Rosie Hameeteman: "Dat de digitale fotografie zo'n vlucht zou nemen, hadden we nooit kunnen vermoeden"

3 juli 2019, 13:11

Tekst en foto: Pauline Hof

Hans (1938) en Rosie Hameeteman (1944) kunnen er over meepraten. Jarenlang hadden zij een fotowinkel in de Weststraat in Ouddorp. Hans is door Rosie in de fotografie gerold, want van huis uit was hij melkboer, net als zijn vader en zijn opa. Hij leerde de Duitse Rosie kennen, toen zij in Ouddorp op vakantie was en een ijsje ging eten bij een strandtent. Het was er druk en ze vroeg of ze op een lege stoel bij anderen aan een tafeltje mocht aanschuiven. Het bleken vrienden van Hans. Hij raakte met haar in gesprek toen hij langs het tafeltje liep. Ze bleek met haar ouders op de Prinsenhof te verblijven. "Laat ik daar nu net met mijn melkwagen zijn de volgende dag. Daar stond ze met een kannetje voor drie liter melk. Die avond ben ik op mijn motor naar haar toegegaan om samen een ritje te maken. Dat deden we vervolgens elke avond van haar vakantie." Hans en Rosie trouwden in 1962.

Volcontinu

Rosie werkte in Duitsland bij een drogisterij, die ook een fotografie-afdeling had. Eenmaal in Nederland deed ze de fotovakschool in Den Haag. Deze driejarige opleiding was een zware kluif voor haar, vooral omdat Nederlands niet haar moedertaal was. Ze besloten in 1965 een fotohandel in Ouddorp op te zetten. Met een startkapitaal van 1000 gulden van de vader van Hans gingen ze van start. Aanvankelijk deed Rosie, die door de klanten meestal Roosje genoemd werd, de zaak alleen. In de voorkamer was de studio en in de gang was de winkel, waar ze filmpjes en rolletjes verkochten. Hans was nog een hele periode melkboer, later werkte hij in de volcontinu bij een laboratorium. Hij bepaalde daar het suikergehalte van suikerbieten. Toen het in de zaak drukker en drukker werd, ging Hans ook daar steeds meer werken. Op een gegeven moment werkte hij aan een stuk door, zonder te slapen. Toen gaf hij zijn baan eraan. Het was gewoon te veel, het ging niet meer. Later kwam er ook personeel in de winkels bij.

Fotorolletjes

"We waren altijd druk", vertelt Rosie. "Ik deed veel fotoreportages. Het waren voornamelijk huwelijken en kinderen, die ik op de foto zette. Ik deed dat aan huis, in de studio of op locatie. Het ontwikkelen kostte ook veel tijd. In de donkere kamer had ik verschillende tanks: het ontwikkelbad, het stopbad en de fixeer en als laatste het spoelbad. Die analoge fotografie nam vroeger zoveel meer tijd in beslag, dan de digitale fotografie nu. Nu is het een kwestie van klikken en het loopt automatisch je computer in en met een extra druk op de knop is alles uitgeprint." Het toerisme op het eiland kwam in die periode ook steeds meer op. Het is van levensbelang geweest voor de winkel. Hans: "Er kwam eens een vertegenwoordiger, bij wie ik een enorme hoeveelheid fotorolletjes wilde bestellen. Hij probeerde me uit te leggen dat ik er zoveel echt niet zou verkopen, maar hij had buiten de toeristen gerekend. Wie hier op de camping zat en zijn foto's wilde laten ontwikkelen, kocht vaak meteen een nieuw rolletje voor in de camera. We hadden hier vaak wel honderd rolletjes per dag om te ontwikkelen!" Het is niet meer voor te stellen. Rosie: "Dat ontwikkelen deden we toen al niet meer zelf. Het was te veel. Die gingen naar Steenbergen. Aanvankelijk met de post, later ging dat via een kluis en een ophaaldienst."

Druk

In de jaren '70 was de fotografie in opkomst. "We waren bezig met het verbouwen van de winkel, of met plannen om te verbouwen", vertelt Rosie. Hans: "Dan kwamen er weer camera's bij en projectoren, later film, dia, video en audio. Er waren de pocket- en de Rapidcamera's, de Polaroid en de spiegelreflexcamera's. Het moest allemaal een plek in de winkel krijgen." De ontwikkelingen volgden elkaar op en ze wilden niet achterblijven. In de jaren '80 kwamen er ook nog twee winkels bij; één in Sommelsdijk en één in Renesse en nog een shopje in de 'Massamarkt' in Ouddorp met tijdschriften en fotorolletjes. Eind jaren '80 openden ze ook nog een aparte een-uur-service shop in de Weststraat. Hans en Rosie kregen samen twee zoons, Wilke en Andreas. Het combineren van een gezin met kinderen en de fotowinkels viel soms niet mee. Rosie: "Ik herinner me, dat ik in de donkere kamer bezig was en Wilke met zijn vuistjes op de deur bonkte, terwijl hij 'boze donkere kamer' riep, omdat hij er niet in mocht. We waren de eerste vijftien jaar gewoon zeventig uur in de week bezig, jaar in jaar uit. Als ik er nu wel eens aan terugdenk, vraag je je af hoe je het allemaal gedaan hebt. Ik heb ook de ziekte van Crohn. Ik herinner me wel momenten dat ik zo vreselijk moe was, maar je deed het toch allemaal gewoon."

Risico

Hans, die naast het werk ook tal van bestuursfuncties vervulde, zoals bij het Rode Kruis, de duiven- of de ondernemersvereniging, organiseerde voor de winkel ook busreisjes voor de klanten. Het leverde de winkel veel naamsbekendheid op. "Voor 15 gulden konden mensen intekenen. We gingen bijvoorbeeld een dagje naar Gent of Brugge. We smeerden honderd broodjes voor onderweg en regelden dan 's avonds ook nog een warme maaltijd. AGFA gaf ons camera's mee en iedereen kon foto's maken, die we dan later in de winkel weer ontwikkelden. We gaven dan onderweg ook aanwijzingen, hoe je het best foto's kon maken. Ik herinner me een meneer die de camera omgedraaid had. Toen ik dat zag, had hij al verschillende onscherpe foto's van zijn eigen neus gemaakt. Zonde, want zo'n rapid camera werkte met capsules en je had maar 16 foto's per capsule." Hans lacht: "Hij was de selfies vooruit!" Rosie bekent: "Dat de digitale fotografie zo'n vlucht zou nemen, hadden we nooit kunnen vermoeden. Natuurlijk is het gemakkelijk. Zelf heb ik er nooit echt aan kunnen wennen. Een digitale camera heeft altijd een fractie verschil met wat ik zie. Je moet al knippen, voordat iets gebeurt om het juiste moment te pakken. Dat je nu gewoon digitale foto's wist, maakt dat fotografen veel meer risico durven nemen dan vroeger, toen elke mislukte foto er één was op je rolletje. Dat levert andere plaatjes op. Mensen maken daarom tegenwoordig ook foto's van werkelijk alles. Vroeger was fotograferen iets bijzonders, nu is het dagelijkse kost. Foto's retoucheren was vroeger ook een heel gedoe. Met photoshop in de computer is dat nu zo gemakkelijk. Ik kan het niet: photoshoppen. Ik wil het ook niet. Het is niet echt. Ik houd van echt."

Telefoon

Er zijn veel fotozaken verdwenen in de afgelopen jaren. Alleen van fotografie kunnen winkels tegenwoordig niet meer bestaan. Hans en Rosie zijn in 1998 met de winkel in Ouddorp gestopt. Zoon Wilke heeft met zijn vrouw Janneke de zaak overgenomen. Hans: "Ze drukken nog steeds foto's af, maar de winkel is nu onderdeel van Eurotronics geworden en zij doen daarom veel meer dan alleen fotografie. Je kunt er terecht voor alle consumentenelektronica: van wasmachines, laptops en stofzuigers tot televisies, telefoons en kookplaten." Hans gaat dagelijks nog even naar de winkel om te vragen of hij nog even kan helpen, want helemaal loslaten kan hij het niet. Maar ook als zijn hulp niet nodig is, heeft hij genoeg te doen. Hij verhuurt appartementen aan vakantiegangers en besteedt veel tijd aan de tuin, een groene oase, die er werkelijk prachtig bij ligt. Foto's maken doen ze allebei nog steeds. Het huis staat vol met tientallen fotoalbums en op de zolder van de winkel liggen alle negatieven. Hans: "We zijn veel op reis geweest en we maakten deel uit van een fotoclub. Ik heb laatst Janneke gevraagd of ze even mijn foto's op de computer wilde zetten. Alleen het afgelopen jaar had ik er al 1480. Ik fotografeer van alles: de Ouddorpse toeristendagen, de familie, feestjes, noem maar op." Ook met zijn telefoon kiekt hij vele momenten. Rosie verduidelijkt: "Als je foto's met je telefoon maakt, is het zo leuk, dat je ze dan meteen naar de kinderen kunt appen om ze te laten zien. Maar ik maak geen selfies, hoor!" haast ze zich te zeggen. "Je staat er vaak zo raar op en je neus zit altijd veel te dichtbij!"