Kijken, kijken maar niet aankomen

De afgelopen periode trok iedereen massaal naar buiten. Wandelen, fietsend of skatend. Uiteraard met de gepaste afstand, maar we konden in ieder geval lekker naar buiten.

En loop je dan een rondje door je eigen dorp over de stoep, dan kijk je ongemerkt toch bij de huizen naar binnen. Met kinderen was je op zoek naar de beren die vanachter het raam op de uitkijk stonden. Maar als volwassene valt je oog al snel op de planten in de vensterbank. Plantendeskundige of niet, een paar soorten kun je vast thuisbrengen: die vrouwentongen ofwel sanseveria. Of wat dacht je van die grote orchideeën die met hun witte en roze bloemen staan te pronken. Achter glas staan deze tropische planten wekenlang in bloei. Maar op Goeree hebben we ook gewoon wilde orchideeën in de natuur. Fysieke excursies kunnen we helaas nog niet verzorgen, dus neem ik je even op papier mee.

Voor het bestaan zijn onze orchideeën aangewezen op bepaalde schimmels waarmee zij samenleven (symbiose). Het zaad kan alleen tot wasdom komen als de groeiplaats geschikt is. Vroeger waren dat in ons land best veel plaatsen en kon je weiden vol orchideeën aantreffen. Dat is niet meer zo, de meeste soorten staan nu in natuurgebieden, waar de schimmel nog leeft. Welke vind je dan op Goeree?

In april en mei bloeit de harlekijn als eerste. De kleur van de bloemen is variabel. Er komen zowel witte, roze als purperen bloeiwijzen voor. De laatste is uiteraard het opvallendst. De harlekijn heeft een voorkeur voor vochtige graslanden en grazige wegbermen. In de beste periode bewonder je de harlekijn in de Westhoofdvallei. Neem wel de verrekijker mee, want de vallei zelf mag je niet in.

De rietorchis en vleeskleurige orchis lijken wel wat op elkaar. De vleeskleurige bloeit in mei/juni, de rietorchis vanaf mei tot in de zomer. Beide hebben voorkeur voor vochtige plaatsen. Op de Kwade Hoek houdt Natuurmonumenten valleien open. Daar profiteren heel veel soorten planten van, waaronder deze orchideeën.

Er moet er altijd één de mooiste zijn … de moeraswespenorchis. Bescheiden qua kleur, maar wel een echte orchidee als je goed naar de bloemen kijkt. Deze soort heeft een voorkeur voor duinvalleien waar kalkhoudend grondwater aanwezig is. De moeraswespenorchis bloeit van juni tot en met augustus. Reden om nu een wandeling te maken door de Middel- en Oostduinen.

Alle genoemde orchideeën zijn beschermd. Veel staan er zelfs op de rode lijst. Uitsteken en verplanten heeft trouwens geen zin. Vanwege het ontbreken van de schimmel op de nieuwe plaats gaat de plant onherroepelijk dood. Natuurmonumenten koestert de groeiplaatsen van de orchideeën. Door de valleien open te houden, blijven de groeiplaatsen geschikt. Kom dus gerust eens wandelen in die mooie natuurgebieden met als voorwaarde: kijken, kijken maar niet aankomen!