Week tegen Eenzaamheid
"Verbondenheid is cruciaal"
GOEREE-OVERFLAKKEE - Van 1 tot 8 oktober is de Week tegen Eenzaamheid. Op verschillende manieren wordt er deze week aandacht gevraagd voor eenzaamheid. Ook - of vooral - in deze moderne tijd is eenzaamheid een probleem, maar je kunt wel voorkomen dat het erger wordt. Stichting ZIJN vraagt hiervoor de aandacht.
Door Adri van der Laan
Annemarie Hogenbirk en Jacqueline Tanis, adviseurs welzijn bij Stichting ZIJN, vertellen dat de bestrijding van eenzaamheid bij hun organisatie hoog in het vaandel staat. Men denkt dat eenzaamheid vooral bij ouderen voorkomt, maar ook veel jongeren hebben met eenzaamheid te maken. Goed om te weten is dat eenzaamheid de afgelopen jaren niet is toegenomen en dat eenzaamheid niets met leeftijd te maken heeft.
Effect op gezondheid
Onderzoek heeft uitgewezen dat eenzaamheid er toe leidt dat mensen ziek kunnen worden. Hoewel de sociale controle, de kleinschaligheid van de dorpen op het eiland ertoe heeft geleid dat chronische eenzaamheid minder voorkomt dan in stedelijke gebieden, heeft men ook op het eiland te maken met mensen die gebukt gaan onder eenzaamheid. Daarom is Stichting ZIJN de initiatiefnemer van verschillende activiteiten om mensen met elkaar in contact te brengen. Volgens de beide adviseurs van ZIJN kent ieder mens perioden van eenzaamheid. "Eenzaamheid is niet een knop die aan of uit staat, maar zie het als een schuifje. Het ene moment kan iemand zich meer alleen voelen dan het andere. Eenzaamheid is te vergelijken met honger of dorst: iedereen kent het, maar het is lang niet altijd een ernstig probleem". Chronische eenzaamheid kan het best omschreven worden als een structureel gebrek aan zinvolle contacten. Je voelt je niet meer verbonden met mensen om je heen. En dit heeft negatieve gevolgen voor het lichamelijk en geestelijk welbevinden.
Eenzaamheid bij ouderen is vooral het gevolg van het gebrek aan zingeving in het leven. Ouderen willen gezien worden, er toe doen, maar dat lukt niet altijd meer. De rol die mensen in hun leven hadden (hun baan, de zorg voor kinderen of hun partner) kan weggevallen zijn, waardoor mensen ook hun zingeving kwijt zijn. Hierbij komt ook nog dat de maatschappij in de afgelopen jaren steeds individualistischer is geworden. Kinderen wonen verder bij hun ouders vandaan én het leven in deze tijd draagt bij aan het eenzaam worden van ouderen.
Taboe
Annemarie en Jacqueline weten uit ervaring dat er op eenzaamheid een taboe ligt. "Men belt niet zo vlug naar een hulpverlener of naar ons met de vraag over wat er aan hun eenzaamheid kan worden gedaan, want men heeft toch een zekere trots".
De welzijnsadviseur heeft vooral contacten met ouderen en daarom richten hun gesprekken en activiteiten zich met name op het voorkomen of verminderen van eenzaamheid bij senioren.
Doordat de mensen steeds ouder worden, wordt de mobiliteit van mensen veel minder. Contacten van vroeger vallen weg of zijn niet meer te bereiken. Daarom organiseert Stichting ZIJN in zoveel mogelijk kernen van het eiland activiteiten, waar volop gelegenheid is voor senioren om elkaar te ontmoeten. Soms lukt het om mensen als vrijwilliger in te zetten, waardoor ze zinvol bezig zijn. "Hoewel niet iedereen evenveel behoefte heeft aan contacten, blijven de mensen toch sociale wezens". Ondanks dat er veel activiteiten voor de doelgroep worden georganiseerd, blijft toch staan dat de mensen 's avonds als ze thuiskomen weer alleen zijn. En daar moet men mee om weten te gaan.
De beide adviseurs geven aan dat een oplossing voor het probleem niet zo gemakkelijk te vinden is, omdat het complex is. "Eigenlijk heeft ieder mens regelmatig een goed gesprek nodig met een ander, waarbij er naar elkaar geluisterd wordt en men daardoor aandacht aan de ander geeft, want die aandacht kan levensreddend zijn". Stichting ZIJN zet graag in op preventie van eenzaamheid door te ondersteunen in het versterken van veerkracht en het aangaan en onderhouden van zinvolle contacten en bij het vinden van een betekenisvolle daginvulling.
Het is hard nodig dat het onderwerp 'eenzaamheid' steeds weer opnieuw bespreekbaar wordt gemaakt en daar kan de Week tegen Eenzaamheid een goede aanleiding toe zijn.