Wegen, meten en leeftijd vaststellen: Bemonstering van Noordzeevis in visafslagen
Thomas Smith en Marcel de Vries, twee onderzoekers van WMR, gaan regelmatig vroeg op pad om in de belangrijkste visafslagen diverse soorten zeevis te bemonsteren. Dat betekent vooral wegen en meten. Maar biologische gegevens als leeftijd, geslacht en geslachtsrijpheid maken eveneens deel uit van de monstername in visafslagen. Voor het bepalen van de leeftijd snijden de onderzoekers de gehoorsteentjes, ook wel otolieten genoemd, uit de vis. Otolieten bevatten veel informatie en zijn vergelijkbaar met de jaarringen van een boom. Ze zijn opgebouwd uit een aantal dunne kalklagen en bevinden zich vlakbij het evenwichtsorgaan in de kop van de vis.
Exclusieve vissoorten
Tong, schol en schar gaan mee naar het instituut in IJmuiden omdat het meestal om grote hoeveelheden gaat, het verwijderen van de gehoorsteentjes precisiewerk is en dat bovendien veel tijd vergt. Op Urk en IJmuiden koopt WMR zelf tarbot en griet, dat mogen de onderzoekers doen tussen het sorteren en wegen van deze exclusieve soorten. Nadat deze zijn bemonsterd, bieden zij de tarbot en griet weer op tijd bij de afslag aan met de opmerking dat er een snee in de kop en de buik is aangebracht. De buiksnede is volgens de onderzoekers bedoeld om de kuit te verwijderen en te wegen in verband met het volgen van de ontwikkeling van de eieren door het jaar heen.
Jaarringen in wervels
Bij kabeljauw kunnen de WMR-medewerkers de otolieten verwijderen zonder de vis te beschadigen. Dat doen ze dus in de vroege uurtjes voordat de veiling om zeven uur begint. Overigens hebben niet alle vissoorten gehoorsteentjes. Bij haaien en roggen, die tot de familie van elasmobranchen ofwel kraakbeenvissen behoren, ontbreken de otolieten. Bij deze vissen bevinden zich de jaarringen in de wervels. Roggen hebben ook geen graten. Alle data die bij bovengenoemde bemonsteringen zijn verzameld, worden weer gebruikt bij het vaststellen van de situatie waarin de visbestanden zich bevinden en waarop de Nederlandse kottervloot vist.