Melissant krijgt een landmark: geiten boven de woeste golven
MELISSANT – Zeegroene, bronskleurige golven. Geitenkoppen, neigend richting wit, die erbovenuit steken als schuimkoppen. Het is de Melissantse variant van Luctor et Emergo. Het kunstwerk komt bij de rotonde die toegang geeft tot het geitendorp. Paul Louis Kalishoek is druk bezig om het op tijd af te krijgen, want de onthulling van zijn landmark gaat hopelijk nog dit jaar plaatsvinden, tegelijk met de feestelijke afronding van de gereconstrueerde N215.
“Ik ben aan het uitvinden”, zegt Kalishoek. “Dit is iets op de grens van het verhaal van Melissant, de symboliek en schoonheid.” Even is er tijd om te pauzeren in de grote loods van Tuinder Leen in Dirksland. Hier ontstaat het beeld, want hier is ruimte om de zes meter brede golven met geitenkoppen vorm te geven. “Als het klaar is gaat het met speciaal transport naar Melissant.”
Hoe begon dit? De bewoners en de dorpsraad van Melissant wilden een beeld. Ze klopten aan bij Kalishoek, een kunstenaar uit het dorp die zijn sporen heeft verdiend. Hij richtte bijvoorbeeld het Romeinse gedeelte van Archeon in en maakte tal van wandschilderingen. In Elst is hij bezig een privé-dierentuin te stylen met bomen, watervallen et cetera. “Een heel andere wereld.”
“Een mooie uitdaging”, zegt Kalishoek over de opdracht die hij vanuit zijn dorp kreeg. “Natuurlijk moest het iets met geiten worden. Maar niet een simpele geit van polyester. Het moest ook een zekere stevigheid hebben en hufterproof zijn. Ik ben er veel tijd aan kwijt geweest, maar ik heb een speciale soort beton gevonden die ook wordt gebruikt voor olifantenverblijven. Geweldig spul!”
Geiten op de dijk
In zijn hoofd ontstond iets. “Ik wil wel iets moois afleveren. Dat lukt als ik kan realiseren wat ik heb bedacht. Spannend, maar daar houd ik wel van.” Wat is uitgedacht heeft te maken met de geschiedenis van het dorp – de strijd tegen het water speelt daarin een prominente rol – en de link met geiten. “Vaak denkt men dat Melissant geitendorp wordt genoemd omdat de bewoners geen koeien hadden maar geiten, vanwege de armoe. Maar dat is niet zo. Als je vroeger met het trammetje in Melissant aankwam, zag je als eerste een stel geiten op de dijk. Daar komt het vandaan.”
Behalve een ontwerp moest er ook een locatie komen. Met andere woorden: waar komt het kunstwerk te staan? Niet in het dorp zelf, daar zijn eigenlijk geen mogelijkheden voor plaatsing. Toen kwam de rotonde in beeld. Een beeld midden op de rotonde bleek ook niet mogelijk. Daar ging Rijkswaterstaat voor liggen.
Gat in de dijk
Maar Kalishoek was niet voor één gat te vangen. “Ik zag het gat in de dijk bij de rotonde. Waarschijnlijk rijden er tractoren door om in het land erachter te komen.” Dat gat bleek de perfecte plek om de symbolische uitbeelding van het strijdende en bovenkomende geitendorp neer te zetten. Een uitbeelding die het hele zes meter brede gat vult. “Het gat vraagt erom: hier komen de golven naar binnen als het stormt”, zegt de kunstenaar. Gelukkig kunnen de tractoren ook via een andere weg op het land komen.
Schetsen maken, overleggen, vergunningen aanvragen, voldoen aan regels en wetten, sponsors werven (wat in coronatijden niet meeviel) – het was een tijdrovende klus. Maar nadat het ‘papierwerk’ was geregeld, kon Kalishoek aan de slag. Hij maakte een staalconstructie van H-binten. Dat is het geraamte. Via betonvlechtwerk, speciaal gaas, steunstangen en een paar soorten cement kwamen de golven en geitenkoppen langzaam maar zeker tevoorschijn. Nu nog de afwerking, het verven en het aanbrengen van de coating en vlak daaronder een fluorescerende laag, die ervoor zorgt dat het beeld oplicht in het donker.
Met een beetje goede wil staat het voor het eind van het jaar op zijn plaats, stevig op een sokkel. Kom je vanuit de richting Dirksland, dan zie je de geitenkoppen boven de woeste golven uitsteken en kun je nadenken over de symboliek van dit beeld. Paul Louis Kalishoek waagt zich zelf niet aan een interpretatie. “Dat moet iedereen zelf maar doen.”
Zijn pauze zit erop, het artistieke werk roept. Vooruit met de geit, het landmark moet af.
