Dorpsherstelprijs voor gerestaureerde panden
SOMMELSDIJK - In het succesvol gerestaureerde pand 'de Doele' vertellen Leen van Nimwegen en Philips van den Berg graag wat over 'hun' organisatie en de prijs die deze gaat uitreiken. Beide zijn bestuurslid van de Stichting voor Sociale en Maatschappelijke Belangen (SMB).
Tekst en foto: Erwin Guijt
Die organisatie heeft oude papieren, terugvoerend op de Tafel van de Heilige Geest in de late Middeleeuwen. Zij hielden toezicht op het verdelen van granen onder de armen, een soort aalmoezeniers dus. "Inmiddels zijn we al wat jaren verder en is de organisatie sinds 1988 zelfstandig. Inmiddels is de zorg voor de armen overgenomen door de overheid, maar de stichting is gebleven. En de sociale en maatschappelijke belangen behartigen zij nog steeds.''
Voorbeelden van projecten die ze (financieel) ondersteunen zijn Bierbrouwerij Solaes en de Menheerse Werf. In principe kan iedere stichting op het maatschappelijke vlak binnen de voormalige gemeente Middelharnis aankloppen voor steun en advies, al gaat de SMB niet met geld strooien. "Het moet wel een concreet en maatschappelijk doel dienen. Binnen de organisatie gaan we dan kijken of het binnen onze reikwijdte en doelstellingen past.''
Elf keer
In 1988 kwam er een doelstelling bij voor het behoud en beheer van oude, karakteristieke panden. Hiervoor werden twee aparte stichtingen opgericht, die onder de overkoepelende SMB vallen. "Er was toentertijd veel achterstallig onderhand aan panden en er stonden veel panden leeg. Daarom is SMB panden gaan aankopen, opknappen en weer verhuren. Dat zijn nu zo'n dertig panden, herkenbaar aan de bruine plaatjes aan de voorgevel.''
Bij de doelstelling aangaande monumenten hoorde ook het instellen van een Dorpsherstelprijs. Het doel daarvan is het bevorderen dat - naast de stichting - ook particulieren aan de slag gaan met hun pand. De inspanningen van mensen die hun gebouw willen herstellen moeten gewaardeerd worden.'' De Dorpsherstelprijs is in 1996 ingesteld. Sindsdien is de prijs elf keer uitgereikt, waarvan de laatste keer in 2013. "Door de crisis is er een aantal jaar niet zoveel meer ver- en gebouwd. Daardoor was er de afgelopen jaren geen prijsuitreiking.''
Tien kandidaten
De nominaties worden gedaan door het bestuur van SMB, in samenwerking met de gemeente. Zij stellen samen een lijst op met objecten die in aanmerking komen voor de prijs. Dit zijn veelal woonhuizen, maar het komt ook voor dat er een schuur of hek genomineerd wordt. Dit jaar zijn er voor het eerst twee categorieën. De ene bestaat uit particulieren die zich op hun panden hebben 'gestort', de ander bestaat uit ontwikkelaars en overheden die een groter geheel of gebied voor hun rekening hebben genomen. Op allebei de lijsten staan tien kandidaten.
Op de HolleBolleDag zullen 's middags de beide lijsten gepresenteerd worden in De Doele. De volgende stap is het maken van een shortlist, die op zijn beurt op Open Monumentdag (8 september) gepresenteerd wordt. Het is dan uiteindelijk op 2 november dat op de Menheerse Werf, tijdens een avond met muziek en voordracht, door wethouder Markwat de prijzen worden uitgereikt. "De prijs is een leuk aandenken, maar het gaat natuurlijk om de eeuwige roem!''
Dertig jaar
"Het gaat er dus niet om'', zo benadrukken beide heren, "dat het pand er exact hetzelfde uitziet als vroeger. Het gaat erom of het een verbetering is van het aanzicht en het beeld van de omgeving erop vooruit gaat. Bijvoorbeeld dat er dertig jaar een gat in de verbouwing is geweest en dat het dan wordt opgevuld, goed ingepast in de omgeving.'' Het bestuur is "niet per se geschoold'' in architectuur of woningbouw. Wel hebben ze jarenlange ervaring. "We willen eigenlijk dat iedereen kan zien waarom wij gekomen zijn tot de keuzes die we gemaakt hebben. Maar het blijft natuurlijk een persoonlijke voorkeur.''