Vitamine D, wanneer moet ik dat aanvullen?
Dat vitamines belangrijk voor ons zijn is, denk ik, voor de meesten van ons wel bekend. Deze speciale stofjes geven een belangrijke ondersteuning van allerlei lichaamsfuncties.
Vitamine D is één van de weinige vitamines die ons lichaam zelf kan maken, met behulp van zonlicht. Bij kinderen is het essentieel voor de groei, bij volwassenen speelt het een sleutelrol in de ontwikkeling van botten en gebit, de werking van de nieren, de bijschildklier en de spieren, en het functioneren van ons afweersysteem.
Vanwege de rol van Vitamine D bij de versterking van het immuun systeem, wordt in diverse media gesuggereerd dat het zou helpen Corona te voorkomen. Helaas is dit nog onvoldoende wetenschappelijk onderzocht om met zekerheid te kunnen zeggen.
Onze huid maakt Vitamine D met behulp van zonlicht, ook krijgen we Vitamine D binnen via de voeding. Het zit in mindere mate in vlees en eieren maar vooral in vette vis, zoals haring, zalm en makreel. Sommige mensen herinneren zich nog wel de dagelijkse slok levertraan die ingenomen moest worden als de “r” in de maand zat.
In de spreekkamer wordt vaak gevraagd om bloed te prikken op Vitamine D. Er is veel te vinden, bijvoorbeeld op internet, over Vitamine D tekort. Klachten als moeheid, duizeligheid of algeheel niet lekker voelen worden hiermee in verband gebracht. Mensen hopen dan aan te kunnen tonen dat Vitamine D tekort daar de oorzaak van is. Dat is begrijpelijk, maar testen op vitamine D is niet altijd een goed idee.
De uitslag van de test is niet altijd duidelijk. Als de test een beperkt Vitamine D tekort aangeeft is het verleidelijk om de klachten daar aan te wijten en deze “even” met extra vitamine te verhelpen. Maar klachten als vermoeidheid en dergelijke kunnen heel veel andere oorzaken hebben. Het gevaar is dat er voor niks een pil geslikt wordt en er niet goed naar andere oorzaken wordt gekeken. Daarnaast betekent meer testen meer werk voor laboratoria en dus meer kosten in onze zorg.
Voor bepaalde groepen mensen wordt extra Vitamine D sterk aangeraden. Dit zijn mensen die niet voldoende Vitamine D aan kunnen maken. Het gaat hier om zwangere vrouwen, kinderen van 0 t/m 4 jaar, vrouwen vanaf 50 jaar, mannen vanaf 70 jaar, mensen met een donkere huid en iedereen die niet voldoende zonlicht krijgt omdat ze te weinig naar buiten kunnen of omdat ze alles bedekkende kleding dragen. Deze mensen hoeven dus helemaal niet te testen op Vitamine D, ze zouden sowieso Vitamine D tabletten moeten slikken. Vitamine D is vrij verkrijgbaar bij apotheek of drogist, de dosering staat in principe op de verpakking. Verdere informatie kunt u vinden op www.thuisarts.nl.
Valt u niet in een van deze groepen, dan heeft u in principe geen extra Vitamine D nodig. Als u lekker elke dag een half uur buiten komt maakt de huid voldoende Vitamine D aan en zelfs een goede reserve voor de donkere winterdagen. Het beste is om tussen 11 en 15 uur naar buiten te gaan en het maakt daarbij niet uit of de zon wel of niet schijnt.
Dan is er nog de kleine groep, bij wie het wel zin heeft om Vitamine D te testen. Het gaat hierbij met name om mensen met klachten die wijzen op zwakte in de botten, wat zich uit in bot- en spierpijnen en spierzwakte. Dit zal uw huisarts samen met u kunnen uitzoeken.
Ik ga nu lekker even de buitenlucht in, wie weet krijg ik daar ook inspiratie voor een volgend stukje over een andere vitamine die regelmatig in de spreekkamer ter sprake komt.
Huisarts Anne van Oosten-Slingeland