Verdriet, teleurstelling en veel begrip voor afscheid nemen in kleine kring
Dat begrip is groeiende. Zeker nadat het kabinet de maatregelen op maandag 23 maart heeft aangescherpt. De uitvaartbranche vertaalt die in het dringende advies om bij uitvaartplechtigheden niet meer dan dertig personen toe te laten. Dat geldt voor plechtigheden in uitvaartcentra, op begraafplaatsen en in crematoria, maar ook voor rouwbezoek en condoleancebezoek.
Wie wel aanwezig is moet op zijn minst anderhalve meter afstand in acht houden. Van koffie of thee schenken is geen sprake meer. En condoleren gebeurt in tijden van corona op een heel andere manier: niet door elkaar de hand te schudden, maar schriftelijk of door het medeleven uit te spreken met de hand op het hart. Gesprekken om de uitvaart met nabestaanden te bespreken gebeuren, met inachtneming van de regels, nog wel aan huis, maar niet als het om grotere gezelschappen gaat en zeker niet als er sprake is van ziekteverschijnselen. De uitvaart bespreken kan ook op andere manieren, bijvoorbeeld via de telefoon of Skype.
Kijk naar Italië
“Dertig is dertig en geen eenendertig”, zegt Giel van de Ven. “Heel duidelijk. Meer mensen toelaten doe ik niet. Ik zeg: kijk naar Italië, daar is het aantal niet dertig, maar nul. We mogen dankbaar zijn, dat we in Nederland nog een uitvaartplechtigheid kunnen houden met maximaal dertig personen.”
Van de Vens collega Pim Kievit van Uitvaartverzorging Kievit is het daarmee eens. Hij zegt eveneens niet te willen tornen aan de regels die nu gelden. Kievit doet de nadrukkelijke oproep om rekening te houden met die beperkingen, “zodat uitvaartverzorgers niet voor een moeilijke keuze komen te staan onder druk van nabestaanden”.
Zowel Van de Ven als Kievit constateert dat er begrip is. En dat dat begrip is toegenomen sinds de aanscherping van de maatregelen op 23 maart. Vóór die datum waren er nog uitvaarten mogelijk met maximaal honderd aanwezigen en was er meer uitleg nodig richting nabestaanden. “We kregen veel vragen omdat er toen veel onduidelijk was. Nu niet meer. Nu weet iedereen wat wel en niet mag. Iedereen weet wat er gaande is. Maar het blijft natuurlijk frustrerend als je niet alle dierbaren kan uitnodigen voor een uitvaart”, aldus Giel van de Ven, die zijn rouwcentrum Media Vita in Middelharnis ook beschikbaar stelt voor collega’s.
Geen keuze
Van de Ven heeft de maatregelen niet op de website gezet. Hij licht ze liever mondeling toe, zegt hij. Uitvaartverzorging Kievit informeert wel via de site. “Onze ervaring is dat er veel begrip is voor de maatregelen, die leiden tot summiere plechtigheden en het afscheid nemen in kleine kring. Men beseft dat er echt geen keuze is. We moeten met z’n allen de regels in acht nemen om het virus in te dammen. We zetten de stoelen verder uit elkaar. Een spreker, muziek – het kan allemaal, maar met minder mensen en zonder consumpties na afloop. Na het afscheid gaan we op gepaste wijze naar huis.”
Krijn Breen Uitvaartverzorging in Goedereede spreekt van een vreemde situatie. “Ik rijd met een fles ontsmettingsmiddel in mijn auto rond en ik geef geen hand. Het is even niet anders. We moeten ervoor zorgen dat we de zwakkeren niet besmetten. Ik kom ook in het verzorgingshuis. Maar misschien mag dat straks ook niet meer. Ach, alles is heel anders dan anders. Ik hang op, want er komt een telefoontje binnen op een andere lijn…”
Thuis opbaren, kan dat nog?
Thuis opbaren is ook na de aanscherping van de maatregelen tegen coronabesmetting op 23 maart nog mogelijk. Wel gelden enkele gedragsregels. Een belangrijke regel is dat het verzorgen van de overledene nu in handen is van medewerkers van de uitvaartondernemer. Dus zonder nabestaanden. Uiteraard geldt dat er in huis steeds minimaal anderhalve meter moet worden gehouden. Het advies aan nabestaanden is om geen familieleden en vrienden in huis te ontvangen. Mocht er toch bezoek zijn, laat dan niet meer dan drie personen toe en hanteer ook dan de richtlijn om minimaal anderhalve meter bij elkaar uit de buurt te blijven.
