De Heilige Familie viert afronding restauratie parochiekerk Oude-Tonge en tienjarig bestaan
"De restauratie is goed verlopen", blikt parochie-bestuurslid Martijn Lambert terug. "We hebben geen tegenslagen gehad." Tijdens de restauratie, die begin 2019 van start ging en ongeveer driekwart jaar duurde, zijn diverse werkzaamheden uitgevoerd. De kettingankers zijn verwijderd uit de muren, het metsel- en voegwerk is hersteld en de gebrandschilderde ramen zijn opnieuw in het lood gezet.
Volgens Lambert was het al met al een grote operatie, die hard nodig was. "Het probleem met de kettingankers is dat ze roesten, uitzetten en daardoor scheuringen veroorzaken. Ze hadden al geen functie meer en zijn uit de muren gehaald. Eerst was het idee om de kettingankers van binnenuit de verwijderen, maar later is ervoor gekozen om dat van buitenaf te doen. Daardoor hadden we minder troep in de kerk en was schilderwerk aan de binnenzijde niet direct noodzakelijk. Op dit moment zijn we aan het onderzoeken hoe we toekomstig schilderwerk aan moeten pakken. Dit gezien de staat van het huidige schilderwerk, dat een slechte ondergrond vormt. Dit komt onder andere door de invloeden van de Watersnoodramp van 1953."
"De glas-in-loodramen waren slecht geworden. Niet het glas zelf, maar het lood. De ramen zijn helemaal uit elkaar gehaald en opnieuw verlood: aan elkaar geplakt met lood", aldus Lambert, die het resultaat met gepaste trots laat zien, samen met pastor Lizzy Beenhakker. De ramen zien er als nieuw uit.
Zo'n restauratie kost veel geld: ongeveer 3,5 miljoen euro. Geld dat de parochie zelf niet kan ophoesten. Gelukkig was er subsidie beschikbaar omdat de parochiekerk in Oude-Tonge een Rijksmonument is. Er kwam extra financiële ondersteuning vanuit de Subsidieregeling Restauratie Rijksmonumenten (Srr-2018), naast hulp van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE). Niet voor niets: het kerkgebouw is redelijk uniek. Het is een neogotische pseudobasiliek, in de laatste jaren van de negentiende eeuw gebouwd naar een ontwerp van Joseph Cuypers, een zoon van de nog bekendere architect Pierre Cuypers.
Eén parochie
Behalve bij de afronding van de restauratie staan de bezoekers van de mis zondag ook stil bij het tienjarig jubileum van de parochie De Heilige Familie. Voor die tijd waren er zeven Rooms-Katholieke kerklocaties op Goeree-Overflakkee en in de Hoeksche Waard. "Gezien de omstandigheid van een krimpende kerk was het belangrijk de krachten te bundelen", zegt pastoraal werker Lizzy Beenhakker. "Kerk zijn doe je niet alleen, maar samen."
De parochiale samenvoeging, tien jaar geleden, vloeide voort uit een tweetal nota's van het bisdom Rotterdam: 'Samenwerking geboden 1 en 2'. "Deze waren erop gericht om de vitaliteit van de parochies in stand te houden ondanks krimp van kerkelijke participatie en organisatie. Eerst zijn de parochies op Goeree-Overflakkee samengevoegd tot één parochie en daarna kwam, nu tien jaar geleden, de fusie met de parochies in de Hoeksche Waard."
De fusieparochie telt kerklocaties in Puttershoek, Oud-Beijerland, Achthuizen, Oude-Tonge, Middelharnis, Melissant en Ouddorp. Het pastoraal team van de Heilige Familie bestaat uit een priester, een diaken en een pastoraal werker. Daarnaast is er facilitaire ondersteuning door de locatieraden vanuit de diverse kerkwijken.
Volgens Lizzy Beenhakker is de samenwerking in tien jaar tijd groeiende, al brengt de geografische grootte van de parochie soms belemmeringen met zich mee door de grote afstanden. De Heilige Familie is verreweg de grootste parochie, qua oppervlakte, binnen het bisdom Rotterdam. "Je versterkt elkaar", is desondanks de conclusie van de pastoraal werker. "We ontwikkelen gezamenlijke activiteiten voor beide eilanden, maar soms is het letterlijk een brug te ver. Toch blijven we ons inzetten om de eenheid binnen De Heilige Familie te bevorderen door parochianen over de muren van 'hun' kerkwijk te laten kijken. Zeker bij bijzondere gebeurtenissen is het mooi om dan ook samen, als één parochie, de eucharistie te vieren. De lokale kerkvoorzieningen blijven belangrijk: het is niet of/of maar en/en."
Viering
De viering van aanstaande zondag is een mooi voorbeeld van parochiale samenwerking. Tijdens de eucharistieviering assisteert het pastoraal team. Verder is er een koor en een kinderkoor met vertegenwoordigers van de verschillende lokale koren, om de eucharistieviering op te luisteren. De kinderen van de Rooms-Katholieke basisschool De Nobelaer (Oude-Tonge) zorgen voor versieringen in de kerk. De feestelijke mis begint om 11.00 uur.
Na afloop is er een bijeenkomst in De Grutterswei. Daar spreekt de regionaal directeur van de RCE Leonard de Wit, die in zijn jonge jaren nog misdienaar is geweest in Oude-Tonge, over de restauratie. Stephan van Rijt van het Cuypersgenootschap zal meer in algemene zin spreken over de Cuypers-kerken.
