LOVK zorgt voor onderwijs schipperskinderen: Leven en werken op de binnenvaart (1)
Een groot deel van de Nederlandse binnenvaartondernemingen bestaat uit familiebedrijven. Het schip of de schepen blijven generaties lang binnen de familie. Meestal wonen deze gezinnen aan boord. De kinderen groeien daarom op het water op en als schipperskinderen met elkaar trouwen, gaan ze op hun schip wonen en direct aan de slag met het vervoer van goederen over water. Als er dan kinderen komen, blijven deze ook aan boord en groeien daar op. Voor de jonge kinderen is naar school gaan er nog niet bij. Omdat de schippers geen vaste woon- of verblijfplaats hebben, kunnen hun kinderen niet deelnemen aan het reguliere basisonderwijs. Er dienen dus aparte maatregelen te worden genomen om de leerplichtige kinderen passend onderwijs te geven. Om in dit onderwijs te voorzien is de LOVK opgericht. Dit is een organisatie die het onderwijs verzorgt voor deze jonge schipperskinderen.
De LOVK doet dit aan de hand van lespakketten waarin de lesstof zodanig wordt vormgegeven dat zowel de ouders als de kinderen er op een verantwoorde manier mee aan de slag kunnen. De kinderen kunnen dan later zonder problemen overstappen naar groep 3 of 4 van de basisschool.
De ‘varende leerlingen’ krijgen les van één van de ouders. Nu hebben niet alle ouders van schipperskinderen ervaring in het lesgeven. Toch geven de lespakketten die regelmatig op de schepen bezorgd worden door de mentoren voldoende handvatten voor de ouders om de lessen te geven. Maar vooral voor de ouders is het belangrijk dat er contacten blijven met professionals. De LOVK heeft daar om een aantal mentoren in dienst.
De mentor van de ouders van Joas Klijn, Tineke Albregts uit Middelharnis, heeft in Dordrecht in het ‘gewone’ onderwijs gewerkt. De laatste jaren is zij actief in het begeleiden van ouders en kinderen op de binnenvaartschepen. Zij vertelt dat zij de overstap heeft gemaakt van het 'gewone' onderwijs naar het onderwijs aan schipperskinderen omdat "ik wat anders wilde dan een gewone school maar ik wilde wel betrokken blijven bij het onderwijs en het contact met kinderen onderhouden". Van die keuze heeft ze nooit spijt gehad. "Het is heel afwisselend, je komt in een groot deel van het land en alles is heel onvoorspelbaar. Je weet aan het begin van de week nooit waar je de komende dagen terecht gaat komen want de schepen varen door heel het land." Ze geniet van het contact met de kinderen en van het contact met de ouders en van de speciale sfeer die aan boord van een binnenvaartschip heerst. Tineke is zelf niet afkomstig uit een binnenvaartfamilie. Als dochter van een dominee heeft ze in verschillende plaatsen gewoond, ook op Urk. Hier heeft ze natuurlijk wel contact gehad met mensen die hun brood verdienen op het water.
Regelmatig bezoekt ze een aantal binnenvaartschepen en levert ze het lesmateriaal af. Samen met één van de ouders, - meestal de moeder - bespreekt ze de vorderingen en ontwikkeling van zoon of dochter. Als het nodig is geeft Tineke ondersteunend lesmateriaal uit de spel-o-theek, of geeft ze tips aan moeder. Dit wordt allemaal bijgehouden in een leerlingvolgsysteem dat speciaal voor deze doelgroep ontwikkeld is en waarin op bijzondere wijze wordt samengewerkt tussen ouders en mentor. De tips worden na een korte periode geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. Tineke vertelt enthousiast dat bij de LOVK de ouders educatief partner zijn. Door deze manier van werken is de ouderbetrokkenheid heel hoog bij de LOVK. Arieke Klijn is blij met de ondersteuning die zij krijgt van Tineke want ondanks dat ze een opleiding tot onderwijsassistent heeft gevolgd, vindt ze het heel belangrijk dat ze terug kan vallen op de professionele ondersteuning van de mentor.
Tineke legt uit dat de LOVK volledige onderwijsleerpakketten voor peuters, groep 1 en groep 2 gebruikt die de schipperskinderen goed voorbereiden op het latere onderwijs aan de walscholen.
Doordat de schipperskinderen altijd onderweg zijn, is het belangrijk dat de continuïteit van het onderwijs gewaarborgd blijft. Zo gaat Joas, nu de Deo Juvante enkele weken aan de Stellendamse haven ligt afgemeerd, naar CBS Het Kompas in Stellendam. Op deze manier leren ook de jonge kinderen al gemakkelijk om te schakelen. Een vaardigheid die hen over enkele jaren zeker van pas zal komen, want als de kinderen rond hun zevende naar een walschool en naar een internaat gaan, zullen ze zich ook aan moeten passen. Het 'vrije' leven op een schip is dan voorbij.