Afbeelding
Foto:

'De bijenhouder van Aleppo' geeft een stem en gezicht aan Syrische vluchtelingen

Imker Nuri vlucht met Afra uit Aleppo. Hier leidden ze aanvankelijk een vredig bestaan, omringd door familie en vrienden. De grote passie van Nuri is zijn bloeiende imkerij. Samen met zijn oom Mustafa drijft hij een handel in honing en aanverwante producten. Afra is kunstenares en samen zijn ze gelukkig met hun zoontje Sami. Tot de oorlog uitbreekt. De eerste klap die het gezin krijgt te verduren is de verwoesting van de bijenvolken. Een groot verlies voor Nuri, die een diepe liefde koestert voor zijn bijen.

De verschrikkingen van de oorlog in de vorm van gewelddadigheden, honger en ontberingen volgen elkaar steeds sneller op. Maar de grootste klap moet nog komen: het stel krijgt een immens verlies te verwerken als hun zoontje Sami om het leven komt tijdens een bomaanslag. Afra verliest haar gezichtsvermogen tijdens deze aanslag. Als Nuri bedreigd wordt met de dood, rest het stel niets anders dan te vluchten. Een levensgevaarlijke reis wacht. Via Turkije en Griekenland hopen ze hun eindbestemming Groot-Brittannië te bereiken. Hier wacht Mustafa, die inmiddels opnieuw is begonnen met het houden van bijen, op hen.

De berichten die Mustafa hen via e-mail stuurt, geven hoop en moed om door te gaan, ondanks de verschrikkingen die ze op de vlucht meemaken. Met behulp van mensensmokkelaars en via vluchtelingenkampen gaat het voorwaarts en bereiken ze uiteindelijk Groot-Brittannië.

Niet verdwalen in duisternis

Het levensverhaal van Nuri ontvouwt zich met behulp van flashbacks. Het wordt duidelijk wat het betekent vluchteling te zijn en alles achter te moeten laten. In de gedaanten van Nuri en Afra weerspiegelt zich het onnoemelijke leed dat de inwoners van Syrië de afgelopen jaren heeft getroffen. Beiden gaan op hun eigen manier om met de trauma's van de oorlog. Ondanks dat weten deze twee verwonde mensen elkaar vast te houden in de liefde die hun ooit samenbracht.

Ooit was Nuri de gedroomde opvolger van zijn vader, die een stoffenhandel dreef. Toch kiest hij voor een bestaan waarvan hij al droomde als kind: altijd buiten zijn, de zon op je huid voelen en het geluid van zoemende bijen om je heen. Ook als volwassene blijft Nuri, ondanks alle verschrikkingen, dromen. Van hoop op een betere toekomst en vrede. En hij weet: waar bijen zijn, is hoop op nieuw leven. "Even later sta ik op een afstandje naar hen te kijken, bij de tuindeuren, en denk aan het jongetje dat nooit heeft bestaan, maar dat het peilloze gat heeft opgevuld dat Sami achterliet. Soms doen wij mensen dat – een illusie scheppen die zo krachtig is, dat we niet verdwalen in de duisternis. 'Op een dag…'hoor ik Mustafa zeggen, 'op een dag gaan we terug naar Aleppo, en dan herbouwen we de bijenstallen en wekken we de bijen weer tot leven.' (p.328) Een prachtig geschreven boek, dat nog lang stof tot nadenken geeft.

De auteur werkte een aantal jaren als vrijwilliger in een vluchtelingenkamp in Athene.