De kernen op Goeree-Overflakkee (11): Ouddorp: 'Er moet wat overblijven om van te genieten'

OUDDORP – Beeld van vroeger: een melkboer die met melk, karnemelk en karnemelkse pap langs de deur gaat. Hans Hameeteman was zo'n melkboer. Hij had ongeveer honderdvijftig klanten in en rond Ouddorp. "In 1953 kregen we ons eerste autootje, een Burgwardt. Daarvóór hadden we een wagentje met een paard ervoor. Er stonden vier bussen op: melk en een beetje karnemelk."

Door Kees van Rixoort

Hameeteman (80) is geboren en getogen in Ouddorp. Zijn grootvader was rond 1915 begonnen met een melkhandel. Hij had een stuk of wat koeien en bracht de verse melk bij klanten in het dorp. Zijn zoon, de vader van Hans, ging ermee verder – al had hij ook een zaadhandel – en Hans zelf rolde er automatisch in toen hij in 1953 van school kwam. "Het ging goed. Ik was een soort sociaal werker. Hier kreeg je koffie, daar waren ze garnalen aan het pellen… Als er ergens een baby op komst was, was ik de eerste die het wist."

Hans, die ook nog als assistent-koeienwachter in het duingebied had gewerkt, trouwde in 1962 met de uit Duitsland afkomstige Rosie, die een jaar eerder met haar familie op vakantie was in Ouddorp. Ze hadden elkaar voor het eerst gezien in een strandtent.

Klikklak

Dat was het begin van grote veranderingen. Hans ging nog wel door met de melkhandel, maar de nadruk kwam steeds meer te liggen op de fotozaak, die het stel in 1965 was begonnen in de Weststraat. Rosie had in Duitsland een opleiding op het gebied van fotografie en drogisterij gevolgd en ontwikkelde zich in de zaak in Ouddorp algauw tot de spreekwoordelijke vis in het water. De klikklak van Agfa en de Kodak-toestellen verkochten goed. Er kwam een donkere kamer voor het ontwikkelen en afdrukken. En Rosie maakte studio-opnamen en ging regelmatig op pad voor fotoreportages.

Hans stopte met de melk, was nog even verzekeringsagent en vertegenwoordiger in plastic artikelen en werkte enige winters in de suikerfabriek in Puttershoek, maar kwam begin jaren zeventig ook fulltime in de fotowinkel. Op het hoogtepunt waren er ook Hameeteman-zaken in Renesse en Sommelsdijk.

Hans en Rosie, die in het dorp bekendstaat als Roosje, hebben Ouddorp zien veranderen. "Vroeger was het vier, vijf weken druk in de zomer, daarna was het vakantieseizoen voorbij en zag je niemand meer. Nu duurt het veel langer. Verder zijn er veel winkeltjes op het dorp verdwenen. Vroeger hadden veel vrouwen een winkel en deden hun mannen ander werk."

Ze missen de perceeltjes met bloemen, die voorheen zo kenmerkend waren voor het landschap rond Ouddorp, vinden het huidige winkelaanbod wel voldoende en zijn blij met de uitbreiding van het aantal restaurantjes. "Er zijn meer huizen en mensen gekomen, maar als je in het weekend een dokter nodig hebt, moet je helemaal naar Numansdorp. Verder heb je hier alles bij de hand. En bijna iedereen heeft werk. Rapportcijfer? Een acht", zegt Hans. Zijn vrouw geeft hetzelfde cijfer. "Ik voel me hier thuis", zegt ze, "maar het moet hier niet drukker worden. Dat gaat ten koste van de ruimte en de rust."

Kansen genoeg

Een restaurant dat er recent is bijgekomen is bistro en wijnbar Zus aan het Molenblok. De sfeervolle zaak is een initiatief van Vivian Mijnders (30), die vanaf haar vierde in Ouddorp woont en voor het wonen en leven aldaar een 7,5 tot 8 overheeft. "Ouddorp geeft mij altijd een gevoel van thuiskomen en rust. Het is heel vertrouwd. Dat kan een voordeel zijn, maar ook een nadeel, als altijd alles bij hetzelfde blijft. De laatste tijd is er wel vernieuwing. Je ziet het toerisme groeien en de vakantieparken uitbreiden. Het is goed als daarop wordt ingespeeld door ondernemers. Kansen genoeg, ook als het om samenwerking gaat." Er mag nog wel een tandje bij, vindt Vivian, al is het niet de bedoeling dat Ouddorp een tweede Renesse wordt.

Ze heeft het over respect voor het dorp. "Het centrum mag van mij nog bruisender worden, maar we moeten oppassen voor een 24/7-mentaliteit. Die past hier niet. Je moet in Ouddorp plaatsen van rust kunnen blijven vinden. Vernieuwing is goed, maar op een eigen manier, die bij Ouddorp past."

Zelf heeft Vivian haar kans gepakt door samen met haar vader met Zus te beginnen. "Ik richt me in de eerste plaats op de lokale bevolking. De zaak moet een aanvulling zijn, een verbreding van het aanbod voor het hele eiland. Hoe het gaat? Beter dan verwacht." Meer uitgaansgelegenheden voor jonge mensen zijn volgens Vivian niet echt nodig. "In de auto rijd je zo overal naartoe."

Duurzaam samengaan

Liever geen Renesse 2.0. Dat vindt ook Peter Grinwis, voormalig supermarkteigenaar, voormalig wethouder van de gemeente Goedereede, voormalig VVV-voorzitter en tegenwoordig uitbater van De Overkant aan de Dijkstelweg. Hij legt het rapport 'Gebiedsgerichte Aanpak Kop van Goeree 1996-2002' op tafel. "Hierin staat hoe recreatie, natuur en landbouw duurzaam samen kunnen gaan. Het was breed gedragen en het heeft veel vruchten afgeworpen. Het bewijst ook dat je gezamenlijk meer bereikt dan individueel", zegt Peter.

Op een kaart in het rapport wijst hij de zones voor verblijfsrecreatie en natuurontwikkeling en recreatief medegebruik aan. De zones komen vrijwel overeen met de gebieden die Ouddorp Kust Ruimte Rust (OKRR) voor ogen heeft. OKRR is een groep van betrokken Ouddorpers die pleit voor evenwicht tussen recreatieontwikkelingen en het landschap op de Kop van Goeree.

"Mijn boodschap is dat we de verblijfsrecreatie niet verder moeten uitbreiden. Anders creëer je een probleem van de toekomst. Er moet wat overblijven om van te genieten. Offer dat unieke product wat we hier hebben niet op. Houd de leefbaarheid en de aantrekkelijkheid in stand." Dat hier en daar de zone voor natuurontwikkeling en recreatief medegebruik onder druk komt te staan, is voor Grinwis wel duidelijk. Hij wijst op de kaart het gebied nabij de Brouwersdam aan als voorbeeld.

De Kop van Goeree is nog een uniek product. Nog wel. "Het is fantastisch, die mengeling van strandpolders, schurvelingen en duinen. Als je er fietst, kun je je wanen op de steppen van Patagonië. En dan heb ik het nog niet eens over de schone stranden en het winkelbestand. Dat laatste kan trouwens nog wel beter, zeker wat betreft de openingstijden."

Laatste veerpont

Zelf woonde hij in het begin van zijn leven boven een kruideniers- en bloemenwinkel in het hart van het dorp, dicht bij Foto Hameeteman. "Ik ben in 1958 geboren. In mijn jeugd kon je het ontluikende toerisme in Ouddorp zien. Met mijn vader ging ik met onze rijdende winkel langs de campings. In de jaren tachtig kwam het Noordzeepark. Dat kon je merken in de winkel. Als de Duitsers met kerst naar de Ouddorpse kust kwamen ook", herinnert Peter zich. "Vóór doe tijd was het meer besloten. Goeree-Overflakkee was nog echt een eiland. je moest altijd rekening houden met de laatste veerpont."

Dat er meer horeca is gekomen, vindt hij een positieve ontwikkeling. "Horeca brengt levendigheid met zich mee. Er is wel aandacht nodig voor voldoende kwaliteit, vind ik. En er zouden op de hele Kop meer voorzieningen bij moeten komen, elk-weer-voorzieningen bijvoorbeeld. Er zijn pogingen om het culturele aanbod te vergroten. De Overkant doet dat, maar ook strandtheater Houten Kaap. En Middelharnis en Hellevoetsluis zijn natuurlijk niet ver weg."

"Al met al is Ouddorp een goede plek om te wonen." Lachend: "Als ik zou gaan verhuizen, ga ik naar Schouwen-Duiveland, maar ik ga niet verhuizen." Zijn rapportcijfer is een 8. "Wat er beter moet? Proberen binnen je eigen verantwoordelijkheid vijf tot tien jaar vooruit kijken. Wat nu goed is moet goed blijven. Spreek met elkaar af om het hier toekomstbestendig te houden."

Ouddorp, feiten

Aantal inwoners: per 1 januari 2018: 5.897

Voorzieningen:
Multifunctioneel centrum
Supermarkten
Slager
Bakker
Drogist
Slijterij
Bloemisten
Warenhuis
Interieurzaken
Kledingzaken
Boekwinkels
Fotozaak
Schoenenzaak
Speelgoedzaak
Viswinkel
Bouwmarkt
Horeca
Twee basisscholen
Openbare bibliotheek/museum
Huisartsenpraktijk
Apotheek
Tandartspraktijk
Dierenartsenpraktijk
Fysiotherapie
Zes kerken: hervormd, hersteld hervormd, rooms-katholiek, gereformeerde gemeente, gereformeerd, doopsgezind.