"Je zult hier burgemeester mogen zijn"
Door Jaap Ruizeveld
"De verbinding ligt direct al op de Brouwersdam waar jaarlijks het Concert at Sea wordt georganiseerd", zegt Gerard Rabelink. "Ook hier zie je duidelijke afspraken. Er is voortdurend constructief overleg. Andere voorbeelden hier aan toevoegend zijn de gemeenschappelijke inzet voor een veiliger N59 met een betere doorstroming, de ontwikkelingen rond het Grevelingenmeer; de doorlaat in de Brouwersdam en als het lukt gelijktijdig daarin de getijdencentrale. We zitten samen in het P 10 - overleg met de grootste plattelandsgemeenten in het land. En hebben beiden een zeer zware windopgave - met verstrekkende gevolgen - voor de kiezen gekregen.
Trots
"Ja, ik ben heel trots op Schouwen-Duiveland" zegt Rabelink." Op bijeenkomsten wil ik bij het voorstellen graag de laatste in de rij zijn. Collega's hoor je dan zeggen dat zij de mooiste gemeente vertegenwoordigen. Dan zeg ik: Jullie mogen niet jokken. Schouwen-Duiveland is de mooiste eilandgemeente. Met prachtige historische steden Zierikzee en Brouwershaven. Met zeven jachthavens, brede stranden en onder andere het mooiste bosgebied van Zeeland". Ada Grootenboer zet daar direct 'haar pion' tegenover: "Ook ik ben super trots. Als ik vanuit de Randstad het eiland oprijd dan denk ik altijd 'Je zult hier burgemeester mogen zijn'. Zo mooi is Goeree-Overflakkee. Kijk naar de diversiteit. Zichtbaar bij onze inwoners, in de dorpen, in de natuur". Schouwen-Duiveland en Goeree-Overflakkee vormen de groene oase in de zuidwestelijke delta, voegt Rabelink er aan toe. Superlatieven van 'eerste burgers' die zoals in de eilandcultuur dan speels wordt gezegd 'overkanters' zijn. Beiden komend uit West-Brabant.
Bewonerscontacten
De burgemeesters hebben een inhoudsvolle portefeuille met veel beleidsvelden en taken. Met daarin centraal Openbare orde, integraal Veiligheidsbeleid en Handhaving. Zijn voorzitter van het dagelijks bestuur (het college van B. en W) en van de gemeenteraad. Behartigen belangen en onderhouden contacten op het gebied van regionale- en bestuurlijke samenwerking. Is er dan nog ruimte voor contacten met de eilandbewoners. Het antwoord laat aan duidelijkheid niets te wensen over. "Ik beschouw het contact met de inwoners als het belangrijkste", geeft Gerard Rabelink aan. Bij feestelijke omstandigheden, maar ook bij droevige aspecten: Het overlijden van een kind of bij een verkeersongeluk. Met mensen op straat praten. Als er iets gebeurd is. Of gewoon over wat hen bezighoudt. Als burgemeester ben je de spin in het web in de contacten op je eiland.
Eilanditeit
Ada Grootenboer vertolkt haar insteek: "Die contacten zijn niet alleen heel belangrijk, ik vind ze ook heel leuk en investeer graag daarin. Het is de taak van een burgemeester om juist die verbinding te leggen. Tussen bestuur en de mensen waarvoor je je inzet. Bij bezoeken krijg je gelegenheid de mensen beter te leren kennen. Hun verhalen te horen. Het biedt anderzijds de mogelijkheid aan hen te vertellen wat het gemeentebestuur doet. 'Eilanditeit', het doet iets met de inwoners. Na de herindeling zie je dat juist het eilandgevoel een bindende factor is. De dorpen zijn divers. Niet met elkaar te vergelijken. Toch hebben ze allemaal iets met het eiland. Ik leer veel van de bezoeken. Hoor ouderen vertellen hoe het vroeger was. Je ontmoet ook de kinderen en wat mij opvalt is dan dat ook daar die gebondenheid aan het eiland tot uiting komt". Gerard Rabelink bevestigt het.
Kinderburgemeester
Niet alles is gelijk. Zo kent Schouwen-Duiveland een kinderburgemeester. Begeleid door twee raadsleden. Gerard Rabelink koestert dat optreden. "Ja, ik spreek hem of haar, het wisselt jaarlijks, aan met "waarde collega". Hij of zij gaat mee naar activiteiten en gebeurtenissen. Een leuk voorbeeld? Onlangs bracht het Koninklijk paar een werkbezoek aan Schouwen-Duiveland. Dan is de kinderburgemeester daarbij. De kers op de taart natuurlijk. De kinderburgemeester spreekt namens alle kinderen." Ada Grootenboer haakt in. "Op Goeree-Overflakkee is hierover ook gesproken. De raad vond het onderwerp inhoudelijk te beperkt. Participatie van jeugd is heel belangrijk maar men wil het breder bekijken. Als burgemeester leg ik graag contacten met de jeugd. Evenals op Schouwen-Duiveland zijn er bij ons schoolbezoeken, komen leerlingen naar de gemeente. Er wordt verteld wat het gemeentebestuur doet. Grappig detail, de ambtsketen blijkt een magisch fenomeen."
Samen optrekken
Dat gebeurt bij diverse projecten. Voor de N59. Inzet om daar een veiliger route te kunnen realiseren. Met minder ongelukken en minder slachtoffers. Het is daarnaast in het belang van beide eilanden en van de Randstad dat wij ook de doorstroming daar verbeteren. Juist in het licht van de economische ontwikkeling is dat een prioriteit. We gaan voor 2 x 2 banen. Er wordt gewerkt aan een bestuursovereenkomst. Welke maatregelen zijn uiteindelijk haalbaar? De ruimte is er. Laten we niet langer wachten. (Kort na dit interview brachten Rijkswaterstaat, de provincies Zuid-Holland en Zeeland en de gemeenten Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland een gezamenlijk persbericht uit waarin werd gemeld dat de eerste concrete maatregelen zijn uitgewerkt om de verkeersveiligheid en de doorstroming op de N 59 te verbeteren en de weg duurzamer te maken. Zo wordt onderzoek gedaan naar het scheiden van de rijbanen op het traject Hellegatsplein - Schaapsweg met een geleiderail en naar het aanpassen van de kruising N 59 - Schaapsweg. Ook nodigen de samenwerkende overheden weggebruikers uit om mee te denken over een betere verkeersdoorstroming op het Hellegatsplein).
Projecten
Andere items waar beide eilandgemeenten met elkaar over nadenken zijn: Kwaliteitsverbetering Grevelingenmeer, doorlaat in de Brouwersdam en de getijdencentrale. Zo zie je dat de eenduidigheid er van afdruipt geeft Rabelink aan. Ada Grootenboer stelt: "Het zou een gemiste kans zijn als beide duurzaamheidsprojecten niet gelijktijdig (planning 2024) worden gerealiseerd. We kijken daarbij niet alleen naar Rijk en provincie maar ook naar Europa voor dit unieke project. We trekken samen op." Wat misschien helpt bij de besluitvorming is, zo stellen de burgemeesters optimistisch, de toezegging van de Koning dat hij, in het kader van watermanagement, dan graag de openingshandeling van de getijdencentrale verricht.
Aandachtspunten
Niet alles kan aan de orde komen. Enkele brede portefeuille- overstijgende punten. Na de herindeling (2013) slaagde Goeree-Overflakkee er in, met forse bezuinigingen, een begrotingstekort van 13 miljoen euro om te buigen naar een sluitende meerjarenbegroting vanaf 2020. Ook Schouwen-Duiveland (vanaf 1997) werkte toe naar een positief saldo. Altijd blijven opletten. De raden zijn de baas om de vinger aan de pols te houden. Er gebeurt veel op Schouwen-Duiveland en op Goeree-Overflakkee. "Bij de bezuinigingen heeft onze raad er nog 1 miljoen extra structureel aan toegevoegd om nieuw beleid mogelijk te maken", geeft Ada Grootenboer aan. Het is altijd zoeken naar een evenwicht.
Van krimp naar groei
Verheugend is dat het gelukt is om een dreigende krimpregio om te buigen naar groei op Goeree-Overflakkee. We hebben daar sterk op ingezet. Met eilandmarketing. Profiel Energy-Island. Extra bouwprogramma's. Het is op Goeree-Overflakkee goed wonen, net onder de Randstad. Vanaf 2015 is de lijn positief omgebogen. Het inwonertal is met dertienhonderd gegroeid. Op korte termijn wordt verwacht Goeree-Overflakkee 50.000 inwoners telt. "Dat is wel een flink verschil met Schouwen-Duiveland", zegt Rabelink. "Wij groeien niet. Wij zitten wellicht te ver van de Randstad af om een dergelijke groei te kunnen realiseren. Ons inwonertal ligt ook lager."
Handhaven
Ander punt: de politie. Afgesproken is om in de toeristische zomermaanden op en rond de Brouwersdam en Renesse / Ouddorp menskracht en een voertuig gezamenlijk in te zetten. Het is dit jaar al ingevoerd en is prima bevallen. Dat heeft mooie resultaten opgeleverd. Ook de samenwerking van BOA's in elkaars gebied dient te worden genoemd. "Op het vlak van handhaving hebben wij op Schouwen-Duiveland forse professionele stappen gezet" zegt Rabelink. "Wij zijn een voorbeeld in Zeeland. Samenwerking met Goeree-Overflakkee heeft prioriteit." "Wij pakken op onze manier dit onderwerp ook stevig aan" stelt Ada Grootenboer.
RTM-tramlijn
Een uniek RTM-trammuseum in Ouddorp met spoor over de Brouwersdam. Een topattractie. Met nog ongeveer 700 meter te gaan tot een eindstation in Scharendijke op Schouwen-Duiveland. Uniek in Nederland. Burgemeester Rabelink zegt op persoonlijke titel: "Ik onderschrijf dat het mooi zou zijn als de twee eilanden via deze tramlijn met elkaar verbonden zouden kunnen worden. Het geeft een meerwaarde in ons gemeenschappelijk gebied. Voor die laatste paar honderd meter spooraanleg moet uiteraard wel draagvlak en financiële support zijn. Het is bekend dat de stichting RTM realisering van de verbinding als haar grote wens heeft. Hier geldt dat de raad van Schouwen-Duiveland veel prioriteiten kent die men in de dorpen wil realiseren. Als men genoemd punt belangrijk vindt dan komt het aan de orde. Ik ben overigens - mede naar aanleiding van de vragen in dit gesprek en de RTM-wens - bereid om het onderwerp in het college te brengen en de mogelijkheden te bespreken."
Wachten op uitspraak
Er zijn veel onderwerpen waar beide eilanden bij betrokken zijn of op inzetten. Zout en zoet water bijvoorbeeld. Goeree-Overflakkee streeft naar een energie-neutraal eiland in 2020. Schouwen-Duiveland heeft dat vooralsnog voor 2040 gepland. Maar dat zou eerder kunnen zijn. Samen wachten de gemeenten op de uitspraak van de Raad van State over de ontwikkeling van het project Brouwerseiland. Dan zijn er de stappen die gezet moeten worden in het kader van de klimaatverandering. Het heeft voortdurend onze aandacht zeggen de burgemeesters. Er is overleg met veel partijen over de te treffen maatregelen.
Nieuwjaarswens
Tot slot van ons gesprek komt weer de eilandtrots op de voorgrond en daarbij passen nieuwjaarswensen. Gerard Rabelink: "In liefde bouwen aan ons eiland 'Schouwen-Druivenland' met representatieve toppers als wijn, mosselen, oesters en Oosterschelde kreeft". Ada Grootenboer: "Blijven samenwerken aan een mooi duurzaam Goeree-Overflakkee waar mensen veilig en gelukkig kunnen en willen wonen. Met pareltjes zoals de Stellendamse garnaal, de nog te onbekende roze oester in de Grevelingen en de rabarberchampagne".
Buurgemeente
Twee eilanden in de zuidwestelijke delta. Buren. Met elkaar verbonden door Brouwersdam en Grevelingendam en verder met sluizen en bruggen naar overige eilanden en het vaste land: Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland. Geografisch liggend in twee provincies, Zuid-Holland en Zeeland. Met vuurtorens, cultureel erfgoed, historische stadjes, havenkanalen, visserij, landbouw en treffende overeenkomsten in identiteit. Geliefd bij toeristen en recreanten om de prachtige natuur en de schone brede stranden van Ouddorp naar Haamstede en Renesse. Delend in een gezamenlijk verdriet door de Watersnoodramp 1953. Met als landmark het Kennis- en Herinneringsmuseum Ouwerkerk maar ook op de vele plaatselijke begraafplaatsen op beide eilanden. Bruisende energie om zich representatief en toekomstgericht te profileren. Raakvlakken. Waar trekt men bestuurlijk samen op? Wat zijn verschillen? De twee eilandburgemeesters vertellen er over in dit interview in Fletcher Hotel Duinzicht Ouddorp.
