(Foto Paul Koopman).
(Foto Paul Koopman).

Onderwaterbos in het Grevelingenmeer

“Staatsbosbeheer is eigenaar en beheerder van het deel van de Grevelingen, waar het onderwaterbos gaat komen en op die manier zijn wij hierbij betrokken”, legt Van Loon uit. “Het Tiny Sea Forest is eigenlijk ontstaan vanuit de Tiny Forests, waarvan er door IVN Natuureducatie al een kleine honderd zijn aangelegd in de buurt van steden. Het zijn bosjes ter grootte van een tennisbaan, die goed zijn voor de biodiversiteit, want er komen onder andere vogels en insecten op af. Ze dienen ook om basisschoolkinderen in de praktijk iets bij te brengen over de natuur. Het onderwaterbos krijgt eigenlijk hetzelfde formaat en dezelfde functie, maar dan, zoals de naam al zegt, onder water. Rijkswaterstaat haakte aan bij dit initiatief, omdat deze organisatie al bezig was met ideeën voor verbetering van de waterkwaliteit in de Grevelingen. Dat wil men doen middels het terugbrengen van beperkt getij, waardoor het water in de zuurstofloze diepe delen kan mengen met dat van de ondiepe delen. Door ook aan te sluiten bij het onderwaterbos wil Rijkswaterstaat zich daarnaast richten op de aanplant en het herstel van zeegras. Een plant die oorspronkelijk veel voorkwam in de Grevelingen en een belangrijke bijdrage levert aan het filteren van het water. Zeegras dient bovendien ook heel goed als kraamkamer voor vissen en krabben.”

Beleving

Binnenkort wordt gestart met de aanleg, maar er is al een behoorlijke voorbereiding aan vooraf gegaan. “Studenten van de Hogeschool Zeeland, de universiteit van Wageningen en onderzoeksinstituut NIOZ, hebben onderzocht wat de mogelijkheden zijn” geeft Van Loon aan. Er is gekeken naar de structuur onder water, maar ook is bestudeerd hoe de situatie was voor de afsluiting van het Grevelingenmeer. Daarnaast hebben de studenten presentaties gegeven op een drietal basisscholen, waaronder OBS Roxenisse in Melissant. Ze hebben de kinderen gevraagd hoe zij denken, dat een onderwaterbos eruit zou moeten zien. De kinderen gaven aan, dat ze vooral de beleving erg belangrijk vinden. Dus goed onder water kunnen kijken, bijvoorbeeld door middel van stapstenen door het bos of een steiger met een glazen bodem. Iets wat goed mogelijk is, omdat het water in de Grevelingen in het ondiepe deel vrij helder is. De studenten zijn vervolgens met deze ideeën aan de slag gegaan. Of alle geopperde ideeën ook daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden is natuurlijk afhankelijk van de beschikbare gelden.”

Educatie en Excursies

In het onderwaterbos wordt in ieder geval zeegras aangeplant, maar ook komen er boomstronken en oesterriffen. Door die variatie kan er tal van leven ontstaan. De diepte gaat variëren van kniehoogte tot maximaal 2,5 meter. De drie betrokken partijen zullen samen zorgen voor het beheer en het toezicht. “Voor toekomstige studenten van de Hogeschool Zeeland, Wageningen en het NIOZ wordt het een mooi project”, verwacht Van Loon. “Ze kunnen onderzoeken en bijhouden wat de effecten van het bos zijn op de waterkwaliteit en de biodiversiteit. Staatsbosbeheer gaat aan de slag met educatieve programma’s, waarin we de hele context van het gebied laten zien en het verhaal van de Grevelingen zullen vertellen. Voor basisschoolleerlingen maken we lesprogramma’s, maar scholen kunnen ook op afspraak langskomen en onder leiding van Staatsbosbeheer zelf het onderwaterbos beleven. Natuurlijk bestaat de kans dat mensen zelfstandig op onderzoek uitgaan. We gaan ons daarom nog beraden hoe wij die mensen gereguleerd iets kunnen laten zien. We denken daarbij aan het geven van excursies. Zover is het echter nog niet. Nu het ontwerp klaar is kan er gestart worden met de aanleg. Het onderwaterbos komt aan de zuidelijke rand van de Kabbelaarsbank bij de Brouwersdam. We hopen in ieder geval dat in juni aanstaande het onderwaterbos een feit is. Uiteraard zullen wij iedereen op de hoogte houden van de ontwikkelingen via de diverse media.”

Foto Ad Aleman).
Het Grevelingenmeer vanuit de lucht (Foto: Staatsbosbeheer).