Marlies Mulder
Marlies Mulder Foto: Hannah Anthonysz

'Er moet een gezonde mix zijn van hoog- en laaggeschoolden'

Via Smart Water willen de FOGO, de gemeente Goeree-Overflakkee, de provincie Zuid-Holland en Rabobank Het Haringvliet tot 2025 ongeveer 1600 nieuwe banen genereren op Goeree-Overflakkee, waarvan 30 procent hoogwaardig. Mike Dreisch, dagelijks bestuurslid van de FOGO, en Marlies Mulder, als verbinder op Goeree-Overflakkee nauw betrokken bij de FOGO, vertellen over het hoe en waarom van Smart Water.

Hoe zou u de arbeidsmarkt op Goeree-Overflakkee willen kenschetsen?

"Er zijn (te) veel secundaire banen ten opzichte van primaire banen. De secundaire banen zijn meestal laaggeschoold, vereisen relatief weinig training en kunnen relatief snel tijdens het werk worden geleerd. Er zijn weinig obstakels om te wisselen van baan in de secundaire sector. Omdat de banen onaantrekkelijk zijn, is er weinig reden om te blijven. Het verloop in de secundaire sector is hoog met werknemers die naar andere banen of werkgevers gaan. De lonen zijn laag en de algemene voorwaarden zijn minder goed."

Wat is goed en wat zou er moeten veranderen?

"Het Smart Water-initiatief is goed. Smart Water gaat de focus leggen op het creëren van MEER primaire banen (of hoger opgeleid). De primaire sector bevat doorgaans hogere functies, functies met een hogere status en beter betaalde banen, bij werkgevers die de beste algemene voorwaarden bieden. De primaire werknemers proberen zich aan hun werkgever te bewijzen door het tonen van hun vaardigheden en competenties, zoals programmeren en projectmanagement."

Waarom is dat zo belangrijk?
"Te veel laaggeschoolde banen in de lokale markt is de doodsteek voor welvaart op de lange termijn. Er moet een gezonde mix van hoog en laag zijn."

Zijn er kansen om de arbeidsmarkt te beïnvloeden?
"Jazeker. Het stimuleren van de groei en innovatie bij lokale ondernemingen. Hierdoor gaat de vraag naar hoger opgeleide mensen omhoog en stimuleer je de bevolkingsgroei. Precies daarom is Smart Water bedacht."

Is dit kansrijk?
"Super kansrijk. De groeipotentie van ondernemers op Goeree-Overflakkee is gigantisch. Wij zijn behoorlijk ondernemend als eilanders en hebben de behoefte om sneller te groeien. Wij zijn alleen op zoek naar de juiste stimulans en middelen om dat te kunnen realiseren. Smart Water realiseert een gezonde businessomgeving waar dat allemaal mogelijk is."

Is er al iets zichtbaar op de arbeidsmarkt als gevolg van Smart Water?
"Ja. Door het pilotproject 'Kinderen leren programmeren' beseffen onderwijs, bedrijven, kinderen en ouders hoe belangrijk het is om de Smart van Smart Water te stimuleren. Wij zijn nu al aan het voorbereiden op een pool van hoger opgeleide lokale mensen."

Welke rol speelt de FOGO in dit geheel?
"Vanuit ondernemersperspectief initieert de FOGO programma's zoals Smart Water. De FOGO, in samenwerking met het onderwijs en de overheid, gaat ervoor zorgen dat een geavanceerde en professionele businessomgeving op Goeree-Overflakkee aanwezig is, zodat wij een duurzame welvaart tegemoet kunnen zien."

<kader>

Aanhaken bij de koploper

Rabobank Het Haringvliet is nauw betrokken bij Smart Water. Jan Verhage van de bank: "Juist in de sectoren waarop Smart Water zich richt, is er heel veel vraag naar personeel. Elke ondernemer, groot of klein, heeft kansen. Ik zeg: alle ingrediënten zijn er, bak er samen een taart van."

Samen, dat zijn de ondernemers en de gemeente. "De gemeente Goeree-Overflakkee staat goed in de picture. Bedrijven zouden daarbij moeten aanhaken. Het is net als bij het wielrennen: als er op kop goed wordt gefietst, gaat de gemiddelde snelheid van het peloton omhoog. Maar kijk ook af en toe achterom om te kijken wie er allemaal meerijden."

Het gebeurt al, betoogt Verhage. Bijvoorbeeld in de recreatiesector en bij de verduurzaming van woningen. "Maar de focus op elkaar zou nog beter kunnen." Om in wielertermen te blijven: er kan een tandje bij.

Volgens Verhage zijn er genoeg mogelijkheden om talentvol personeel te verleiden naar Goeree-Overflakkee te komen, ook in tijden dat het aantal werkzoekenden daalt en bijvoorbeeld veel mkb'ers en ondernemers in de detailhandel, horeca en recreatie een enorm tekort op de arbeidsmarkt ervaren. "Voorzieningen moeten goed zijn. Die vormen een trekpaard om verder te komen. Zorg voor variabele werktijden, thuiswerkplekken, een telefoon, een iPad, een laptop of misschien wel een auto. Koop woningen voor werknemers. Dat deden Philips en Van Nelle ook. Een buddy is goed voor nieuwkomers, dan leren ze de 'taal van hier' te spreken. En zorg dat je als bedrijf en branche goed te vinden bent op internet. Maar zet er ook een telefoonnummer bij, zodat ze je kunnen bellen." Ondernemers zouden er voorts goed aan doen goede zzp'ers aan zich te binden.

Tekst: Kees van Rixoort

Fotografie: FOGO en Rabobank Het Haringvliet

Mike Dreisch
Jan Verhage