Freddy Muller is… Awraham Meijers
MELISSANT – Met de vraag 'Wie is Freddy Muller?' lokte Stichting WO2GO een groot aantal mensen naar verenigingsgebouw De Poort in Melissant. Zó veel mensen wilden het antwoord op die vraag weten – en de laatste filmavond van het winterseizoen meemaken – dat de stichting tientallen geïnteresseerden moest teleurstellen toen ze een plaats reserveerden: De Poort is vol. Zij krijgen wellicht een nieuwe kans als Gerrit Jan ten Voorde zijn verhaal nog een keer wil vertellen. Het antwoord op de vraag zal dan hetzelfde zijn: Awraham Meijers. Maar of deze overlevende van de Tweede Wereldoorlog ook dan vanuit Amsterdam naar Goeree-Overflakkee komt…
Door Kees van Rixoort
Ten Voorde had een indrukwekkend verhaal te vertellen. Een verhaal over zijn familie, dat hij de afgelopen jaren stukje bij beetje heeft weten te ontrafelen. Zijn vader, bijna 90 jaar en in De Poort aanwezig om de lezing van Gerrit Jan bij te wonen, was een zoon van verzetsstrijders, die in hun woning in Hengelo onderdak gaven aan Joden en andere onderduikers.
Nota bene op 6 juni 1944, D-Day, leidde verraad ertoe dat hij in Scheveningen vast kwam te zitten. Later verkaste hij naar Kamp Vught en uiteindelijk zou hij aan zijn eind komen in Duitsland. In een massagraf in Bergen-Belsen.
Zijn zoon, de vader van Gerrit Jan, weigerde na de oorlog om naar Nederlands-Indië te gaan. Hij had zijn vader immers beloofd om voor zijn moeder en zus te zorgen en hen niet in de steek te laten. Dienst weigeren was iets bijzonders, met de gevangenis als straf. Gelukkig verleende koningin Wilhelmina gratie.
Oostfront
Hij trouwde met een Duits meisje dat eveneens een bijzonder verhaal had. Haar vader vocht in het leger van Hitler. Vier jaar lang was hij aan het Oostfront om te strijden tegen de Russen. Op de vlucht voor Rusland, dat de Duitsers steeds verder terugdrong, kwam zijn dochter, die een geallieerd bombardement op Braunschweig overleefde, in Nederland terecht, waar ze haar latere echtgenoot ontmoette. "Ik heb mijn leven te danken aan de Tweede Wereldoorlog", zei Gerrit Jan ten Voorde.
Over de oorlog zweeg de Duitse familie altijd. Pas na de dood van de ex-soldaat in 1984 kwam er, tijdens het opruimen van het huis, meer helderheid. Tussen de spullen zaten medailles en oorkondes uit de tijd van nazi-Duitsland.
Terug naar het onderduikadres van opa en oma in Hengelo. Hier was ook enige tijd het echtpaar Meijers verborgen. Kinderen waren er niet, was altijd de gedachte, maar Gerrit Jan ten Voorde wist via internet en Facebook te achterhalen dat er wel degelijk een zoon was. Die was ondergebracht bij een dominee in Nijverdal. De dominee heette Muller en zijn 'zoon' ging tijdelijk door het leven als Freddy. Freddy Muller dus.
Maar hij was Awraham Meijers, de zoon van het echtpaar dat was ondergedoken in Hengelo en dat na de oorlog zijn echte ouders bleek te zijn. In Melissant vertelde hij, na het slot van het boeiende relaas van Ten Voorde, dat zijn buurjongetje in Nijverdal ook een Joodse onderduiker was: Ed van Thijn, de latere burgemeester van Amsterdam. Ook vertelde hij dat heel veel van zijn familieleden de Tweede Wereldoorlog niet hebben overleefd. "Moeilijk, mijn oorlog begon na de oorlog."
Yad Vashem
Voor de hulp aan Joodse onderduikers in de Tweede Wereldoorlog hebben de grootouders van Gerrit Jan ten Voorde onlangs postuum een Yad Vashem-onderscheiding toegekend gekregen. Het is de bedoeling dat het uitreiken van deze onderscheiding later dit jaar, waarschijnlijk in juni, zal plaatsvinden op Goeree-Overflakkee.