontspoort. Maatschappelijk regie: dorps-/buurthuizen vervullen een sociale functie in een leefbaar dorp. Personele kosten van de gemeente zijn hoog. Screen de subsidie voor De Staver. VVD: Er is ruimte in het belastingpakket. Vanaf 2023 kan toeristenbelasting iets hoger, maar het eiland heeft toerisme en recreatie nodig, dus blijf kritisch, ook bij Eilandmarketing. Bibliotheek op scholen is een 'no go' om te bezuinigen. Geen nieuw gemeentehuis. Afvalstoffenheffing nu niet omhoog. SGP: Niet bezuinigen op voorzieningen voor kwetsbare inwoners. Efficiencyonderzoek in het Sociaal Domein. Hogere toeristenbelasting. Afvalstoffenheffing nu niet wijzigen, net begonnen met nieuw traject. Aandacht voor buitenruimte. Onze portemonnee is te klein voor onze ambitie.
De collegeleden gaven vervolgens toelichting op de genoemde punten in hun portefeuille. En met de inbreng van de raad moet nu een concept document worden opgesteld voor de tweede klankbordbijeenkomst eind mei.