Sommerdiek vlagt voor Holland en voor alle coronabestrijders
Het initiatief om de vlag uit te steken op 29 april is afkomstig van het Streekmuseum Goeree-Overflakkee. Corné Hollaar, vrijwilliger van het museum, koppelde daar rond Pasen de lancering van de facebookgroep aan. De oproep luidt: “215 jaar geleden werd Sommelsdijk bij Holland gevoegd. Op deze dag wordt iedere Sommelsdijker gevraagd de Sommelsdijkse vlag uit te hangen. Tevens als een teken voor alle mensen die zich met hart en ziel inzetten voor ons allen in deze tijd van corona. Sommerdiekers doe mee! hang uit die vlag. Heeft u geen vlag? Deze is te koop bij ons Streekmuseum.”
Door Kees van Rixoort
Grenspaal
Hoe zit het met die Zeeuwse geschiedenis van Sommelsdijk? Eeuwenlang was de Langeweg de grens tussen Holland en Zeeland. Een grenspaal op de dijk tussen Middelharnis en Sommelsdijk herinnert daar nog aan. De Staatsregeling van 29 april 1805 maakte een eind aan die grens: Sommelsdijk kwam bij Holland (later Zuid-Holland). Tegelijkertijd ging het Hollandse Bommenede, gelegen op Schouwen-Duiveland, naar Zeeland.
Volgens de overlevering zouden Sommelsdijk en het omliggende gebied al in 'de grijze oudheid' tot Zeeland hebben behoord. Er zijn echter onvoldoende bronnen die dat bewijzen. Wel is bekend dat de heren van Voorne en Putten het grootste deel kochten. Dat was in de middeleeuwen: van een eiland was nog geen sprake. Alleen Goeree vormde een eilandje. Veel bewoners waren er niet in de onherbergzame oorden ten oosten daarvan. Pas in de vijftiende eeuw ging men ertoe over de schorren en platen te bedijken. Daarna was permanente bewoning mogelijk. Hier en daar verrezen dorpen.
De heren van Voorne en Putten hadden vergaande privileges. Met de graaf van Holland hadden ze weinig te maken. Voorne en Putten waren, met andere woorden, min of meer afzonderlijke staatjes, een stukje niemandsland tussen Holland en Zeeland. Maar de dynastie van Voorne en Putten stierf uit, waarna hun gebied onder bestuur kwam van de Grafelijkheid van Holland. Ook Goeree (Westvoorne) en Overflakkee (Zuidvoorne).
De Staten van Zeeland konden echter aantonen dat Sommelsdijk Zeeuws territorium was. Zo vormde het dorp met het omliggende gebied lange tijd een Zeeuwse enclave op het Hollandse eiland.
Toen Sommelsdijk zich ontwikkelde tot een welvarend dorp, ontstonden er geschillen tussen de Staten van Holland en die van Zeeland. Bijvoorbeeld over de haven. Door de verzanding van het Zuiddiep dreigde het dorp afgesloten te worden van de buitenwereld. De haven bleef bevaarbaar, maar niet zodanig dat Sommelsdijk zich kon ontwikkelen tot een vissersdorp, zoals Middelharnis. Voor het graven van een havenkanaal door de plaat Flakkee kregen de Zeeuwen van de Staten van Holland geen toestemming. Deze plaat was namelijk Hollands gebied en het verlenen van medewerking aan de havenplannen van Sommelsdijk zou nadelig zijn voor het Hollandse Middelharnis, dat wel een havenkanaal had.
Later, nadat Sommelsdijk Hollands was geworden, kwam het goed: schippers konden de haven van Sommelsdijk bereiken via een verbindingskanaal met de haven van Middelharnis.
