Zorgen voor een goed afscheid
Bij Wendy Tuns kan ieder moment de telefoon gaan. 24 uur per dag, 7 dagen per week. Er is iemand overleden en er moet een tekst komen die recht doet aan zijn of haar leven. Een persoonlijke tekst van afscheid en herdenken, waar de nabestaanden zich helemaal in kunnen vinden. Een tekst ook, die er snel moet zijn, want tussen de momenten van het overlijden en de uitvaart zitten maar een paar dagen.
"Je moet snel kunnen handelen in verdrietige situaties", zegt Wendy. "In het gesprek met de nabestaanden en het schrijven van het verhaal gaat veel tijd zitten. Tussendoor zijn er ook nog vaak telefoongesprekken om dingen af te stemmen."
Luisteren en schrijven
Tijdens het gesprek met de nabestaanden moet Wendy het levensverhaal opdiepen. "Je moet goed kunnen luisteren en omdenken. En schrijven", wijst Wendy naar haar instrumentarium: een blocnote met pen en een computer. "Praten, luisteren, samen koffie drinken, schrijven – dat is wat ik voor mijn gevoel doe."
Het uiteindelijke resultaat – de afscheidsrede die Wendy tijdens de uitvaart uitspreekt – gaat altijd eerst naar de nabestaanden om de eventuele puntjes op de i nog te zetten. "Het verhaal is altijd minimaal een dag voor de uitvaart klaar, zodat de familie het nog kan doornemen."
Soms praat Wendy niet met de nabestaanden, maar met ernstig zieken die hun einde voelen naderen. "Mensen die alles goed geregeld willen hebben en heel open zijn. Het meest lastige is nog wat je zegt als je verhaal klaar is en samen hebt besproken. Wat zeg je dan? Je ziet die persoon nooit meer…"
Behalve met opstellen van het levensverhaal kan Wendy ook helpen met het realiseren van andere wensen tijdens het samenzijn. Denk aan muziek, een foto- of filmreportage of het voorlezen van bijvoorbeeld een gedicht door een familielid of een goede bekende. Of het lezen van een gebed, waarbij Wendy wel benadrukt dat ze geen pastoraal medewerker is.
Mensen helpen
Hoe word je uitvaartspreker? Wendy wilde op jonge leeftijd al zoiets. Toen ze ongeveer zeventien jaar als communicatieadviseur bij een bank had gewerkt en er een reorganisatie op stapel stond, trok ze de stoute schoenen aan. Op basis van haar vlotte pen, betrokkenheid en objectiviteit. "Het leek me mooi: mensen helpen in een moeilijke periode." In haar folder staat: "Wat is er nu mooier dan een beroep dat je tot de kern van een mens brengt?" Dat komt overigens ook goed van pas bij haar werk als Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand en spreker tijdens huwelijksceremoniën.
Ieder moment kan de telefoon gaan. Ook in de nacht. Een teken dat het werk als uitvaartspreker nauwelijks te plannen valt. Dat vindt Wendy het moeilijkste. Voor haar zelf én haar gezin. En emoties dan? "Soms. In het begin dacht ik: je mag echt niet huilen. Maar als dat een keer wél gebeurt, dan zeggen aanwezigen vaak: Ach, je bent ook maar een mens. Maar als ik mijn kleding aanheb, gaat de knop om en zit ik in mijn rol. Het mooiste van mijn beroep? De dankbaarheid van nabestaanden als je voor een goed afscheid hebt kunnen zorgen."
