Krimp
Groei en krimp zijn voor een economie niet opmerkelijk. Gemiddeld groeit een economie ongeveer met 2 รก 3 procent. Het kan ook wel minder zijn, maar soms zijn er ook wel jaren met iets meer groei. De groei in sommige landen is ook hoger. In China groeide de economie de laatste jaren soms met meer dan 8 procent. Groei is belangrijk omdat hier ook de werkgelegenheid in een samenleving mee samenhangt. Als de economie niet meer groeit, geeft dat op een zeker moment veel werkloosheid. In de jaren 30 van de vorige eeuw was soms meer dan 25 procent van de bevolking werkloos. Ook in sommige delen van het Eurogebied komen dergelijke percentages vandaag de dag voor. In een land als Spanje is door de coronacrisis veel werkloosheid ontstaan. Werkloosheid kan ook weer sociale onrust veroorzaken. Het is dus niet voor niets dat regeringen ingrijpen met maatregelen om al de grote schokken in de economie op te vangen. Vandaar de grote steunpakketten waar bedrijven en instellingen gebruik van kunnen maken. Zelfs kerken hebben van de regelingen gebruik gemaakt.
Dat brengt bij de gedachte wie de prijs van de huidige crisis gaat betalen. Tot op heden vallen de gevolgen voor de meesten denk ik nog wel mee, hoewel het voor zelfstandigen en in bepaalde beroepen best wel moeilijk is geworden. Vooral de dienstensector wordt hard geraakt. We kunnen dan denken aan toerisme, hotels en andere zaken. De tech-sector, computers etc., doet goede zaken. Ook de detailhandel gaat er over het algemeen niet op achteruit. Het vervoer daarentegen moet grote klappen opvangen. Voor een bedrijf als KLM zijn heel moeilijke tijden aangebroken. We moeten zien hoe dat verder zal aflopen. Maar de rekening van de maatregelen moet op enig moment wel betaald worden. We zullen er niet aan ontkomen om belastingen in de toekomst omhoog te doen, pensioenen te verlagen en lonen te bevriezen. Geld lenen, en dat gebeurt op grote schaal, betekent ook weer terugbetalen. En dat zal in de toekomst moeten gebeuren. Kortom, de prijs voor de Nederlandse krimp zullen we zelf moeten betalen. Is dat erg? Nee, want we zijn een rijk land en iets minder is niet heel erg. Voor sommigen kan het moeilijk zijn, maar meer in het algemeen zullen rijke westerse landen de gevolgen wel kunnen opvangen.
Maar er is wereldwijd nog wel een andere prijs. Heel veel landen zijn niet echt rijk. Ruim driekwart van de wereldbevolking leeft veel minder welvarend dan wij in de westerse wereld. Bovendien leeft ruim 15 procent van de mensen op aarde in diepe armoede en honger. Het ingrijpende van de huidige crisis is dat de rekening van de huidige maatregelen vooral in de arme delen van de wereld zal neerslaan. De terugloop van de handel, de afnemende vraag naar producten en de problemen in die landen zullen diep ingrijpen. En zo zal de rekening van de crisis daar terecht komen. De armen worden armer en de nood zal meer zichtbaar en voelbaar worden. Het is geen vraag of dit goed is. Het is wel een vraag hoe we daar iets aan kunnen doen. Hulp voor mensen in nood zal de komende tijd veel aandacht vragen. Laten we die aandacht ook geven.