Opinie: Coronavaccinatie en de informatiecrisis
De vraag over wel of niet vaccineren is even simpel als ingewikkeld. Een simpel ja of nee voldoet, de moeilijkheid zit hem natuurlijk in de afwegingen die daarbij gemaakt moeten worden. Wie van nature al afwijzend tegenover vaccinaties staat, heeft misschien een ‘makkelijke’ keuze. Zeker voor christenen die er op Bijbelse gronden voor kiezen om zich niet te laten vaccineren, moet ruimte zijn en blijven, juist ook in coronatijd. Deze groep mensen vormt daarbij slechts een kleine minderheid in Nederland.
Voor de meeste mensen geldt dat ze wel moeten kiezen tussen het antwoord ja of nee. Er is daarbij relatief veel wantrouwen tegenover het vaccin en dat is best te verklaren. Hoe het kon dat er zo snel vaccins beschikbaar waren, is goed uit te leggen (zie Eilanden-Nieuws van afgelopen dinsdag). Ook de betrouwbaarheid en werking ervan zijn getest op tienduizenden proefpersonen. Dat lijkt overtuigend bewijs, maar toch kijken veel mensen liever eerst de kat uit de boom. ‘Eerst maar eens zien of ingeënte mensen er niet ziek van worden’, is een veelgehoorde reactie. Ook is men vaak onzeker over de mogelijke effecten op langere termijn.
Dergelijke zorgen moeten serieus genomen worden. De overheid probeert daarom deze en veel andere vragen te beantwoorden en dat gaat van campagnes in de media tot complete tv-programma’s waarin experts vragen van kijkers beantwoorden. Geprobeerd wordt om alle zorgen weg te nemen en de teneur van twijfel en angst te veranderen naar een sfeer van meer vertrouwen in de overheid. Hoewel ze los staan van, hebben onverkwikkelijke zaken als de recente toeslagenaffaire dat vertrouwen in de overheid flink aangetast. Het is ook diezelfde overheid die de afgelopen jaren vooral fors bezuinigde op de zorg. Het is daarom niet verwonderlijk dat Nederlanders de mensen in Den Haag niet meer op hun blauwe ogen geloven.
Ook de farmaceutische industrie staat in dat opzicht met 3-0 achter. Het wantrouwen richting deze mensen en daarmee richting hun vaccins is eigenlijk niet meer dan logisch. Voor hen is de zorg immers vooral een verdienmodel en het coronavirus is een verdienmodel in het kwadraat. Natuurlijk lopen daar mensen rond met hart voor de gezondheid van hun medemens, maar dat zijn meestal niet degenen die aan de touwtjes trekken. De industrie regeert met ijzeren vuist over de zorg. Zij bepalen welke medicijnen worden vergoed en zij bepalen ook de prijs die hiervoor moet worden betaald. Een duur medicijn dat werkt, wordt zonder pardon ingeruild voor een goedkopere variant dat veel minder goed werkt. Slechter voor de gezondheid, maar beter voor de omzet.
Om maar niet te spreken over het morele vraagstuk rond het ontwikkelen van vaccins. Sinds vorig jaar zwaaien alle overheden met een enorme zak geld en binnen negen maanden zijn er meerdere vaccins beschikbaar. Als met dezelfde overtuiging, inzet en middelen was gewerkt om bepaalde ziektes in Afrika te bestrijden, had dat veel ellende kunnen voorkomen. Maar ja, het is ‘maar’ Afrika en daar valt weinig te verdienen.
Toch is met dit alles in het achterhoofd niet gezegd dat het coronavaccin niet een belangrijk deel van de oplossing vormt. Hoe je ook denkt over vaccineren, feit is dat dankzij vaccinaties ziektes als polio en difterie nog maar sporadisch voorkomen in Nederland. Het probleem zit hem vooral in de ontwikkeling dat mensen simpelweg niet geloven wat onderzoekers beweren over corona. En die groep is in Nederland best groot, gezien het feit dat rond de 20 procent van de bevolking niet van plan is zich te laten inenten.
Het mag duidelijk zijn dat we te maken hebben met een informatiecrisis. Omdat de informatiestroom golf na golf over ons heen slaat, wordt het steeds lastiger te bepalen wie betrouwbare informatie verstrekt en wie niet. Voor ieder argument is een tegenargument, voor ieder onderzoek een tegenonderzoek. Allemaal vrij verkrijgbaar op internet. We zijn slachtoffer geworden van ons eigen technologische succes. Hoeveel families hebben al besloten om 'het er maar niet meer over te hebben', uit angst voor ruzie? Hoeveel groepsapps zijn er al ontspoord door discussie over corona, bijbehorende voorschriften en vaccinatie?
De oplossing van dit informatieprobleem is net als de vraag of je je moet laten inenten of niet: simpel en ingewikkeld tegelijk. Laten we het voor nu simpel houden met deze Bijbelse wijsheid: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. Of de moderne variant: behandel iedereen zoals je zelf behandeld wilt worden. Dat voorkomt al veel ellende.