“Kritiek op huurverhoging is goedkoop scoren”
En dat is niet eerlijk, aldus de ervaren bestuurder. “Het enige wat wij doen is ons aan de afspraken houden die zijn gemaakt in het sociaal huurakkoord. Hier zijn naast het Ministerie van BZK ook onze eigen branchevereniging Aedes en de Woonbond (namens de huurders, red.) bij betrokken.” In dit akkoord staat dat de huurverhoging in 2020 niet hoger mag zijn dan het inflatiepercentage van 2,6 procent plus een extra verhoging van 2,5 procent. De huurverhoging mag dit jaar dus maximaal 5,1 procent zijn.
De kritiek vanuit de oppositie in de Tweede Kamer is dat de woningcorporaties de huurtarieven in het kader van de coronacrisis hadden moeten bevriezen. ‘Huurders hebben al jaren moeite om de huur te betalen, en dan komt deze verhoging van gemiddeld 2,9 procent er nog eens bovenop.’ Deze uitspraken zijn makkelijk en goedkoop scoren over de rug van de woningcorporaties, vindt Salverda. “Los van de gemaakte afspraken hebben wij niet of nauwelijks meldingen ontvangen van huurders die door de coronacrisis dusdanig in de financiële problemen zijn, dat ze de huur niet meer kunnen betalen. Ook vanuit landelijk oogpunt zijn hier amper gevallen van bekend.”
Maatwerk
Salverda onderstreept de opmerking van minister Ollongren dat huurders die in de financiële problemen komen, kunnen rekenen op hulp van hun woningcorporatie. “Wij leveren in deze gevallen graag maatwerk. We bekijken per situatie hoe we de huurder kunnen helpen. Soms is dat het tijdelijk opschorten van de huur, waarbij de achterstand in betere tijden weer kan worden ingehaald. Ook bekijken we of de huurder misschien in een te dure woning woont en zoeken we naar goedkopere alternatieven.” Het is van groot belang dat huurders zich dan wel zelf melden, aldus Salverda. “Ik begrijp dat het heel lastig is om een huurschuld te erkennen. Dat is echt niet leuk en dat wil je niet. Maar je staat als huurder met 1-0 achter op het moment dat de achterstand gaat oplopen en wij aan de bel moeten trekken. Daarom doe ik graag de oproep: meld je, dan zoeken we samen naar een oplossing.”
Het moet de bestuurder uit Haaksbergen (Salverda huurt enkele dagen per week een huis op Ouddorp, GK) wel van het hart dat politiek Den Haag al snel moord en brand schreeuwt als de huur wordt verhoogd. “Ze vergeten voor het gemak dat ook de boodschappen en de ziektekostenverzekering flink duurder zijn geworden. En dat een woningcorporatie alleen al aan belastingen vele miljoenen per jaar moet overmaken.”
Als voorbeeld noemt hij de verhuurderheffing en het uitgelekte plan om die met 200 miljoen euro te verlagen. “Die verhuurderheffing is tijdens de vorige crisis in het leven geroepen om ook de woningcorporaties hun aandeel te laten leveren om de crisis te boven te komen. Helemaal prima natuurlijk, we zijn er in de eerste plaats voor de maatschappij en leverden graag onze bijdrage. Die heffing was echter een tijdelijke maatregel. Inmiddels staat ie als een soort melkkoe tot 2050 in de begroting voor 1,7 miljard euro per jaar. Geld dat wij niet in nieuwe woningen en woningverbetering kunnen investeren.”
De 200 miljoen klinkt indrukwekkend, maar Salverda rekent voor dat het iedere huurder per saldo slechts een kleine 7 euro per maand scheelt. “Het verschil tussen wel of geen cadeautje in een bijstandsgezin en in dat opzicht dus zeker de moeite waard. Maar in het grote geheel een druppel op een gloeiende plaat.”
Onhaalbaar
Op Goeree-Overflakkee ging de huur met 2,1 procent omhoog, ruim onder de 2,6 procent die mocht. Oost West Wonen heeft volgens Salverda zeker rekening gehouden met de moeilijke maatschappelijke omstandigheden. “We zijn bewust iets onder het inflatiepercentage gebleven, zodat de huurders onder aan de streep wellicht nog iets extra overhouden. Het is wel de vraag hoe lang we dit vol kunnen houden.” Hij bestrijdt het beeld dat het geld tegen de plinten klotst bij de woningcorporatie. “We zijn niet steenrijk, maar we kunnen het goed redden.”
Met het volhouden doelt Salverda vooral op de energietransitie, waarbij alle woningen van de woningcorporatie in 2050 bijvoorbeeld van het gas en CO2-neutraal moeten zijn. Voorlopig een onhaalbare kaart volgens hem. “We hebben 6.500 woningen, dus dan moeten we vanaf 2020 ieder jaar minstens 200 woningen loskoppelen van de gasleiding. Dat kunnen we niet, om de simpele reden dat er meestal geen alternatief beschikbaar is.” Toch is Oost West Wonen wel degelijk bezig met het verduurzamen van haar woningen. Bij woningverbetering wordt meteen de woning volledig geïsoleerd, komen waar mogelijk zonnepanelen op het dak en wordt een duurzame installatie geplaatst.
30 miljard
Het pleidooi van Salverda wordt ondersteund door recent onderzoek. De ministeries van Binnenlandse Zaken, Financiën en Economische Zaken en Aedes lieten eerder dit jaar onderzoek doen naar de vraag in hoeverre woningcorporaties financieel in staat zijn om de maatschappelijke opgaven voor de korte en lange termijn op te pakken en welke knelpunten daarbij cruciaal zijn. De uitkomsten zijn hard en duidelijk. “Onder de huidige omstandigheden kunnen woningcorporaties hun maatschappelijke opgaven niet volledig oppakken. Ze komen tot 2035 zo’n 30 miljard euro tekort om voldoende huizen te bouwen, te verbeteren en te verduurzamen. Zelfs als ze tot de grenzen van hun financiële mogelijkheden gaan”, aldus Aedes in een toelichting.
Dat de huur niet op de gebruikelijk datum van 1 juli maar per 1 augustus werd verhoogd, had ook te maken met corona, maar was vooral een gelukje voor de huurders, lacht Salverda. “We zijn door de fusie (Per 1 juli 2019 werden Beter Wonen Goedereede, Beter Wonen Ooltgensplaat, FidesWonen en WoongoedGO samengevoegd tot Oost West Wonen, GK) een relatief jonge corporatie en we waren nog volop in de transitie van vier corporaties naar één nieuwe toen de coronacrisis begon. De latere datum had vooral te maken met het bedrijf dat de automatisering verzorgde. Ze wilden door corona hun mensen niet meer langs de klant sturen, waardoor alles vanuit huis geregeld moet worden. Dat leverde flink wat vertraging op.”
Die uitdaging kreeg Oost West Wonen overigens zelf ook voor de kiezen. “We moesten heel snel een protocol opstellen voor spoedreparaties en wat daar wel en niet onder valt”, vertelt Salverda. “Je kunt huurders natuurlijk niet met een lekkage of een verstopte riolering latten zitten, maar we hebben ook te maken met bedrijven die de reparaties voor ons uitvoeren en hun eigen protocollen hebben. Er waren ook huurders die hun piepende deur zat waren en gewoon een oplossing wilden. Dan heb je te maken met verschillende belangen.”
De coronacrisis is zeker nog niet voorbij, maar inmiddels is de economie is iets rustiger vaarwater terechtgekomen. “Alles komt weer een beetje op gang, maar ook bij Oost West Wonen zijn sommige zaken fundamenteel veranderd”, aldus Salverda. “We hebben een enquête gehouden onder onze medewerkers over thuiswerken en veel mensen vinden dat erg prettig. We hebben daarom besloten om dit ook in de toekomst deels mogelijk te maken.”
