Reanimeren, hoe vaak doe je dat nou?
Hoe vaak heet u al iemand gereanimeerd? Waarschijnlijk nooit, of hooguit één keer. Tenzij u hulpverlener bent of in de zorg werkt natuurlijk, dan heeft u waarschijnlijk meer ervaring. Heeft u enig idee wat u moet doen als er iemand een hartstilstand krijgt? Waar hangt de dichtstbijzijnde AED op uw werk of thuis? Allemaal vragen die iedereen zichzelf eens moet stellen.
Want het kan iedereen overkomen dat je collega, vriend, partner, kind of een willekeurig iemand in de supermarkt hartfalen krijgt. Wat doe je dan? Veel mensen zullen denken: je belt 112 en zoekt een AED op en dan komt het allemaal wel goed. Laten we het hopen, maar er is meer wat u kunt doen, of zelfs moet doen. Want als binnen 6 minuten na een hartfalen wordt gestart met reanimatie, dan neemt de overlevingskans snel toe.
Ja, maar hoe moet dat dan? En wat als ik het fout doe? Eigenlijk kun je niks fout doen. Als niks doen geen optie is, dan is alles wat je doet goed. Ja, maar beademen, daar heb je toch zo'n mondkapje voor nodig? Ja, dat klopt. Zonder is - zo weet ik uit ervaring - niet heel fris. Maar beademen is eigenlijk van ondergeschikt belang. Het belangrijkste is dat de circulatie op gang komt of kunstmatig op gang gehouden wordt, want zuurstof in de longen zonder circulatie is vrij nutteloos. Er zit altijd nog voldoende zuurstof in het bloed, rondpompen is dan cruciaal. Dus start gewoon met masseren! Maar breek ik dan geen ribben? Ja, dat kan inderdaad gebeuren, maar wat heeft die persoon eraan als zijn ribben heel blijven, maar zijn hart het niet meer doet?
Dan de AED, Automatische Externe Defibrillator, wat doet dat ding nou eigenlijk? Het zal u misschien verbazen, maar een AED legt het hart stil. Ik hoor u denken, STIL? Ja, inderdaad, een AED legt een fibrillerend hart stil. Waarom dan? denkt u. Omdat een fibrillerend hart niet gereanimeerd kan worden. Fladderen van het hart, zoals dat ook wel genoemd wordt, zorgt ervoor dat het hart weliswaar niet stil ligt, maar het pompt ook geen zuurstofrijk bloed meer rond. Nadat het hart is stilgelegd, kan door middel van massage, of beter bekend reanimatie, de circulatie weer op gang worden geholpen. Het is dus niet zo dat een AED de reanimatie vervangt.
Verdiep uzelf eens in de feiten rondom een reanimatie, zoek uit waar er in de buurt een AED hangt. Want als het nodig is, dan bent u in ieder geval voorbereid. Als elke seconde telt, bent u namelijk als eerste ter plaatse, niet de politie, brandweer of ambulance. Maar u als medemens of naaste. Dus, komt u in zo'n situatie, onthoud dan goed: Niets doen is geen optie, iets doen is altijd goed.
Arjan Aarnoudse