Twee mannen laten het water van het een tulpenveld
Twee mannen laten het water van het een tulpenveld Foto: Jaap Peeman

Noodweer teistert het eiland

GOEREE-Overflakkee – Van het gebied in zuidwest Nederland dat het in het afgelopen weekend zwaar te verduren kreeg vanwege het extreme weer, werd Goeree-Overflakkee naar het zich laat aanziet het hardst getroffen. Taferelen als in 1998, toen er door overvloedige regenval ook ernstige wateroverlast was, herhaalden zich: straten die vol water stonden, huizen en andere gebouwen waar het water naar binnen liep, sloten en kreken die overliepen, landerijen die compleet blank kwamen te staan, en hulpdiensten, medewerkers van het waterschap, Rijkswaterstaat en de gemeente die met man en macht in touw waren om waar nodig hulp te bieden en procedures in gang te zetten waardoor de komende tijd de hoge waterstanden tot normaal niveau te reduceren.

Door Hans Villerius

Het waren extreme neerslaghoeveelheden die naar beneden kwamen, variërend van 120 mm rond de kop van het eiland tot 80 mm in het oostelijk deel. Die extremiteit werd veroorzaakt door een combinatie van zware buien, die zeer langdurig aanhielden doordat het buitencomplex min of meer rond zichzelf bleef draaien en dus nauwelijks van z'n plaats kwam. Op tal van plaatsen bleek de riolering dergelijke hoeveelheden regenwater niet te kunnen verwerken, zodat daar de straten blank kwamen te staan en het water huizen en gebouwen binnenliep.

Wateroverlast

In Ouddorp stond veel water in de omgeving Diependorst/Stationsweg. Aan de Voorstraat en de Eendrachtsdijk te Stellendam was eveneens veel wateroverlast. Tot en met zondagavond toe was het hard werken om het waterpeil hier naar beneden te krijgen, waarvoor enkele dompelpompen werden geplaatst. Door oververzadiging van water zakte zelfs een deel van het talud van de Eendrachtsdijk naar beneden. Ook in Melissant was er flink overlast, onder andere aan de Binnenweg, Beatrixweg, Achterweg, Fabiusstraat en de Marijkelaan. Verscheidene straten in Dirksland kwamen eveneens onder water te staan, met name rond de Maanezee, en kregen bewoners aan de Oudewei en de Kapoenstraat water in huis. In Middelharnis was eveneens veel wateroverlast. De Doetinchemsestraat, de Rembrandtlaan, de Westelijke Achterweg, de Emmalaan en de Hoflaan stonden blank. Daardoor kon de morgendienst in de Christelijke Gereformeerde Kerk, aan de Hoflaan, niet doorgaan. In de aula van de Technische school en in rouwcentrum Media Vita kwam het water naar binnen. Van het hele eiland waren de brandweerploegen in touw om het water uit huizen en ondergelopen kelders te krijgen.

Maar ook moesten op meerdere plekken dieren worden bevrijd uit gebieden waarin het water te hoog kwam te staan, zoals in de Koudenhoek nabij Goedereede of in het Paardengat nabij Herkingen. Landbouwers die bijvoorbeeld nog aardappels of tulpenbollen in de grond hebben – die niet langer dan 24 uur onder water mogen staan, wil de oogst niet rotten – of die hun land al ingezaaid hadden, zetten alles op alles om het water weg te krijgen van hun akkers, die soms volledig onder water verdwenen en complete binnenmeren lijken. Op veel plaatsen lukt dat echter niet omdat het slootwater op vrijwel gelijk niveau met het veld staat, of zijn sloten en kreken zelfs buiten hun oevers getreden de omringende akkers op.

Stormschade

Naast de overvloedige regenval stond er ook een stormachtige wind. Doordat de bomen nog volop in het blad staan, vangen deze veel wind en ontstaat er makkelijk stormschade. Dat was op het eiland op verschillende plekken ook het geval. Omgewaaide bomen en afgerukte takken, maar ook waren er lantaarnpalen of bouwliften die omver gingen.

Onweer

Daarnaast was er het hevige onweer van zondagmorgen vroeg, dat vooral Sommelsdijk schrikken deed. De bliksem was op de toren ingeslagen, waardoor tijdens de morgendienst in de kerk geen elektrische stroom beschikbaar was. Ook de torenklok en de windmotor van het kerkorgel deden het niet en moest tijdens de kerkdiensten het orgel, dat nog zijn originele trapinrichting bezit, met behulp van balgentreders worden bespeeld.

Maar niet iedereen vond de ondergelopen straten even vervelend. Er waren er die van de nood een deugd maakten en in zwemkleding hun vertier zochten in het water, of zelfs op een surfplank, door een auto voortgetrokken, door het water scheerden…

Waterberging

Tijdens een persmoment, gisterenmiddag, was dijkgraaf Jan Geluk van waterschap Hollandse Delta naar het eiland gekomen om een toelichting te geven bij de stand van zaken op dat moment. Hij gaf aan dat alles uit de kast wordt gehaald om de hoge waterstanden zo snel mogelijk weer op peil te hebben. Daartoe waren tot gisteren alleen al op Goeree-Overflakkee zeventien extra noodpompen geplaatst, waaraan er de komende dagen nog eens zeven toegevoegd zullen worden. Om het hoge water zo snel mogelijk te laten zakken, wordt het eerst getransporteerd naar en opgevangen in de extra waterbergingsgebieden die na de wateroverlast van 1998 op het eiland zijn aangelegd, voordat het water over de dijk gezet kan worden. Volgens Geluk duurt het echter zeker nog een week voordat de waterstand weer op normaal niveau is. Hiervoor worden niet alleen alle noodpompen van het waterschap ingezet en in het gebied opgebouwd, maar ook pompen elders uit het land. De pompen worden ook regelmatig verplaatst, naar gelang de veranderende urgentie.

Burgemeester Grootenboer was gisteren ook aanwezig bij de opbouw van de pompen. Ze toonde zich tevreden over de voortgang van zaken. "Bij de aanpak van de bestrijding van de wateroverlast hebben de betrokken instanties bagage bij zich uit de situatie van vijftien jaar geleden, zodat er nu nog beter opgetreden kan worden".