Nieuwe ontwikkeling voor peilgestuurde drainage
Op de akker van de familie van Rossum bij Melissant ontmoeten we tussen de aardappelbedden agrariër Joost van Rossum en Gert-Jan de Blois specialist watertechnologie. Joost van Rossum legt uit dat een goede ontwatering van een perceel van groot belang is voor het kunnen berijden en bewerken van de landbouwgrond. Tijdens een natte periode of na een zware onweersbui stroomt – bij traditionele drainage – het water direct in de sloot. Als er daarna een droge periode aanbreekt dan moet dat water weer worden opgepompt vanuit de sloten en worden de gewassen beregend. Momenteel draaien de beregeningspompen volop om de aardappels voldoende vocht te geven om de gewenst groei te bereiken. Vanwege het toenemen van droge periodes in de afgelopen jaren wordt beregenen steeds meer noodzakelijk en vormt een flinke kostenpost voor menig akkerbouwbedrijf. Het is dus logisch dat men zoekt naar een voorziening waarbij het water – dat valt in een natte periode – langer op de akker kan worden gehouden. Zodat men de kosten en het werk voor het beregenen kan verminderen en natuurlijk een betere opbrengst van de gewassen kan creëren. Daarbij komt ook nog dat het beregenen van de akkers het milieu belast door dat bijna 24 uur per dag de motor van de pomp moet draaien.
Ook de drainage in de akker van familie van Rossum is omgebouwd naar een peilgestuurde drainage. De drainagebuizen worden daarvoor vlak voordat ze in de sloot uitmonden aangesloten op een verzamelbuis met een verzamelput waarin met PVC opzetstukken het water in het perceel tot op het gewenste niveau worden vastgehouden.
In gesprek
In 2018 hadden de gewassen ondanks de positieve effecten van peilgestuurde drainage toch last van de droogte en dat was aanleiding om met Gert-Jan de Blois in gesprek te gaan voor mogelijke oplossingen voor het toevoeren van water. Met een kosten-baten berekening zijn verschillende mogelijkheden uitgewerkt en is gekozen voor toepassing van sub-irrigatie met solarpomp en een geautomatiseerde peilregeling van de peilgestuurde drainage.
Na een marktverkenning is Gert-Jan de Blois gestart met een eigen ontwikkeling van de geautomatiseerde peilregeling waarmee het afvoerpeil van de drainage traploos kan worden ingesteld. Het systeem is draadloos verbonden met een centrale server waardoor ook op afstand snel het peil kan worden verlaagd om de gevolgen van wateroverlast in het perceel bij hevige buien te verminderen. Hiermee worden eventuele nadelige gevolgen van peilgestuurde drainage voorkomen. Aan de ontwikkeling van dit systeem wordt de laatste hand gelegd en met verwachte uitbreiding voor meetsensoren en beslissingsondersteuning op basis van analyses is reeds rekening gehouden.
Fluisterstil
Op de akker van familie van Rossum staan we naast een fluisterstille pomp op zonne-energie die slootwater direct via de drainage bij de wortels brengt. Het systeem is gemakkelijk te bedienen en uit te lezen. Zo lezen we een app op de smartphone de huidige capaciteit van 40m3/uur uit en kunnen de pomp instellen en daarmee het waterpeil op de akker regelen. Deze mogelijkheid is nodig, zo legt Joost uit, want niet ieder gewas heeft even veel vocht nodig. Gert-Jan de Blois verwacht dat in de toekomst meer akkerbouwers over zullen schakelen op deze "Intelligente peilgestuurde drainage" omdat het systeem grote voordelen heeft boven de huidige vorm van draineren en beregenen. Het optimale grondwaterpeil voor het type gewas kan worden ingesteld en het systeem zorgt automatisch voor tijdige aanvoer en afvoer. De inzet van arbeidsintensieve beregening middels vervuilende dieselpompen zal in de praktijk beperkt worden tot het minimum.
De verwachting is dat deze "Intelligente peilgestuurde drainage" positieve neveneffecten zal hebben op het gebied van vermindering zoute kwel, vermindering CO2 uitstoot en gevolgen van hittestress. De nieuwe ontwikkelingen en de praktijkervaringen zullen na het groeiseizoen weer met de agrariërs worden gedeeld binnen de waardevolle samenwerking met Rabobank, onderzoeksbureau Deltares, Teeltadviesbureau TTW uit Oude-Tonge, LTO, provincie Zuid-Holland, Waterschap Hollandse Delta en gemeente Goeree-Overflakkee. Inmiddels zijn er contacten met akkerbouwers uit andere regio's die met veel interesse de ontwikkelingen bij het akkerbouwbedrijf van familie van Rossum op Goeree-Overflakkee volgen.
Joost van Rossum is heel tevreden over het nieuwe systeem van peilgestuurd draineren en de resultaten zijn hoopgevend.
