Brouwersdam met het Grevelingenmeer links en de Noordzee rechts. Vooraan is het Surfcentrum te zien.
Brouwersdam met het Grevelingenmeer links en de Noordzee rechts. Vooraan is het Surfcentrum te zien. Foto: Wim van Vossen

Veel belangstelling voor bijeenkomst getijde in Grevelingen

Als de minister van Infrastructuur en Waterstaat komende maand (november) een MIRT-2 besluit neemt en daarmee akkoord gaat met het uitgevoerde eerste verkennend vooronderzoek, kan het Project Getij Grevelingen starten met de planuitwerkingsfase 2020-2022. In die fase wordt dan het zogenoemde doorlaatmiddel in de Brouwersdam, voor het terugbrengen van een beperkte eb en vloedwerking (2x per dag getijslag 40/-30 cm) tussen Grevelingenmeer en de Noordzee bepaald. Of in die doorlaat ook een getijdencentrale voor energieopwekking kan komen, wordt gelijktijdig op (financiële) haalbaarheid getoetst. Alles blijft er op gericht de doorlaat in de Brouwersdam in 2025 in gebruik te nemen.

Grootste zoutwatermeer

Staatsbosbeheer organiseerde dinsdagavond in haar ontvangst (Info)centrum op de Brouwersdam een zeer drukbezochte bijeenkomst over het Project Getij Grevelingen. Er werd inzicht gegeven in de inmiddels gezette stappen en over de stand van zaken in het lopende proces. Een noodzakelijke ontwikkeling om de waterkwaliteit van het grootste zoutwatermeer in Europa te verbeteren, zuurstofrijk water aan te voeren en met peilbeheer een balans te scheppen tussen water en natuur. Een kwaliteitsimpuls om het voedselweb en de daarvan afhankelijke ecosystemen in stand te houden dan wel te herstellen. Daarbij integraal kijkend naar de opgave Natura 2000, de gevolgen van een te verwachten zeespiegelstijging en tal van uitvoeringsprojecten. Zoals aanleg van een 45 hectare groot eiland in het meer, invulling van de Deltanatuur, behoud van strand aan de zeezijde bij de dam tot het mogelijk maken van duurzame visserij in een gezond natuurlijk ecosysteem. Wat is de draagkracht?

Planuitwerking

Aller ogen zijn nu gericht op het akkoord van de minister om met MIRT-2 het planuitwerkingsproject te kunnen starten. Zoals onze krant recent meldde, stemden b. en w. van Goeree-Overflakkee in met het conceptadvies Bestuurlijk Overleg Getij Grevelingen dat aan de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is aangeboden. In het Bestuurlijk Overleg Getij Grevelingen zijn de beide ministeries, de provincies Zeeland en Zuid-Holland, de gemeenten Schouwen-Duiveland en Goeree-Overflakkee en Staatsbosbeheer als eigenaar en beheerder van gronden rond de Grevelingen vertegenwoordigd. Waterschappen Hollandse Delta en Scheldestromen zijn betrokken. Begin dit jaar werd de bestuurlijke samenwerkingsovereenkomst voor het project ondertekend.

Vitaliteit

In de planuitwerkingsfase (2020-2022) voor het bereiken van een vitale Grevelingen zullen (na goedkeuring van het project) veel details aan de orde komen en worden onderzocht die te maken hebben met de invoering van de getijde. Bijvoorbeeld de vaargeultoegankelijkheid van havens en watersportcentra (zoals Port Zélande). Maar ook voorzieningen als steigers voor het afmeren van de boten. Mogelijke invloeden op oeverranden. Duidelijk werd ook dat projecten die nu al graag gewenst zijn echter niet los van de totale aanpak in uitvoering kunnen worden gebracht. Het zijn onderdelen van. Daaruit valt op te maken dat bijvoorbeeld het Strandje bij Twins de komende jaren nog niet - vooruitlopend op - concreet gerealiseerd zal worden. In het beschermde natuurgebied zullen bij terugkeer van eb en vloed in de oorspronkelijke zeearm sommige planten verdwijnen, maar anderen juist tot ontwikkeling komen. Een belangrijk aspect is de economische vitaliteit van het Deltagebied dat hier afhankelijk is van de Grevelingen. De Brouwersdam is nu al een internationale toeristische trekpleister (hotspot) voor strandbeleving, watersporters, surfen, zeilen, duiken en of zeehonden kijken.        

Doewe en positief

Tijdens de informatiebijeenkomst van Staatsbosbeheer konden bezoekers aangeven hoe zij tegen de realisering van een doorlaatmiddel in de Brouwersdam (met terugkeer van getijde) aankijken. Een enkeling was sceptisch, maar veruit de meerderheid gaf aan deze ontwikkeling noodzakelijk en positief te beschouwen. Liefst zo snel mogelijk. In één woord samengevat met uitspraken als "Prima, Doewe en Positief". Staatsbosbeheer gaf aan via nieuwsbrieven en vervolgbijeenkomsten belangstellenden te zullen blijven informeren over de vorderingen in het proces.

Bioscoopfilm

Een extra accent kreeg deze avond met de presentatie van de trailer van de natuurfilm 'De levende delta' (Zeeland onder water) van Ronald Faber. Deze filmmaker dook honderd keer in de Grevelingen en in de Oosterschelde. Zijn productie, een bioscoopfilm, gaat 30 oktober in première op het Wildlife Film Festival dat tot 3 november wordt gehouden in Rotterdam. De bezoekers kregen in een voorproefje korte shots van de film te zien. Daaruit bleek dat er in het soms donkere, troebele en groene water gelukkig nog op veel locaties schitterende beelden konden worden gemaakt van planten en vissen op de bodem en daarboven. Maar zonder toevoer van zuurstofrijk water is de dreiging van teloorgang op termijn zeer ernstig en volgt een onherroepelijke aanslag op het ecosysteem. Er zijn immers nu al zogenoemde 'dode zones'.