Op het eiland groei van 50 procent in vijf jaar: Lokale economie steeds meer afhankelijk van arbeidsmigranten
Er zijn 105 locaties bezocht. Bij 43 daarvan is er capaciteit voor de huisvesting van arbeidsmigranten met 507 slaapplekken. De arbeidsmigranten wonen vooral op campings en chaletparken, Tussen de 80 en 90 procent van hen die op Goeree-Overflakkee wonen, werken ook op het eiland. Gedurende de tijdelijke piek in de land- en tuinbouw zijn er wel veel arbeidsmigranten op het eiland werkzaam die elders wonen. Volgens de informatie van de door Legitiem bezochte bedrijven gaat het om 1300 tot 1400 arbeidsmigranten, die veelal in Zeeland en Noord-Brabant zijn gehuisvest.
Behoefte aan inzet
Deze informatie komt overeen met de informatie van een aantal bloembollentelers. Door Public Result is een onderzoek uitgevoerd naar de toekomstige behoefte aan de inzet van arbeidsmigranten. Via de gemeentelijke website is een enquête onder bedrijven gehouden (ingevuld door 76 bedrijven), variërend van kleine bedrijven met minder dan 50 werknemers (59 bedrijven) tot middelgrote bedrijven met 50 tot 250 werknemers (11 bedrijven) en grote bedrijven met 250 of meer werknemers (6 bedrijven).
Sterke groei
De enquête heeft zich op vrijwel alle bedrijfstakken en branches gericht waar arbeidsmigranten werkzaam zijn. Met 6 bedrijven is nog een interview gehouden. Het was de bedoeling het project af te ronden met een bijeenkomst met werkgevers en uitzendbureaus in april van dit jaar, maar door het coronavirus is dat niet doorgegaan. In de plaats daarvan is het conceptrapport voor een reactie toegezonden aan de deelnemers. Op grond van dit onderzoek wordt geraamd dat de komende jaren het aantal arbeidsmigranten met 600 zal toenemen. Dat betekent dat er in 2025 rond 50 procent meer arbeidsmigranten dan nu op het eiland zullen werken. Dit komt overeen met de landelijke trend.
Rol gemeente
Slechts weinig bedrijven hebben aangegeven dat zij ontevreden zijn met de huisvestingssituatie van arbeidsmigranten. Onvoldoende huisvesting is voor een aantal bedrijven wel reden om geen arbeidsmigranten in dienst te nemen. Uit een aantal interviews blijkt dat de gemeente meer dan nu een faciliterende en coördinerende rol moet gaan spelen als het gaat om de huisvesting van arbeidsmigranten. De gemeente hoeft niet zelf voor huisvesting te zorgen, maar zou op een aantal onderwerpen meer inzet kunnen leveren. Het is duidelijk dat grote aantallen arbeidsmigranten hier als seizoenarbeider werken en in Zeeland en Noord-Brabant zijn gehuisvest, waarbij dagelijks op en neer wordt gependeld.
Risico’s
Voor de gemeente ontstaan risico’s als in beide provincies een restrictiever beleid gevoerd gaat worden. Er ontstaat dan een waterbed-effect, waarbij ongecontroleerd meer arbeidsmigranten op het eiland komen wonen in mogelijk slechte huisvesting en met andere nadelige gevolgen. Hetzelfde geldt als aan de noordzijde een dergelijk beleid wordt ontwikkeld. Het rapport maakt duidelijk dat de economie in toenemende mate afhankelijk is van arbeidsmigranten. Dit maakt de ontwikkeling van een beleidskader noodzakelijk. Ook is beleid noodzakelijk om misstanden en calamiteiten te voorkomen. Het gemeentebestuur heeft daarom besloten opdracht te geven aan Public Result voor de opstelling van een beleidsplan. Volgens het overgelegde plan van aanpak zou dit in het eerste kwartaal van 2021 dan door de gemeenteraad kunnen worden vastgesteld.