“De saamhorigheid in het ziekenhuis is heel groot”
Kim Vroegindeweij werkt al vijf jaar in het ziekenhuis in Dirksland. “Het is een heftige tijd voor ons, sinds corona in Nederland is. We hebben normaal vijf IC-bedden, we moesten al snel opschakelen naar in totaal elf bedden. Acht daarvan zijn speciaal voor coronapatiënten.”
Goede zorg
Het begin van de ‘coronatijd’ voelde voor Vroegindeweij aan als stilte voor de storm. Die stilte duurde niet lang. “In korte tijd waren alle bedden bezet en moesten we mensen overplaatsen naar andere ziekenhuizen.” Met het gewone IC-team zouden ze de extra drukte niet aankunnen. “Gelukkig werd snel geschakeld en kregen we hulp van collega’s van andere afdelingen. Van de OK, vanuit het SMC in Spijkenisse en zelfs een ambulancebroeder die in het verleden de opleiding tot IC-verpleegkundige heeft afgerond.”
In Dirksland worden nog ‘gewoon’ diensten van acht uur gewerkt, al werken de meeste mensen wel meer dan normaal. De horrorverhalen uit Italië, waar verpleegkundigen vaak dagen achtereen in touw waren voor hun patiënten, zijn gelukkig niet aan de orde in Dirksland. Het lukt volgens Vroegindeweij mede daardoor heel goed om goede zorg te blijven verlenen. “De saamhorigheid is ook in ons ziekenhuis heel groot. We doen het samen. Ondanks de drukte en de ellende van het virus is dat wel heel mooi om te zien en mee te maken.” De IC-verpleegkundige prijst zich gelukkig dat maar heel weinig collega’s ziek thuis zitten. “Op dit moment (maandag, red.) volgens mij zelfs niemand. Dat betekent dat we het best goed doen met z’n allen.”
Patiënten
Mensen die op de IC komen, zijn echt heel ziek, vertelt de verpleegkundige. “Ze worden in slaap gehouden en liggen gemiddeld twee weken aan de beademing. En eenmaal van de beademing gaan ze niet meteen naar de gewone verpleegafdeling. Dat mag pas als ze zonder problemen kunnen hoesten en slikken. Grote ziekenhuizen hebben daar de medium care voor. Wij zijn daarvoor een te klein ziekenhuis, dus blijven deze mensen op de intensive care.” Eenmaal van de IC begint het revalidatietraject. Mensen die corona hebben gehad, hebben vaak veel spierkracht verloren. En wekenlang aan de beademing kan levensreddend zijn, maar kost veel tijd om van te herstellen.
Er wordt veel gezegd en geschreven over ‘het type mensen’ dat overlijdt aan de gevolgen van covid-19. Ouderen, meer mannen dan vrouwen, mensen met overgewicht en mensen met onderliggende medische klachten. Vroegindeweij: “De genoemde mensen zien we hier, maar we zien net zo goed gezonde mensen op de IC belanden. Het feit dat we nog zo weinig weten over het virus, maakt het behandelen moeilijker.”
Door het coronavirus is het werk in het ziekenhuis behoorlijk geïntensiveerd. “We zijn op de intensive care wel wat gewend en hebben geleerd om professioneel om te gaan met heftige situaties, maar dat neemt niet weg dat deze periode veel indruk op ons maakt”, is de verpleegkundige eerlijk. “Het werk op de IC is mentaal en fysiek heel zwaar. Met name het draaien van patiënten naar hun buik is fysiek pittig werk, ook omdat we allerlei beschermingsmiddelen dragen.”
Beschermingsmiddelen
Vroegindeweij snijdt daarmee een heikel punt aan: beschermingsmiddelen. Op veel plaatsen is een schreeuwend tekort aan mondkapjes, maskers en schorten. “Ik weet dat bij ons met man en macht wordt gewerkt om de voorraad op peil te houden. We hebben nog geen dag mis gegrepen, al dacht ik wel eens: ’gaan we het wel redden vandaag’. Er is geen overvloed, maar gelukkig nog altijd voldoende.” Dat komt deels door goede samenwerking met andere zorginstellingen in de regio en is deels dankzij bedrijven, die onder meer de speciale FFP2-maskers aan CuraMare doneerden. “We krijgen heel veel steun én giften. Naast de mondkapjes bijvoorbeeld bloemen, lekkers en zelfs een nieuwe koffiemachine”, lacht Vroegindeweij.
Naast alle ellende gebeuren er ook mooie dingen. “Naast het feit dat 1 familielid per 24 uur op bezoek mag komen, zijn we gestart met beeldbellen op de IC. Zo kunnen naasten toch zien hoe het gaat. Je weet nooit wat iemand hoort, dus we stimuleren mensen om gewoon tegen de zieke te praten. Soms volgt dan een kleine reactie van de zieke, dat zijn wel mooie momenten.”
Regels
De afgelopen dagen daalden de cijfers van het RIVM. Dat is positief, maar de verpleegkundige wil niet te vroeg juichen. “Veel mensen houden zich goed aan de regels, al kan ik me wel ergeren aan overvolle fietspaden als ik uit mijn werk naar huis rijd. Ik snap de behoefte om even naar buiten te gaan, maar zoek een rustig plekje op. Ik vraag me af wat er gebeurt er als de regels worden versoepeld. Dan zou het zomaar weer kunnen oplaaien.”
De hartverwarmende steun voor de zorg vanuit de samenleving doet ook Vroegindeweij goed. Ze hoopt dat ook de politiek dit oppikt, zeker omdat de afgelopen jaren veel bezuinigd is op de zorg. “Wij zijn geen mensen die snel gaan protesteren. Waardering of niet, we zijn er voor onze patiënten. De protestactie van november jongstleden was al best bijzonder. Ik vind wel dat ze hier in Den Haag iets mee moeten als alles achter de rug is.”
“De ouderen hebben het echt zwaar momenteel”
Marjolein Buth is eerstverantwoordelijk verzorgende en leerling verpleegkundige in woonzorgcomplex Nieuw Rijsenburgh in Sommelsdijk. Het dagelijkse werk ziet er sinds enkele weken totaal anders uit voor de nuchtere inwoonster van Middelharnis. “We dragen nu een uniform en beschermingsmiddelen. De ouderen herkennen ons nog maar nauwelijks.”
Om eerst maar de ‘olifant in de kamer’ te benoemen en weg te jagen: Nieuw Rijsenburgh was recent landelijk nieuws en niet op een manier waar veel mensen vrolijk van werden. Vermoedelijk zijn tijdens een dienst in de Lukaskapel veel mensen besmet geraakt met het coronavirus. “Vooral de haatdragende reacties op bijvoorbeeld Facebook omdat het om een kerkdienst ging, daar heb ik wel last van gehad. Die waren zo pijnlijk, mensen weten echt niet wat ze zeggen. Het was een kerkdienst, maar het had net zo goed tijdens de bingomiddag kunnen gebeuren.”
Een werkdag is heel anders dan gewoonlijk, vertelt Buth. “Ik heb normaal veel contact met collega’s, nu alleen met de mensen uit mijn eigen team.” Haar afdeling was tot voor kort gericht op revalidatie, maar is nu ingericht voor coronapatiënten. “We proberen de dagelijkse routine aan te houden en helpen de bewoners met alles wat ze nodig hebben. Ook helpen we regelmatig met contact leggen met de familie via beeldbellen.”
Lach en traan
Het grillige ziekteverloop van corona zorgt ervoor dat Buth en haar collega’s alert moeten blijven. Soms lijkt een zieke op te knappen, om een paar dagen later nog veel zieker te zijn. “We doen meer gezondheidscontroles dan gebruikelijk. We gaan pas de afdeling op als we alle beschermingsmiddelen dragen.”
Voor Buth is het werk veranderd, voor de bewoners van Nieuw Rijsenburgh hun hele leven. “Zaken die vanzelfsprekend waren, zijn nu heel bijzonder. Gezellig samen eten kan niet meer. We nemen nu de bestellingen op en brengen het eten naar de voordeur. Af en toe een praatje lukt gelukkig nog wel, maar er komt momenteel niemand bij hen op bezoek. Dat mag alleen wanneer een bewoner terminaal ziek is.” Mooie momenten zijn er gelukkig ook genoeg. “Als iemand ‘met ontslag gaat’ bijvoorbeeld, dus genezen is verklaard. Of als er na langere tijd weer contact is met familie.”
Een praatje is voor de ouderen al een hele uitdaging, omdat ze door alle beschermingsmiddelen niet goed kunnen zien wie ze voor zich hebben. “Toch maken sommigen er nog een grapje over”, lacht Buth. “Pas zei een van de cliënten nog tegen me: wat hei joe een leuk smoeltje. Ik zei: u kunt helemaal niet zien of dat zo is. Op onze afdeling zijn de mensen cognitief gelukkig in orde. Je kunt uitleggen waarom de maatregelen nodig zijn.”
Net als voor de collega’s in het ziekenhuis zijn er bij Nieuw Rijsenburgh nog voldoende beschermingsmiddelen beschikbaar, vertelt ze. “Ik heb me nog geen dag onveilig gevoeld op het werk. We werken met hele kwetsbare groep mensen, dus die bescherming is heel belangrijk.” Ze lacht: “We hebben al wel alle kleuren van de regenboog gezien. Precies tijdens het paasweekend zagen we eruit als een soort paashaas.”
Houvast aan geloof
De maatregelen in Nieuw Rijsenburgh zijn er niet voor niets, getuige het feit dat tot gisteren (dinsdag) al 19 bewoners zijn overleden door het virus. “Ik voel me soms wel machteloos, omdat mensen zo ziek worden van het virus, of zelfs overlijden. De mensen hebben het wel echt zwaar”, weet Buth. De vele acties voor zowel zorgpersoneel als de cliënten doet hen daarom heel goed. “Kinderen die een tekening krijten op de stoep, alle giften zoals bloemen, kleurplaten en lekkers, het is echt hartverwarmend.” Sinds kort kunnen familieleden zelfs met een hoogwerker even ‘op bezoek’. “Prachtig vinden de ouderen dat.”
Vanuit de Lukaskapel wordt dagelijks een bemoediging uitgezonden via het interne kanaal. “Persoonlijk heb ik veel houvast aan mijn geloof. Het geeft me de kracht om mijn werk te doen. In onze kerk, maar ook in andere kerken wordt veel gebeden voor de mensen in de zorg. Ik vind dat mooi en bemoedigend. Ik probeer het ook uit te dragen, al zal ik het nooit opdringen. Je merkt snel genoeg of mensen behoefte hebben om over geloofszaken te praten.”
Tegelijkertijd is Buth ook heel nuchter onder de huidige situatie en de lofprijzingen voor het zorgpersoneel. “Uiteindelijk is het ‘gewoon’ werk. Ik heb ook bewondering voor anderen, die net zo goed onder moeilijke omstandigheden hun werk moeten blijven doen.”
