Wethouder Berend Jan Bruggeman heeft een krans gelegd bij het monument in Den Bommel (Foto: Kees van Rixoort).
Wethouder Berend Jan Bruggeman heeft een krans gelegd bij het monument in Den Bommel (Foto: Kees van Rixoort).

'Zodat het verhaal niet verloren gaat
en we de slachtoffers niet vergeten'

DEN BOMMEL – Twaalf stenen lagen er. Twaalf zandstenen met de namen van de twaalf inwoners van Den Bommel die de Watersnoodramp van 1 februari 1953 niet overleefden. De stenen waren kort na de dramatische overstroming geplaatst en nu, na al die jaren, niet goed leesbaar meer. Maar daags voor de zevenenzestigste herdenking, op zaterdag 1 februari 2020, lagen er nieuwe stenen. Twaalf hardstenen stenen met de goed leesbare namen van de twaalf verdronken Bommelaars. Ze waren daar op initiatief van de dorpsraad van Den Bommel door de gemeente geplaatst.

Door Kees van Rixoort

Leden van de jeugdbrandweer noemden de namen van de twaalf, met de leeftijd die ze op 1 februari 1953 hadden. Vervolgens legde wethouder Berend Jan Bruggeman namens de gemeente een krans bij het monument. Allemaal op korte afstand van de hervormde kerk, waar voorafgaand aan de plechtigheid in de buitenlucht een waardige herdenkingsdienst plaatsvond met orgelspel, gebed, een overdenking, toespraken, een persoonlijk verhaal, samenzang en enkele liederen door het Sint Adolfskoor. De bijeenkomst trok veel belangstellenden, onder wie ook nabestaanden van de slachtoffers, die na de kranslegging gelegenheid kregen om bloemen bij de stenen te leggen.

Altijd waakzaam

"Bij ouderen blijft de herinnering aanwezig", zei Rien Bakelaar namens de dorpsraad. "Bij stormwind zijn ze angstig en durven ze niet naar bed. Water en wind zijn vijand en vriend, maar je kunt ze niet vertrouwen. We moeten altijd waakzaam zijn, al denken we veilig te zijn achter de dijken."

De Watersnoodramp actueel houden, ook na 67 jaar, dat is belangrijk. Daarom kregen schoolkinderen uit Den Bommel in de aanloop naar 1 februari een gastles en gingen ze aan de slag met een kunstzinnige verbeelding van wat er toen gebeurde. De resultaten waren tijdens de herdenking te zien in de kerk en in het gebouw Bij de Bron, waar de aanwezigen na afloop nog konden koffiedrinken en napraten.

"Laten wij aan de jeugd vertellen wat er is gebeurd, zodat het verhaal niet verloren gaat, we de herinnering kunnen voortzetten en de slachtoffers niet vergeten. De namen van de slachtoffers mogen niet verloren gaan", aldus Bakelaar, die het samen met de rest van de dorpsraad voor elkaar kreeg dat de namen in ieder geval weer goed leesbaar zijn.

Stil luisteren

Ook wethouder Bruggeman onderstreepte het belang van het doorvertellen van het verhaal en het voortleven van de herinnering. "Dat houdt het levend", aldus de wethouder, die eraan toevoegde dat het voldoende is om stil te luisteren. Tegen de jongeren zei hij: "Goed dat jullie hier zijn en laten zien dat je betrokken bent."

Bruggeman refereerde ook aan de bijeenkomst die 's middags al had plaatsgevonden bij het herinneringspaneel aan de Molendijk, waar "een muur van water" 67 jaar geleden tien mensen verraste. Van hen kwamen er zeven om. Bij het paneel namen de aanwezigen een minuut stilte in acht, net zoals 's avonds bij het monument.

Dominee De Borst ging tijdens zijn overdenking in op een gedeelte uit Psalm 146: Die hemel en aarde gemaakt heeft, de zee en al wat daarin is; Die voor eeuwig de trouw bewaart. "Gods trouw is onwankelbaar, Hij is eeuwig trouw aan Zijn eens gegeven Woord. Van deze God komt uw hulp. Op Hem mag u uw verwachting stellen. U zal niet beschaamd uitkomen. Hij komt de mens in zijn nood te hulp. Hij wil de zware last van ons bestaan dragen. Dat betekent niet dat het altijd voor de wind gaat en u nooit wordt geconfronteerd met verdriet, ziekte en rampen. Er is u geen kalme reis beloofd, maar, als je aan Hem vasthoudt, wel een behouden aankomst."