INGEZONDEN:
Middeleeuwse dijk afgegraven
Dijken van Goeree-Overflakkee behoren tot de oudste cultuurhistorische objecten van het eiland, dijken vormen het skelet van Goeree-Overflakkee.
De Helledijk bij Oude-Tonge vormt de westelijke grens van de Molenpolder en is aangelegd in 1479. Bij de herdijking van de Molenpolder in 1534 is deze dijk mogelijk geheel of gedeeltelijk vernieuwd. Voor de afwatering was er ongeveer halverwege een duiker aangelegd in het verlengde van een afwateringssloot door de Molenpolder. In 1953 liep de Molenpolder onder, maar bleef de Helledijk vrij van doorbraken. Vrij recent is de dijk hoger en breder gemaakt.
In de Cultuurhistorische Hoofdstructuur van de provincie heeft de Helledijk landschappelijk een hoge waarde en een redelijk tot hoge kans op archeologische sporen. In het geldende bestemmingsplan heeft deze dijk alleen de aanduiding agrarisch. Het is tenminste vreemd dat de dijken van Goeree-Overflakkee geen bescherming hebben als cultuurhistorisch en/of archeologisch waardevol .
In 2016 is voor de Helledijk een omgevingsvergunning afgegeven om de dijk te verlagen en smaller te maken, om zo de oorspronkelijke vorm terug te krijgen en de vrijkomende grond over het oostelijk langs de dijk gelegen grasland uit te spreiden: "herprofileren dijklichaam en egaliseren vrijkomende grond op naastgelegen akkerbouwpercelen", met een duidelijke dwarsdoorsnede van het vergunde.
De dijk bleek echter helemaal te worden afgegraven, waarbij ook de historische duiker helemaal of grotendeels werd opgeruimd. Ook werd de grond niet er naast uitgespreid. Er is wel wat grond teruggebracht, maar die kwam kennelijk van elders: uitgespoeld en met gewasresten. Na melding hiervan begin mei dit jaar bij de gemeente, zijn de werkzaamheden stilgelegd. Dit najaar is het afgraven voortgezet. De grond bleek te worden vervoerd naar de Zuiderdieppolder voor de aanleg van nieuwe natuur daar: "Gebiedsontwikkeling Noordrand GO". De dijk wordt nu met grond van elders in verkleinde, mogelijk historische, afmetingen teruggelegd.
Het originele profiel en de aard van de grond van de Helledijk is helaas niet meer te achterhalen, omdat de dijk nu volledig is afgegraven. Daarmee is historische informatie verloren gegaan. Informatie die des te meer interessant is omdat deze dijk bij de ramp gespaard bleef.
Wij concluderen dat de werkzaamheden niet volgens de verleende vergunning zijn uitgevoerd. De gemeente wil of kan hierin blijkbaar niet handhaven. Verder is de Provincie Zuid-Holland in verlegenheid gebracht: zij voert campagne om "het publiek de dijken te laten beleven". Maar nu is een middeleeuwse dijk afgegraven voor eerder genoemd natuurproject waarin de Provincie ook deelneemt. Gemeente en Provincie zien een dijk kennelijk alleen als een voorraad grond, die zo nodig kan worden vervangen door andere grond.
In 1953 bleken veel binnendijken nog enige bescherming te bieden. Is het nuttige verbod om binnendijken af te graven, van Filips van Bourgondië uit 1452, niet meer geldig? En wat staat ons nog te wachten?
Stichting tot Bescherming van het Dorpsgezicht