Ondernemer Jan Tieleman:
"Ik ben dankbaar, dankbaar, dankbaar"
GOEREE-OVERFLAKKEE - Over de vraag wat 2020 voor een jaar was, hoeft Jan Tieleman niet lang na te denken. Binnen een seconde zegt hij resoluut: “Een jaar om snel te vergeten.” En dat terwijl Tieleman Keukens, één van de oudste keukenzaken in Nederland, gewoon goed door de coronapandemie is gekomen. Maar we zijn er helaas nog lang niet, zeker gezien de harde lockdown tot en met 19 januari 2021.
Door Kees van Rixoort
“Een jaar om snel te vergeten, ja. En daar komt nog wat bij: we hebben geen stip aan de horizon. De uitspraak dat het in februari of maart allemaal voorbij is, kan en durf ik niet te doen. Je ziet ook twijfels over het vaccineren. Zou jij het laten doen? Ik zou het niet weten. Maar ja, als je zonder vaccinatie niet mag vliegen en je wil graag naar het buitenland, dan zit je wel met een dilemma.”
Jan Tieleman is net terug uit Spanje. Tussen allerlei werkzaamheden en afspraken door, neemt hij graag de tijd voor een interview. Kopje koffie erbij, sigaartje. Af en toe een brede lach, soms een peinzende blik.
Ik voel me bezwaard
Ook op de vraag waarom 2020 een jaar om snel te vergeten is, komt direct een antwoord: “Ik ben een mensenmens, ik houd van samenzijn, omarmen, knuffelen. Als dat niet kan, heeft dat impact. Kerst vier je toch met je gezin, je kinderen, je kleinkinderen? Nu mag je drie gasten ontvangen…”
“Hoe 2020 voor Tieleman Keukens was? Het was een heel goed jaar. Ik voel me bezwaard om het te zeggen, omdat het in andere branches ronduit slecht gaat, ook door de regels en de besluiten. Financieel schrijnend. Kijk naar de restaurants. Bij de bouwmarkten, tuincentra en Ikea zag je horden met mensen, horden met mensen… Terwijl een restaurant veel veiliger is als je het op de juiste manier indeelt en andere maatregelen treft. Nu er een complete lockdown is ingezet, worden er nog meer branches hard geraakt, zeker in deze commerciële periode.”
De lunchroom van Tieleman Keukens ging ook dicht. “Maar we hebben van de nood een deugd gemaakt door de zaak volledig te vernieuwen”, vertelt Tieleman. “Er zijn horecaondernemers die weer open willen gaan. De grenzen zijn bereikt.”
Een nieuwe keuken
Dat het bij Tieleman Keukens goed ging in 2020, is te begrijpen. “Mensen zaten thuis tijdens de intelligente lockdown. Ze gingen niet met vakantie, niet skiën… alles werd uitgesteld. Dus was er geld voor een nieuwe keuken. De keukenbranche heeft geprofiteerd van corona. Schrijnend, maar ik ben er dankbaar voor dat wij zowel binnen – de verkoop – als buiten – de montage – een goed jaar hebben kunnen draaien. We zijn tot en met 14 december 2020 niet dicht geweest en hebben alle medewerkers aan het werk kunnen houden. Voor Tieleman Keukens was 2020 een gezegend jaar. Ik ben dankbaar, dankbaar, dankbaar. Wij zitten in een luxe positie, die we met z’n allen moeten koesteren”, aldus Tieleman, die het spannend en uitdagend vond om in het coronajaar 2020 ondernemer te zijn.
Corona ging immers niet zomaar voorbij aan Tieleman Keukens, er deden zich binnen het team van medewerkers maar enkele besmettingen (waar het gelukkig goed mee gaat) en ‘quarantainegevallen’ voor. “Dan moet je goed puzzelen in de agenda’s. Tijdens de intelligente lockdown waren ook de fabrieken in Duitsland en Italië gesloten, waardoor we een aantal weken geen spullen kregen. Dan moet je de klant tactisch vertellen dat het wat langer gaat duren. Dat ze de oude keuken nog even moeten laten staan, of dat ze het een tijdje met een noodkeuken moeten doen. Dat heeft wel impact natuurlijk, maar langer dan een week of drie, vier heeft het niet geduurd. In deze nieuwe situatie is het ook weer schakelen om alles draaiend te houden, de buitendienst mag gelukkig door, maar binnen hebben we creatieve digitale oplossingen verzonnen om onze klanten toch te kunnen bedienen.”
Een protocol opgesteld
“We hebben een protocol opgesteld voor alle medewerkers, zowel binnen als buiten. Als een monteur – we hebben er vijfendertig op pad – ergens een keuken moet plaatsen waar iemand is met coronaverschijnselen, draait hij zich bij de voordeur om en gaat hij weer weg. Een andere duidelijke regel: tijdens onze werkzaamheden blijft verder iedereen buiten de keukenruimte. Bij onze receptie en in de showroom hebben we ook maatregelen genomen. Alles wat is opgelegd door het RIVM, volgen we op. De showroom is tot aan 14 december geen dag dicht geweest. Tijdens de intelligente lockdown hadden we wel wat minder spontane aanloop, maar van de afspraken zijn er van de honderd misschien maar tien afgebeld.”
Tieleman Keukens heeft zelfs nog kunnen besparen op de kosten, onder andere omdat er nauwelijks iets te sponsoren was en omdat de monteurs niet in de file stonden. “Wel blijven we verenigingen, instanties et cetera waar mogelijk steunen en proberen we ook andere (lokale) ondernemers te helpen. Dit wordt enorm gewaardeerd. Zo hebben we onder andere lokale ‘corona’-initiatieven via het Eilanden-Nieuws gesteund als de chocoladeletters voor de bewoners van Nieuw Rijsenburgh en de voedselpakketten voor de Stichting Werkgroep Oost-Europa.”
Socializen en bijpraten
Ja, het nieuwe vergaderen en overleggen, via het beeldscherm, is efficiënter en duurt minder lang. Maar, vindt Jan Tieleman, “het socializen en bijpraten, het menselijk contact is ook belangrijk. Hoe gaat het, ben je nog met vakantie geweest, hoe gaat het met de kinderen…? Voorheen zat je van negen tot twaalf samen, nu ben je in drie kwartier klaar.” Voor een mensenmens is het maar niets, maakt Tieleman zonder omwegen duidelijk.
Hij denkt dat de impact van corona op de eilandelijke economie meevalt, al is er wel een verschil te signaleren tussen bijvoorbeeld bouwmarkten en restaurants. “Ik denk dat de invloed op Goeree-Overflakkee beperkt is, dat veel bedrijven nog steeds floreren. En er zijn ook bedrijven die het extreem druk hebben. Elk nadeel heeft z’n voordeel, zei Cruyff: je ziet creativiteit in het ondernemen ontstaan. En er is steun van de overheid. Een terechte stap, vind ik, al wordt er ook geld gepompt naar bedrijven die al vóór de coronacrisis weinig bestaansrecht hadden. Die houd je met steun alleen kortstondig in leven. Steun is goed, maar een groot deel van het geld ben je definitief kwijt.”
De psychische schade
“Laten we de sociale impact van corona niet vergeten. Hier op het eiland zal het nog meevallen, maar je zal vier hoog achter op een flatje wonen. Dan ben je wel opgesloten. Ik denk dat de psychische schade heel groot kan zijn. Daar hebben we nog te weinig notie van. Alles op afstand, daar zijn we niet voor geschapen…”.
Of hij nog tips heeft voor ondernemers die het nu moeilijk hebben. Nu moet Tieleman toch even wat dieper nadenken. Dan zegt hij: “Makkelijk praten als je leiding geeft aan een bedrijf waar het goed gaat. Kop omhoog, kun je zeggen, maar hoe doe je dat zonder stip op de horizon? Het blijft onzeker. Moeilijk hoor: kop omhoog, blijf positief, het komt goed. Zelf ben ik positief ingesteld, maar als je echt in de shit zit… Heb jij tips? Oké, dan: blijf actief en innovatief. Wij hadden in 2009 en 2010 een dramatische tijd. Ik heb al het personeel bij elkaar geroepen en gezegd: als jullie me steunen en ervoor gaan, dan geef ik de garantie dat er niemand wordt ontslagen. We gaan Champions League spelen, niets minder. Er is niemand ontslagen en we zijn sindsdien alleen maar gegroeid. De omzet is verdubbeld.”
Onze mensen, ons team
Een glazen bol heeft Jan Tieleman niet. Dat maakt het lastig om vooruit te blikken naar 2021. Door de nieuwe maatregelen gaat hij toch minder relaxt het nieuwe jaar in. “Maar de orderportefeuille is goed gevuld. Nu al hebben we bijna twee derde van de jaaromzet verkocht. Bizar. Hoe dat komt? Waar ons succes op is gebaseerd? Op onze mensen, ons team. Zij zijn enthousiast en gemotiveerd en zij houden onze tent draaiend. Er moet een familiaire en positieve sfeer zijn. Ik houd van mijn mensen. Ik heb het nooit over werknemers, altijd over medewerkers. Wij investeren ook in leuke, jonge, enthousiaste mensen. Ja, misschien is dat nog wel de beste tip voor ondernemers.”
Ik moet loslaten
Inmiddels is de verantwoordelijkheid voor Tieleman Keukens verschoven naar Peter en Martin Tieleman, de zonen van Jan. Peter heeft ‘binnen’ onder zich, Martin ‘buiten’. Jan kijkt mee, met zijn helikopterview, en komt geregeld met adviezen. Met een lachje: “Alles is eindig, ik zit in de nazomer van mijn leven. Ik moet loslaten. Dat is een gegeven en dat is best emotioneel.”