Met raad en daad

De rommelpot

Zo'n dertig jaar geleden liepen vrolijk uitgedoste kinderen met een rommelpot over ons dorp. Ze belden dan overal aan, zongen een liedje en hoopten dan wat te krijgen. Graag zou ik willen weten hoe het rommelpotten is ontstaan en of dit een typische streekgewoonte is.

In Nederland en Belgiƫ was het in sommige streken gebruikelijk dat kinderen op Oudejaarsdag, Driekoningen, Vastenavond, op Vette donderdag (de dag voor Vastenavond) of op Vastenavond zelf, onder het zingen van liedjes met een rommelpot als muziekinstrument langs de huizen trokken, en natuurlijk met de achterliggende gedachte om de snoepvoorraad aan te vullen (geld was uiteraard ook welkom). In weer andere streken gaan de kinderen met Sint-Maarten (in november) met een liedje langs de deuren. Het rommelpotten is al eeuwen oud, niet bekend is hoe het precies is ontstaan. De rommelpot behoort tot de volksmuziekinstrumenten die op de een of andere manier gebruik maken van de klank van natuurlijke materialen. Het geluid van de rommelpot ontstaat doordat een trillend vlies in beweging wordt gebracht. Het bestaat uit een met een varkensblaas bespannen pot. De blaas werd eerst in zout water gezet. In het midden van de vochtig gemaakte blaas wordt een rond houtje of een riet in een uitstulping vastgebonden. Daarna laat men het vel door droging straktrekken over de pot. Door met een vochtige hand of doekje langs het stokje te wrijven, gaat het vel trillen en ontstaat het ronkende geluid. Soms wordt het stokje of riet ook wel door een gat in de varkensblaas gestoken en langs de kanten geschuurd met hetzelfde resultaat. In Oost-Nederland sprak men van de foekepot en in Zeeland van de koenkelpot.

De bloem der natie

Waarom moet je bij een bruiloft in de familie beslist een bloem in je knoopsgat dragen? Ik vind dat een erg overdreven gedoe!

Vanouds worden bloemen gebruikt ter versiering en als huldeblijk, maar bij een bruiloft waren ze ook altijd het zinnebeeld van de vruchtbaarheid, want in het plantenrijk kan nu eenmaal geen vrucht of zaad gevormd worden zonder bloem. De hoop dat een huwelijk met kinderen zou worden gezegend, bracht men tot uitdrukking in het bruidsboeket. Omdat de bloem zelf nog geen vrucht is, beschouwde men de bloemen als een symbool van de maagdelijkheid. Onze voorouders verwachtten van een bruid dat zij maagd was als zij in 't huwelijk trad. Bij sommige volkeren bestaat daar nu nog controle op. Ook de kleuren kregen bepaalde duidingen. Die corsages hebben daarom wel degelijk betekenis en het ziet er toch naar uit, dat dit (vele eeuwen oude) gebruik nog lang blijft standhouden.

Kalk per glas

De dokter zegt dat ik melk moet drinken in plaats van kalktabletten te slikken. Hoeveel calcium zit er dan in melk?

Volle en halfvolle melk bevatten circa 120 mg calcium per 100 gram, maar u mag ook karnemelk of yoghurt nemen, want die melkzuurbacteriƫn ervan bestrijden ook nog de ziektekiemen in uw darmen en helpen zo diverse vormen van kanker voorkomen.

Stroef gesjoel

Telkens als wij de sjoelbak van zolder halen, is die weer stroef. Schuren, polijsten en met was boenen hielp niet. Hoe houden we het hout glad?

Als die sjoelbak van een koude zolder of kelder komt, beslaat de warme kamerlucht op het koude hout en wordt de bak stroef. Laat uw sjoelbak dus 's winters in een verwarmde kamer staan, maar niet te dicht bij een radiator, kachel of open haard, want dan kan het hout kromtrekken.