Voor u gelezen: Bladgoud – De onschatbare waarde van bomen
Bomen zuiveren de lucht en beschermen tegen klimaatverandering en de gevolgen van de opwarmende aarde. Hiermee hebben ze hun onschatbare waarde al bewezen. Voeg daarbij de schoonheid van een bos of een enkele boom in plantsoen of achtertuin en je kunt niet meer om het belang van bomen heen.
Een bos is het laatste stadium van successie, de opeenvolging van verschillende ontwikkelingsstadia, legt de auteur uit. Er valt onderscheid te maken tussen oerbos en nieuwe aangeplant bos, dit zijn de plantages die uit één tot maximaal drie soorten bomen bestaan en dienen voor de houtkap. Deze houtplantages bevatten uiteraard (veel) minder biodiversiteit dan de oerbossen.
Voor de industriële revolutie was er ongeveer 5,8 miljard hectare bos op aarde. In 2020 wordt de hoeveelheid bos wereldwijd geschat op 4 miljard hectare. Een afname van bijna dertig procent.
Grote waarde
Het meeste bos verdwijnt ten bate van de productie van voedsel en goederen. Denk aan palmolie, soja en vlees. Palmolie wordt onder meer gebruikt voor de productie van zeep, pindakaas, ijs, wasmiddel en handcrème. Voor de veeteelt is veel gras nodig en oerbossen worden gekapt voor grasland. Daarnaast bedreigt de uitstoot van stikstof en broeikasgassen de bomenpopulatie. Deze stoffen tasten de bodem in de bossen aan.
Het is interessant om te lezen hoe bomen samen een ingenieus systeem vormen. Heeft één boom in de buurt last van bijvoorbeeld een schimmel, dan maken de andere bomen in de buurt gifstoffen tegen deze ziektekiemen in hun blaadjes aan. Als een boom oud wordt en minder goed aan zijn voedingstoffen kan komen, zorgen de in de buurt staande bomen voor een vertakking in hun wortelstelsel om voedingstoffen te leiden naar de zwakke boom.
De waarde van het bos wordt in vier kernpunten uitgewerkt. Ten eerste zijn bossen van groot belang voor het klimaat. Bossen zijn daarnaast van grote waarde als habitat voor flora en fauna. Ten derde hebben bossen gebruikswaarde. In dit gedeelte lees je meer over verantwoord leven van, in en mét het bos.
Bosbad en ambassadeur
De laatste waarde van bossen ligt in de gezondheid van de mens. In dit gedeelte worden de voordelen van het nemen van een bosbad (forest bathing) uitgelegd. Hoe bossen beschermen tegen pandemieën wordt uitgewerkt door co-auteur Simone Groenendijk, directeur van Trees for All. Tweede co-auteur in ‘Bladgoud’ is Suzanne Valkman, hoofd Bossen bij het Wereld Natuurfonds.
‘Bladgoud’ gaat ook over de toekomst. Hoe kunnen we (oer)bos beschermen, nieuwe bomen duurzaam aanplanten en gebruiken en zo duurzaam mogelijk samen leven met de natuur?
We kunnen zelf veel doen, zo blijkt. Denk aan het vermijden van producten met palmolie, het eten van minder vlees en het gebruik van duurzaam geproduceerd hout.
De auteur hoopt dat iedereen na het lezen van ‘Bladgoud’ ervan overtuigd is geraakt dat elke boom telt. Hij vraagt de lezer zijn enthousiasme en kennis uit dit boek te delen met twee andere mensen uit zijn netwerk en zo ambassadeur te worden van de boom. Een ander idee: geef een boom cadeau, bijvoorbeeld via Trees for All.
‘Bladgoud’ is een eye-opener. Het combineert een schat aan informatie met de oproep om onze individuele verantwoordelijkheid, om zorgvuldig met de schepping om te gaan, gestalte te geven.