Ethiek: Politieke onrust
Ooit werd ons land bestuurd door drie middenpartijen (CDA, PvdA en VVD). Die tijd is echter geheel voorbij. Er zijn tegenwoordig regeringscoalities van vier partijen nodig. En het vergt heel veel om daar een goed beleid mee te maken. Het is de grote verdienste van onze huidige premier dat hem dat kennelijk lukt. Reeds meer dan tien jaar is hij premier en, los maar even van de politieke voorkeuren, kunnen we wel zeggen dat hij dat best goed doet. Persoonlijk vind ik het een goede premier, hoewel ik zijn liberale visie natuurlijk niet deel.
Maar terug naar de onrust in politiek Nederland. Overigens is dit een fenomeen wat wereldwijd in opmars is. We horen over populisme, nieuwe partijen die als paddenstoelen uit de grond schieten, radicalisering, en tal van andere zaken. De vraag is: hoe we hier tegenaan kijken. Bestuurlijk is het best kritiek als het krachtenveld meer en meer versnipperd raakt. Ook is het vrij lastig dat de kiezer minder honkvast is geworden. Het kan zomaar gebeuren dat een partij, zonder eigenlijk een degelijke program en goede verworteling in de samenleving een machtsfactor wordt. De opkomst en de huidige neergang van FVD geven veel te denken. Ook trouwens de persoon van Baudet. Het zou best kunnen dat hij in staat is om bij de komende verkiezingen weer een klinkende overwinning neer te zetten. Het is iemand die denk ik niet moet worden onderschat. Zijn intellectuele en persoonlijke kwaliteiten zijn groot en met een beetje stuurmanskunst zou hij best in staat zijn weer een forse aanhang te krijgen. Het is een beetje speculeren maar ooit heeft Pim Fortuyn ook hetzelfde kunststukje uitgehaald. Na zijn vertrek bij leefbaar Nederland wist hij in enkele maanden een hele nieuwe beweging uit de grond te stampen. Die beweging ging na zijn gewelddadige dood overigens ook weer met veel tumult ten onder.
Toch maakt een en ander wel iets duidelijk. Velen hebben er ook reeds op gewezen. We missen in Nederland een goede en eerbiedwaardige conservatieve partij. Ooit heeft de heer Wiegel van de VVD deze mensen wel daarnaar toe gehaald, maar vandaag de dag vaart die partij een andere koers. Rond de grote thema’s varen alle grote partijen een liberale en op de wereldgemeenschap gerichte koers. Het gaat voor veel partijen om klimaat, immigratie en internationale samenwerking. De belangen van de Nederlanders staan voor veel partijen meer op de achtergrond. Het is de vraag of de kiezers hier blij mee zijn. Eerlijk gezegd vraag ik me af of het nuttig is om heel veel geld over te maken naar Zuid-Europa. Misschien denken de kiezers er ook wel anders over maar het is lastig om dit politiek te vertalen. Het blijft dus maar een beetje aanmodderen in politiek Nederland. Trouwens dat was ook de definitie van beleid volgens Churchill, de bekende oorlogsleider in Engeland in de Tweede Wereldoorlog.
Maar laten we ook niet vergeten wat een duidelijk beginsel in de politiek betekent. Uiteraard als we uit zijn op korte termijneffecten dan is beginselpolitiek niet direct populair. Maar een voortdurend getuigenis is, naar een woord van Groen van Prinsterer een krachtige praktijk. Bovendien kunnen we rond de affaires met de toeslagen zien wat goed werk van Kamerleden wel vermag. Ik stem daarom maar weer gewoon op de partij waar ik altijd op heb gestemd. Een principiële stem, dat is waar. Maar een samenleving is er echt bij gebaat als keer op keer gehoord en gezegd wordt: “Er staat geschreven en er is geschied”. Van dergelijke taal wordt ons land niet slechter. Van allerlei ander gerommel wel.