Inwoners van het dorp, de gemeente en andere partijen bogen zich over de Klimaatschets van Ooltgensplaat (Foto: Wim van Vossen).
Inwoners van het dorp, de gemeente en andere partijen bogen zich over de Klimaatschets van Ooltgensplaat (Foto: Wim van Vossen).

Ideeën voor duurzaam Ooltgensplaat ontstaan spelenderwijs bij inkleuren Klimaatschets

Algemeen

OOLTGENSPLAAT - Bewoners van Ooltgensplaat hebben de eerste stappen gezet op weg naar een klimaatplan voor het dorp. Dat plan bepaalt hoe de energie- en klimaattransitie concreet vorm krijgt. De eerste stappen, woensdag in multifunctioneel centrum ‘t Centrum, hadden de vorm van een spel. Maar een spelletje was het inkleuren van de Klimaatschets Ooltgensplaat zeker niet. Daarvoor is nadenken over de duurzame toekomst van je dorp een veel te serieuze zaak.

Door Kees van Rixoort

De Klimaatschets Ooltgensplaat is een grote plattegrond van het dorp. De schaal is 1 op 500. Alles staat erop, inclusief de watergangen en de energielabels van de woningen. Om ‘het spel’ te kunnen spelen zijn er kaarten en bijvoorbeeld kunststof miniatuur-biogasinstallaties, -wijkbatterijen en bomen. Die geven opties aan om woningen, straten, buurten, wijken en het hele dorp in de toekomst van energie te voorzien, te verwarmen én klimaatbestendig te maken. Kortom: energie- én klimaatacties, die straks een rol kunnen gaan spelen in het klimaatplan voor het dorp.

Andere ‘spelkaarten’ zijn gericht op het mogelijk maken van deze acties. Zoals het oprichten van een coöperatie, het inschakelen van een bank of het aanboren van een subsidiepot. De betaalbaarheid is immers een belangrijk onderwerp bij het kiezen van energiebronnen en manieren van verwarming.

Steeds meer kleur

Het is zeven uur ‘s avonds. De tweede sessie kan beginnen. ‘s Middags is de eerste geweest. Die leverde mooie ideeën op, krijgen de deelnemers van de avondsessie te horen. Alles staat klaar. Er zijn experts – van onder andere de gemeente, het waterschap, de woningcorporatie en op het gebied van biogas en aquathermie – die informatie en uitleg geven over diverse oplossingen en de mogelijkheden daarvoor in Ooltgensplaat.

Het ‘spel’ begint. Bewoners gaan in gesprek met experts – Hoe werkt dat nou, aquathermie? – en lopen met kaarten en plastic boompjes naar ‘het spelbord’. Het gaat er geanimeerd aan toe. De Klimaatschets krijgt steeds meer kleur, de dorpsplattegrond raakt voller en voller.

Groene jungle

En hoe zien de eerste stappen – de ideeën op weg naar een klimaatplan – er dan uit? De deelnemers blijken veel te zien in groen. Niet zomaar een boompje hier en een boompje daar, maar beleefbaar groen: een bos bij het fort bijvoorbeeld. In de middagsessie kwam het idee ook al naar voren, toen in de vorm van een voedselbos. Ooltgensplaat zou best ‘de groene jungle van Goeree-Overflakkee’ mogen worden, klonk het. Dat kan ook door bijvoorbeeld groene daken en geveltuintjes te realiseren in het dorp, en door schuttingen te vervangen door hagen. Groen luwt overdadige hitte, vangt CO2 op en reguleert overtollig hemelwater.

Waterberging is ook een idee dat de Klimaatschets kleurt. Evenals het promoten van verharding van tuinen en parkeerplaatsen die waterdoorlatend is. Voor particulieren, die hiermee aan de slag willen in hun tuin, zouden leveranciers van verhardingsmaterialen een actieve, informerende rol moeten spelen. ‘s Middags kwamen bewoners met het idee om een gracht rond de kerk aan te leggen als extra waterbuffer. De keerzijde hiervan kwam echter ook direct naar voren: een aanzienlijke afname van het aantal parkeerplekken.

Puzzelstukken

En waar halen we onze energie vandaan? Dat is nog een hele puzzel, maar aquathermie, biogas (van een veehouder uit de buurt die dit kan leveren als restproduct van mest) en all electric kunnen puzzelstukken zijn die op termijn de oplossing vormen. Voor het bufferen van energie kwamen er ook opties op het bord, zoals wijkbatterijen en opslag in basalt. Warmteopslag is, zo bleek tijdens de middagsessie, een optie in de kelders onder de huizen aan de Molendijk. Nog een bruikbaar idee: richt een energiecoöperatie op, bijvoorbeeld voor het collectief realiseren van zonne-energie. En de basis van alles: isoleren, isoleren, isoleren.

Zo kwam er heel wat los tijdens twee schetssessies in ‘t Centrum, waarvoor in totaal achttien bewoners van Ooltgensplaat zich hadden opgegeven, naast de ‘meedenkers’ uit het dorp die zich al wat langer over de duurzame toekomst aan het beraden zijn. Na de invulling van de Klimaatschets Ooltgensplaat gaat het proces verder. Uiteindelijk moet het leiden tot een klimaatplan waarin minimaal 70 procent van de dorpsbewoners zich kan vinden.