Afbeelding

Oude Statenbijbel na eeuw terug in Hervormde kerk van Ouddorp

Kerk & Geloof

OUDDORP - Een oude Statenbijbel, ooit gevonden op de hooizolder van een Ouddorpse boerderij, is weer terug in de Hervormde kerk van Ouddorp. De eerlijke vindster overhandigde het fragiele boek dinsdag 25 oktober aan ds. M.C. Schreur. 

In 1965 studeerde de toen 22 jaar oude Corrie Ruys uit Zeist af bij de Rietveldacademie in Amsterdam. Haar eindexamenopdracht betrof het in kaart brengen van een oude boerderij aan de Langedijk in Ouddorp. Zij moest daarmee dan een plan uitwerken om er een vakantieboerderij van te maken. Bij het opmeten van het woonhuis en de schuren vond ze op de hooizolder een oude Statenbijbel. Toen ze aan de bewoner vroeg wat er met die Bijbel moest gebeuren, gaf de bewoner de Bijbel aan haar met de opmerking dat deze aan haar als Rooms Katholiek wel besteed was en daarin had hij gelijk. Ze heeft de Bijbel altijd in een kast bewaard. De boerderij was van de familie Aren Emaus en is in 1968 gesloopt, nadat de vier ongehuwd achtergebleven kinderen (Lientje, Wulumpie Kommer en Wullem) ‘op het dorp’ zijn gaan wonen. Zij waren toen al ver op leeftijd. Voor Ouddorpers waren dat ‘de Langediekers’. Op de boerderij hadden ze nooit geen elektriciteit of waterleiding gehad.

Corrie Ruys ging trouwen en verhuisde meerdere malen, maar de Bijbel verhuisde mee en kwam uiteindelijk in Maastricht terecht. Dit jaar kreeg ds. M.C. Schreur, predikant van de Hervormde Gemeente in Ouddorp, een mail van de inmiddels tachtigjarige Corrie Lubbers Ruys uit Maastricht met een beschrijving van de Bijbel en een voornemen om hem af te willen staan.

“Het Boek is zonder twijfel een Erfgoed van belang, maar het kan natuurlijk zijn dat er meerdere exemplaren van bestaan”, schreef Corrie Lubbers Ruys aan de Hervormde kerk van Ouddorp, waarvan ze het adres op de website van de kerk vond. “Het is zeker ook van belang vanwege de sporen van misschien eeuwenlang Godvruchtig lezen. Door het opschrift: ‘De Kerk van Ouddorp’ heeft het een anker in de plaats en de tijd. Het boek is in fragiele toestand, ook omdat het zo dik en zwaar is, kan het uiteenvallen. ik heb niet de kennis om te kunnen oordelen hoe dit op te lossen. Ik zou de Bijbel graag schenken aan die instantie of kerk waar het Boek het beste thuis hoort, voor de toekomst bewaard wordt en in een goede toestand wordt gebracht.” 

Op dinsdag 25 oktober was het zo ver: Corrie Lubbers Ruys kwam, vergezeld door haar dochter Elizabeth en haar kleinzoon Milan, vanuit Maastricht afgereisd naar Ouddorp. Ze werd hartelijk verwelkomd in de consistorie van de oude dorpskerk. De oude statenbijbel werd vervolgens door Corrie in de kerk aan ds. Schreur overhandigd. Aanwezig hierbij waren, naast de Fam. Lubbers, ouderling Teun Grinwis, koster Cor Pikaart, Adri Nelis en Wim Grinwis. De dominee las vervolgens een heel toepasselijk gedeelte uit Kronieken 34 waarin het gaat over de herbouw van de tempel na de wegvoering: ‘En Hilkia antwoordde en zeide tot Safan, den schrijver: Ik heb het wetboek gevonden in het huis des HEEREN. En Hilkia gaf Safan dat boek. En de koning stond in zijn standplaats, en maakte een verbond voor des HEEREN aangezicht, om den HEERE na te wandelen, en om Zijn geboden, en Zijn getuigenissen, en Zijn inzettingen, met zijn ganse hart en met zijn ganse ziel, te onderhouden, doende de woorden des verbonds, die in datzelve boek geschreven zijn.’ Daarna werd nog Psalm 119 vers 53 gezongen: Uw Woord is mij een lamp voor mijnen voet.

De Statenbijbel is een compilatie van boeken die in één band bijeen zijn gebracht. Het jongste gedeelte in de Bijbel is van 1827 en betreft de gezangen. Alle Psalmen en gezangen staan er per vers met de notenbalk in genoteerd. Hoe de Bijbel ooit op de hooizolder van de familie Emaus terecht is gekomen, zal voor altijd een raadsel blijven. Maar er is wel een aan zekerheid grenzende veronderstelling. De aanschaf is geweest onder ds. A.G. van Dijkhuizen (1788-1864). Hij was predikant van Ouddorp van 1818 tot zijn overlijden in 1864. Het was een zeer geliefd predikant, die naast de Psalmen ook twee gezangen in de dienst liet zingen. In de Statenbijbel staat het woord Schepenbank. Op de foto met de herenbanken uit 1903 is duidelijk te zien dat er zo’n soort Bijbel op de lessenaar bij de heren lag. Aannemelijk is dat ze met de verbouw van de kerk in 1903 vervangen zijn en door de zittende heren mee naar huis zijn genomen. De familie Emaus heeft zich begeven in de kringen van het dorpsbestuur. De Hervormde Kerk van Ouddorp vindt het heel bijzonder dat de Bijbel na meer dan een eeuw weer terug is in de kerk waar hij decennia lang gebruikt werd.

.