Raad en Daad

Leidingen ontdooien

Weet u waar je het apparaat kunt kopen waarmee je bevroren leidingen kunt ontdooien. Ik heb loodgieters zo'n apparaat zien gebruiken.

Het door u bedoelde apparaat dat door vakmensen wordt gebruikt is voor doe-het-zelvers niet zo geschikt. In de eerste plaats is het een behoorlijk duur apparaat, u moet daarbij aan enige honderden euro's denken. In de tweede plaats is het behoorlijk zwaar. Bruikbare eenvoudige alternatieven zijn: een haarföhn, een elektrische verfstripper of een zgn. hobbybrander (hierbij wel oppassen voor brand!).

De tienden

In brieven van voor de oorlog las ik dat iemand met een arm vol elzentakken langs de gebonden korenschoven en op elke tiende schoof een tak stak. Waar ging het geld van dat tiendrecht neer toe?

Op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden heeft dat tiendrecht tot in de oorlogsjaren standgehouden. Die 'tienden' waren een pacht die in natura en niet in geld moest worden betaald. Of een 'stuuk' (tegen elkaar geplaatste schoven) nu uit 10 of uit 12 gebonden schoven bestond hing af van de soort koren en het plaatselijk gebruik, maar in dit geval was elke tiende stuuk toch prijs. De bode die de pacht kwam incasseren, had elzentakken bij zich omdat die broos zijn en het gemakkelijkst te plukken. Er zijn boeken vol over geschreven en u kunt hierin dan lezen dat het verzet tegen deze vorm van pacht innen groot was. Uiteindelijk werd steeds vaker omgerekend wat een tiende van de totale oogst waard was, want de achtergrond was natuurlijk dat de verpachter liever contant geld zag dan een aantal schoven die hij dan zelf eerst naar huis moest halen, (laten) uitdorsen en het graan voordelig(er) moest zien te verkopen. In 1872 werden de tienden bij de wet afkoopbaar gesteld, zodat een landeigenaar wel voor 10% van het gewas mocht verhuren, maar er waren kerkelijke en andere overerfde landerijen waarvan beschreven stond dat zij nooit anders dan voor de tienden konden worden verpacht. Vrijwillige afkoopbaarstelling leidde niet tot het gewenste doel. Vandaar dat in 1907 een tweede wet volgde die de afloopprocedure vaststelde. Het Rijk waarborgde alles via een Tiendfonds en pas in 1941 ging dit over naar 's Rijks Schatkist. Zo zijn de tienden in de oorlog uitgestorven.

Duitse Rubens?

Ik dacht dat Rubens een Nederlandse schilder was, meer nu zag ik dat hij in Duitsland geboren is, en in België en Italië woonde.

De schilder Petrus Paulus Rubens was de zoon van een Antwerpse advocaat die i.v.m. zijn protestants geloof uitweek naar Siegen (in het zelfstandige graafschap Nassau). De daar geboren zoons kwamen na vaders dood (in 1587) met hun moeder naar Antwerpen in de Zuidelijke Nederlanden. België ontstond pas na de opstand van 1830 tegen koning Willem I. In Italië schilderde Rubens tijdelijk tussen 1600 en 1608. Later vervulde hij diplomatieke opdrachten voor Albrecht en Isabella van Spanje en kon hij de vrede van Munster voorbereiden. Hij stierf in 1640 te Antwerpen, dus u mag hem toch gerust een Nederlandse meester noemen.

Gebruik koelkast

Kan ik een koel/vrieskast na plaatsing direct aansluiten of moet ik daar enige tijd mee wachten? Kan zo'n kast enige jaren ongebruikt blijven staan?

Door het vervoer is de vloeistof in beweging gekomen, het is daarom beter dat u 24 uur wacht met het in gebruik nemen van de koelkast. Het is niet direct schadelijk als de koelkast een lange tijd niet gebruikt wordt, maar rust roest. Het is daarom beter om de kast af en toe een korte tijd te laten werken.