De ideale zandwal, hoe krijg je dat voor elkaar?
Zandwallen zijn er in soorten en maten. We schreven al eerder over het letterlijk fundamentele verschil tussen schurvelingen en zandwallen. De eerste oud en laag, de tweede vanaf 1850 en een stuk hoger, vaak bovenop de oorspronkelijke schurveling.
Wat beide types zandwal met elkaar gemeen hebben, is dat ze bestaan uit voedselarm duinzand. Er was niets anders op de strandvlakte waarop Ouddorp ooit gebouwd is. En juist op dat voedselarme duinzand komen bijzondere flora en fauna voor. Dit is een belangrijke reden om geen andere grondsoort op zandwallen aan te brengen.
En nu heeft u het grote voorrecht dat u een schurveling of een zandwal op uw terrein heeft. Hoe blijft die er een beetje knap bijliggen? Wij geven graag wat handreikingen om dit voor elkaar te krijgen.
Wat ons betreft is het belangrijkste dat de zandwal herkenbaar blijft in uw tuin. Hoe arm de oorspronkelijke grond ook mag zijn, wanneer er geen onderhoud wordt gedaan, verdwijnt uiteindelijk iedere wal onder een dikke laag bramen, hulst of brem. En dan moet je goed kijken om daaronder nog die mooie oude wal te kunnen vinden.
Op oudere wallen zie je overal in het dorp zomereiken opschieten. Dat is een natuurlijk proces geweest en wij zien geen grote problemen. Zorg dat het geen bos wordt en verwijder de ondergroei met enige regelmaat, dan blijft de wal genietbaar en kan de bijzondere flora zich handhaven.
De vliegende brigade van de NLGO onderhoudt bijvoorbeeld op de Kleistee honderden meters zandwallen. We laten de zomereiken bovenop en de eikvarens aan de noordkant staan en halen hulst, brem, sporkehout en braam deels weg met een bosmaaier. Heel belangrijk is dat we het gemaaide eraf harken en afvoeren: de grond moet en zal schraal blijven. Laten we het gemaaide op de zandwal liggen dan werkt dit als groenbemesting en verdwijnt de schraalheid van de grond.
Wat in ieder geval niet moet gebeuren is het ‘vertuinen’ van de zandwal. Wat verstaan we hieronder? Het opbrengen van voedselrijke grond van het tuincentrum, beplanten met exotische planten, damwandje links, verandaatje rechts: zo gaat de cultuurhistorische en ook de natuurlijke waarde van zo’n zandwal geheel verloren.
Vanuit het Kenniscentrum Zandwallen van de NLGO adviseren wij u graag en gratis over het onderhoud en de beplanting van uw historische zandwal. Zandwallen, we zijn er trots op.
Dit is deel 4 van een serie korte artikelen over de zandwallen op Goeree-Overflakkee, geschreven door de mensen van Kenniscentrum Zandwallen, onderdeel van NLGO.
