'De techniek van een molen is zó mooi'
Een spreekwoordelijke tik van de molen is mooi meegenomen als je molenmaker bent. Dan voer je je beroep uit met passie. En dat is bij de 37-jarige inwoner van Melissant zeker het geval. Na zijn timmeropleiding bij Van Huizen in Goedereede, ging Grinwis direct werken bij een grote molenmakerij: Verbij in Hoogmade.
Daar leerde hij het vak. "Een opleiding tot molenmaker is er niet, je leert het in de praktijk. Het moet wel deels in je zitten: gevoel voor oude dingen. Dit is wel iets meer dan alleen timmeren. IJzerwerk, kleinschalig smeedwerk, hoort er ook bij. En je moet ook kunnen metselen en schilderen. Je bent op een ambachtelijke manier bezig. Ik moet er niet aan denken dat ik de hele dag kozijntjes voor de nieuwbouw aan het maken ben…"
Zonder tekening
Wat het vak van molenmaker ook bijzonder maakt, is dat je zonder tekening werkt. "Elk raampje is weer anders. Je werkt veel meer op gevoel en op het zicht. Geen één molen is hetzelfde. De enige overeenkomst is dat er vier wieken aan zitten."
De gereedschappen – het zijn er nogal wat – leren beheersen, leerde Jan Grinwis bij Verbij. En bij molenaar Krijn van Koppen van De Zwaan, met wie hij miniatuurmolens maakte. Op De Zwaan, een van de mooiste molens op Goeree-Overflakkee, is de molenmaker ook vrijwillig molenaar. Ongeveer eens in de veertien dagen laat hij de wieken draaien.
Hoogmade is een eind rijden, daarom zocht Grinwis het op een gegeven moment wat dichter bij huis. Zo kwam hij bij molenmakerij Herrewijnen in Spijkenisse terecht. In 2017 is hij, samen met zijn vrouw Jolieke, eigenaar geworden van dit bedrijf. Volgend jaar hopen ze de molenmakerij te verplaatsen naar het bedrijventerrein in Stellendam, waarmee Goeree-Overflakkee weer een bijzonder bedrijf rijker zal zijn.
De molenmakerij van Jan Grinwis onderhoudt veertig, vijfenveertig molens. Die zijn te vinden op Goeree-Overflakkee, Voorne-Putten en Schouwen-Duiveland, met geografische uitschieters richting Monster, Den Hout (bij Waalwijk) en 's-Heer Arendskerke. "Onderhoudswerk, groot en klein", omschrijft de molenmaker zijn werkzaamheden. "In Goedereede ben ik in de weer met rotte balken, in Herkingen moest ik een kitnaadje vervangen en in Stellendam de onderdorpel van een deur. In Dirksland hebben we een renovatie van de balie en de kap achter de rug en bij de molen in Brouwershaven zijn net de potroeden eruit gelicht."
Werktuig
De molenmaker is de tik van de molen, die hij vijfentwintig jaar geleden opliep, nog lang niet kwijt. "De techniek van zo'n molen is zó ontzettend mooi", zegt hij. "We vergeten het weleens, maar een molen is een werktuig. Fantastisch hoe dat functioneert. Als zo'n molen lekker is opgeknapt, ja, daar kan ik echt van genieten."
