Voor u gelezen: Werken op een kasteel in Schotland: Tafeldekken met een meetlat
Het zal je maar gebeuren: je wordt zonder al te veel huishoudelijke ervaring housekeeper op een Schots kasteel waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan.
Onuitgesproken regels bepalen de 'do's' en 'don'ts' van de Britse elite, in dit geval een aristocratisch echtpaar van middelbare leeftijd, dat het kasteel bewoont. De kasteelvrouwe en haar echtgenoot hebben regelmatig hun kinderen en kleinkinderen over de vloer. Cliffrock Castle, een pseudoniem overigens, is het buitenverblijf van de familie die ook een deel van het jaar in Londen verblijft. Josephine woont sinds kort met haar man en twee zoontjes in een kleine cottage op het landgoed van Cliffrock. Ze heeft de baan hard nodig om in het levensonderhoud van haar gezin te kunnen voorzien. Het is in het begin flink doorbijten om zich staande te houden in het reusachtige kasteel met de lange gangen, eindeloze trappen en ontelbare vertrekken. Langzamerhand leert Josephine de weg kennen in het kasteel, evenals de gebruiken van de Britse elite. Ze ervaart dat op haar werkplek de Britse klassen- en standenmaatschappij nog springlevend is. Met humor en leergierigheid weet ze zich via een proeftijd tot 'head housekeeper' en 'personal assistent' op te werken. Samen met de 'factor', een soort rentmeester, moet Josephine zorgen dat op het kasteel alles op rolletjes loopt.
The Butlers Guide
In eerste instantie heeft Josephine geen idee hoe ze haar werk vorm moet geven. Tot ze op één van de stoffige planken van een antieke boekenkast een al even nostalgisch, maar zeer bruikbaar boekwerk tegenkomt: 'The Butlers Guide to Clothes Care, Managing the Table, Running the Home & Other Graces. Ze akkert de bijna honderd jaar oude gids van butler Stanley grondig door en doet een schat aan kennis op. Ze leert hoe je oude houten vloeren schrobt, vervolgens dweilt en droogt. Meter voor meter neemt ze alle kasteelvloeren onder handen. Kleden worden geklopt, zilver gepoetst en kroonluchters gestoft. Het koksechtpaar bereidt intussen de maaltijden voor de familie in de kasteelkeuken waar het enorme AGA fornuis de hele dag brandt.
Zuinig zijn ze ook, op het kasteel. De vervanging van een klein lampje in de bibliotheek wordt zorgvuldig gewikt en gewogen.
De kasteelvrouw houdt gepaste afstand tot Josephine, maar is, als het erop aan komt, ook heel begaan met het wel en wee van haar Hollandse 'housekeeper' met haar gezin. '"You have to keep a proper distance", zegt de kasteelvrouw gedecideerd. "That is what my mother taught me and I stick to it."' (p. 61)
Met humor en vaart beschrijft Josephine haar leven op het kasteel waar altijd iets te regelen, repareren of schoon te maken valt. Het dekken van de adellijke tafel vormt een ware uitdaging voor Josephine. Ook hier brengt 'The Butlers Guide' uitkomst.
Postkantoor als lunchroom
Er ontstaat consternatie als Josephine tijdens een schoonmaakbeurt het antieke bellenbord breekt. Ze geeft de klusjesmannen thee in de keuken van het kasteel, en dat is ongebruikelijk, ontdekt ze al snel. Werkmannen nuttigden onder het bewind van de vorige 'housekeeper' hun thee buiten. En de schilders werden geacht gebruik te maken van een aparte wc.
Diverse authentieke Britse uitdrukkingen passeren de revue en en passant vertelt Josephine leuke anekdotes over het dorpsleven waar ze met haar gezin deel van uitmaakt. De dorpsschool telt 16 leerlingen, waaronder haar twee zoontjes. Het postkantoor fungeert tevens als lunchroom en serveert geweldige warme scones.
Met liefde, humor en oog voor detail geeft de auteur een uniek inkijkje in het bijzondere leven op een Schots kasteel anno nu. Een heerlijk boek om je te verbazen over springlevende tradities, etiquette, adellijke gebruiken en wat dies meer zij. En dat alles tegen het adembenemende decor van de ruige Schotse Hooglanden.
Cliffrock Castle
Werken op een kasteel in Schotland
Josephine Rombouts
2018, Querido
352 blz., € 20,99
ISBN 9789021414683