Ethiek: Landbouw

Die ruimte krijgt dan een andere bestemming. In het plan komt er dan ruimte voor woningbouw, natuurgebieden en grond voor de energietransitie. Landbouwgrond moet dan worden ingeruild voor zonne- en windweides. We zien links en rechts dergelijke gebieden ontstaan. Het zullen er de komende jaren nog veel meer worden, aldus de plannen van dit bureau. Het valt me op dat dit soort plannen bijna naadloos aansluiten bij wat sommige politieke partijen voorstaan, namelijk een halvering van de veestapel. Kennelijk is een dergelijk planbureau al bezig om het pad hiervoor aan te leggen. Het is ook opvallend dat juist in de formatietijd dit plan naar buiten komt. Het zou zomaar kunnen dat we dus de komende jaren heel wat boerenbedrijven zullen zien verdwijnen en dat daarvoor de lijnen inmiddels worden getrokken. In ieder geval worden de piketpaaltjes duidelijk in de grond gezet.

Ergens is het natuurlijk goed om na te denken over de toekomst van de ruimtelijke ordening in ons land. Het is ook goed om gedachten te laten gaan over ruimte voor nieuwe woningen. Het zal ergens uit de lengte of uit de breedte moeten komen. Misschien kunnen we nog ergens een stuk land inpolderen, maar dat er vooral in de randstad een ruimteprobleem is, is wel duidelijk. Aan de andere kant roept een dergelijke exercitie ook vragen op. Wordt er niet te gemakkelijk en te snel met de belangen van de landbouw omgesprongen? Is dit wel de goede weg? Laat ik een voorbeeld geven. We moeten in 2030 allemaal van het gas af. Ooit is dat kennelijk in een soort opwelling besloten. Langzaamaan blijkt dat dit miljarden gaan kosten en dat het eigenlijk helemaal niet kan. Bovendien is gas, wat milieu betreft, nu juist buitengewoon ontlastend voor het klimaat. In Europees verband wordt juist de nadruk gelegd op het gebruik van gas. In Duitsland wil men de komende jaren veel meer aandacht geven aan gas, wat goedkoop uit Rusland kan worden geïmporteerd. Het is daarom wat vreemd dat we in Nederland massaal van het gas afgaan. Ik laat dan nog maar ongenoemd de klucht rond de zogenaamde biobrandstof. Het blijkt dat die juist buitengewoon belastend is voor klimaat. Er worden veel bomen gekapt om CO2-doelstellingen te halen. Het is ongeveer de dwaasheid ten top.

En dat brengt me bij een wat vervelende gedachte. Er worden in het regeerbeleid allemaal dingen naar voren geschoven waarvan later blijkt dat het wellicht niet zo verstandig was. Wie zich wat verdiept in de toeslagenaffaire, kan niet om de vraag heen wie toch ooit een dergelijk systeem van rondpompen van subsidies heeft bedacht. Het is gewoon vragen om moeilijkheden. En dat is ook wel gebleken. De werkelijkheid is niet zo maakbaar als we graag denken. Zo ook rond de landbouw. We moeten zeker nadenken over de toekomst, maar dat betekent niet dat we in de komende jaren zo’n beetje de halve boerensector naar de vuilnishoop kunnen brengen. Dat is gewoon vragen om moeilijkheden. Laten we hopen dat er ook enige nuchterheid mag blijven, zodat boeren in Nederland nog wat toekomst hebben. Idealen zijn mooi, maar het moet ook wel uitvoerbaar zijn en enige relatie hebben met de werkelijkheid. Kortom, laten we nog eens goed nagaan of dit nu wel zo’n goed plan is. De boeren verdienen beter, denk ik.